Bakı. Trend:
2023-cü ildə xidmət və istehsalat sahələri Azərbaycanda mikro, kiçik və orta biznes müəssisələrinin məhsullarının buraxılışını təmin edən əsas sektorlar olub.
Trend xəbər verir ki, bu barədə Asiya İnkişaf Bankının (AİB) “Asiyanın kiçik və orta müəssisələrinin monitorinqi 2025” (ASM 2025) hesabatında qeyd olunur.
KOB məhsul buraxılışında ən böyük pay topdansatış və pərakəndə ticarətə (28,8%), digər xidmətlərə (28,6%) və istehsalata (18,1%) məxsus olub. 2022-ci illə (12,6%) müqayisədə istehsalın payında əhəmiyyətli artımın müşahidə olunduğu vurğulanır. Bu artıma 2020-ci ildə yaradılmış Ələt Azad İqtisadi Zonası (ƏAİZ) mühüm təsir göstərib. Zonanın məqsədi ixracyönümlü iqtisadiyyatı təşviq etmək və əlverişli biznes mühitində yüksək əlavə dəyərli məhsulların istehsalını artırmaqdır. ƏAİZ strateji cəhətdən əlverişli məkanda - Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanı və qlobal nəqliyyat dəhlizlərinin yaxınlığında yerləşir.
Neft və qaz ixracı ənənəvi olaraq Azərbaycanın ümumi ixracının 90 faizindən çoxunu təşkil etsə də, KOB-lar əsasən neft-qazla bağlı olmayan məhsullar ixrac edirlər. İlkin məlumatlara görə, 2024-cü ildə neft-qazdan asılı olmayan məhsulların ixracı 3,4 milyard ABŞ dollarına çatıb ki, bu da ümumi ixracın 12,7 faizini təşkil edir və 2023-cü illə müqayisədə 0,3 faiz artım deməkdir. Bu məhsullar üçün əsas bazarlar Rusiya (34,6%), Türkiyə (16,2%), Gürcüstan (8,1%), İsveçrə (6,6%), ABŞ (4,0%) və Qazaxıstan (3,9%) olub.
Hesabatda, həmçinin, Azərbaycanda elektron ticarət sektorunun inkişafına diqqət yetirilir. Proqnozlara əsasən, 2025-ci ilin sonuna qədər bu sahənin dövriyyəsi 85,3 milyon ABŞ dollarına çatacaq. “E-commerce Database” (ECDB) portalının qiymətləndirmələrinə görə, bazarda əsas pay hobbiyə və asudə vaxta aid məhsullara (24,9%) məxsusdur, ardınca elektron cihazlar (21,5%), moda (17,0%), mebel və ev məhsulları (11,9%), qulluq və əl işləri (hər biri 8,3%) və ərzaq məhsulları (8,1%) gəlir.