Bakı. Trend:
Daşınmaz əmlakın icbari sığortası ölkəmizdə mövcud olan yaşayış və qeyri-yaşayış əmlakları üçün məcburidir.
Bu barədə Trend-ə Azərbaycan Sığortaçılar Assosiasiyasıdan bildiriblər.
Məlumatda bildirilir ki, bu sığorta növü üzrə proseslər 2011-ci ildə qəbul edilmiş “İcbari sığortalar haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu ilə tənzimlənir. Qanundan irəli gələn tələblərə görə, yanğın, ildırım düşməsi, məişətdə və istehsalatda istifadə olunan qazın partlayışı, elektrik naqillərində baş verən qısa qapanma, buxar qazanlarının, qaz anbarlarının, qaz kəmərlərinin, maşınların, aparatların və digər oxşar qurğuların və ya cihazların partlayışı, su, istilik, kanalizasiya kəmərlərinin və yanğınsöndürmə sistemlərinin qəzası, habelə qonşu tikililərdən, yaşayış və qeyri-yaşayış sahələrindən, yaşayış evlərindən və binalarından, mənzillərdən, otaqlardan daxil olan su nəticəsində subasma, hər hansı predmetin və ya onun hissələrinin düşməsi, atılması, dəyməsi, dağılması, axıdılması və digər bu kimi formalarda təsiri, yerüstü nəqliyyat vasitəsinin dəyməsi, təbii fəlakətlər - zəlzələ, vulkan, fırtına, qasırğa, tufan, dolu, sel, daşqın, leysan, yer sürüşməsi, üçüncü şəxslərin hərəkətləri nəticəsində zədələnməsi, məhv olması, yaxud hər hansı digər formada itkisi daşınmaz əmlakın icbari sığortası növü üzrə sığorta hadisəsi hesab olunur.
Müvafiq qanunun digər tələbinə əsasən, yaşayış obyektlərinin
icbari əmlak sığortası üzrə tarif və təminat məbləğləri regionlara
görə dəyişir. Belə ki, Bakı şəhərində yerləşən yaşayış
obyektlərinin icbari sığortası üzrə tarif 50 manat, sığorta
təminatı 25 min manata qədər, Gəncə, Sumqayıt və Naxçıvanda sığorta
tarifi 40 manat, sığorta təminatı 20 min manata qədər, digər şəhər
və rayonlarda yerləşən yaşayış obyektləri üçün sığorta tarifi 30
manat, sığorta təminatı isə 15 min manata qədər müəyyən olunub.
Qeyri-yaşayış obyektlərində isə sığorta tarifləri həmin əmlakın
yerləşdiyi yerə, təyinatına, həcminə görə müəyyən edilir.
Ümumi tələblərə görə, hazırda qeyri-yaşayış obyektlərinin daşınmaz
əmlakın icbari sığortası üzrə proseslərinə nəzarəti Fövqəladə
Hallar Nazirliyi, yaşayış obyektlərinin icbari əmlak sığortasına
nəzarəti isə yerli icra hakimiyyəti orqanları həyata keçirir.
Bununla yanaşı ölkəmizdə sığorta sektoruna nəzarət və tənzimləmə qurumu olan Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankı, habelə Azərbaycan Sığortaçılar Assosiasiyası, o cümlədən digər sığorta iştirakçıları respublika ərazisində daşınmaz əmlakın icbari sığortası növünün təşviqi ilə bağlı ciddi maarifləndirmə tədbirləri həyata keçirir, proseslərin elektronlaşması ilə bağlı əsaslı addımlar atırlar. Hazırda Azərbaycan Mərkəzi Bankının təşəbbüsü ilə daşınmaz əmlakların icbari sığortası üzrə elektron sistemin yaradılması üzərində iş aparılır. Bu sistem ölkəmizdə mövcud olan və sığortalanmamış daşınmaz əmlakların sığortaya cəlb olunmasını təmin edə biləcək.
Azərbaycan Sığortaçılar Assosiasiyası olaraq qeyd etmək istəyirik ki, hazırda ölkə vətəndaşlarının icbari əmlak sığortasına olan yanaşması bizi tam qane etmir. Çünki statsitikaya görə, hazırda respublika ərazisindəki yaşayış obyektlərinin 90%-i, qeyri-yaşayış obyektlərinin isə 70%-i icbari qaydada sığorta edilməyib. Söhbət sənədli (çıxarışlı) əmlaklardan gedir. Bu da onu göstərir ki, bu sığorta növü üzrə bazar potensialı böyükdür və sistemli tədbirlər nəticəsində daşınmaz əmlakın icbari sığorta növü üzrə penetrasiya ən az 2-3 dəfə artırıla bilər. Çıxarışsız əmlaklar da qanunvericiliyə əsasən sənədləşdirildikdən sonra qurulmaqda olan elektron sistem vasitəsilə avtomatik olaraq sığortaya cəlb olunacaqlar.
Əlavə olaraq bildirmək istəyirik ki, daşınmaz əmlakın icbari sığortası növündən istifadə etməyən mülk sahibləri müəyyən cərimə və məhrumiyyətlərlə də üzləşə biləcəklər. Belə ki, daşınmaz əmlakların satınalması və girov əməliyyatları zamanı bu sığorta növü aidiyyəti qurumlar tərəfindən mütləq tələb olunur. İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 469-cu maddəsində, daşınmaz əmlakını icbari qaydada sığorta etdirmək vəzifəsi müəyyən edilmiş fiziki və ya hüquqi şəxslər tərəfindən sığortaçı ilə icbari sığorta müqaviləsinin bağlanmamasına görə fiziki şəxslərə 30 manat, vəzifəli şəxslərə 80 manat, hüquqi şəxslərə isə 200 manat məbləğində cərimə müəyyən edilib. Şəxs, bu maddədə nəzərdə tutulmuş icbari sığorta müqaviləsinin bağlanmamasına görə inzibati məsuliyyətə cəlb olunduqda, 20 gün ərzində icbari sığorta müqaviləsini bağlamalıdır.