Azərbaycan, Bakı, 03 oktyabr / Trend , müxbir A.Bədəlova/
Nabucco Gas Pipeline Int. marketinq şirkəti İraq qazının "Nabukko" kəməri ilə nəqlinin başlanmasını 2014-cü ilin dördüncü rübündə gözləyir. Bu barədə şirkətin direktoru Reynhard Mitçekin sözlərinə istinadən Energy Intelligence Group yazır.
"İnanırıq ki, "Nabukko" kəməri ilə qazın ilk nəqli 2014-cü ildə baş tutacaq və İraq qazı bunun üçün hazır olacaq", - Mitçek deyib.
Ümumi dəyəri 7,9 milyard avro olan "Nabukko" qaz kəməri layihəsi Avropa ittifaqı ölkələrinə Xəzər regionu və Yaxın Şərq qazının nəqli üçün nəzərdə tutulub. Kəmərin tikintisi 2011-ci ilə, qazın nəqli isə gözlənildiyi kimi 2014-cü ilə planlaşdırılır. Layihənin iştirakçıları Avstriyanın OMV, Macarıstanın MOL, Bolqarıstanın Bulgargaz, Rumıniyanın Transgaz, Türkiyənin Botaş və Almaniyanın RWE şirkətləridir.
Mitçekin sözlərinə görə, İraq qazının 2015-ci ildə nəqlinin həcmi 8 milyard kubmetr təşkil edəcək.
Bu ilin may ayında Avstriyanın OMV və Macarıstanın MOL şirkətləri, "Nabukko" layihəsinin 16,7 faiz səhmlərinə sahib olduqları halda, İraqın şimalında qaz hasilatını artırmaq məqsədi ilə Pearl Petroleum İraq qaz şirkətinin ümumilikdə 20 faiz səhmlərini əldə etmişdilər. Ehtimal olunduğu kimi, xammalın Avropaya nəqli mümkünlüyünü təmin etmək məqsədi ilə tərəflər Şimali İraq qazının hasilatı və daşınması üçün 8 milyard dollar sərmayə yatıracaqlar.
Bundan əlavə, sentyabr ayında "Nabukko" kəməri vasitəsilə İraq qazının Avropa istehlakçılarına çatdırılması məsələsi üzrə qarşılıqlı anlaşma memorandumunun imzalanması perspektivləri də Türkiyə və İraq arasında müzakirə olundu.
BP-nin məlumatına görə, İraq qazının 2009-cu ilin ilk rüblərinə təsdiq edilmiş ehtiyat həcmi 3,17 trilyon kubmetr olub ki, bu da dünyada olan təbii qazın 1,7 faizini təşkil edib.
"Nabukko" layihəsi iştirakçılarının əminliyinə baxmayaraq, İraq qazının Avropa ölkələrinə nəqlində maneələr movcuddur. Regionda qeyri-sabitliyi nəzərə alaraq, İraq qazının Avropaya çatdırılma perspektivləri qaranlıq olaraq qalır. Bağdadın mərkəzi hakimiyyəti kürd regional dövləti ilə bağlanmış bütün müqavilələri qeyri-legitim hesab edir. Bundan əlavə, rəsmi Bağdad daxildə qaz tələbatının təmin ediləcəyi təqdirdə "Nabukko" kəməri ilə öz qazının nəqlinə hazır olduğunu bəyan etmişdi.
ABŞ-ın Dövlət Enerji İnformasiya İdarəsinin məlumatlarına görə, İraqda qaza olan tələbatın ümumi həcmi 1981-2006-cı illər üçün 0,5-3,2 milyard kubmetr təşkil edib. Qaza olan tələbatın ən az - 0,5 milyard kubmetr dövrü 1983, ən çox - 3,2 milyard kubmetr həcmi isə 1996-cı illərə təsadüf edib. 2006-cı ildə İraqda qazın istismarı 1,8 milyard kubmetr təşkil etmişdi ki, bu da 2005-ci ilə nisbətən 0,6 milyard kubmetr azdır.
"Nabukko" kəmərinin gücü 31 milyard kubmetr təşkil edəcək. Azərbaycana da kəmər üçün potensial qaz istehsalçısı kimi baxılmaqdadır.
Mitçekin sözlərinə görə, şirkət Azərbaycan qazına "Şahdəniz" yatağından çıxarılacaq 8 milyard kubmetr qaz hasilatı çərçivəsində ümüd bəsləyir. Ümumilikdə, layihənin ilk fazasının həyata keçirilməsi üçün Azərbaycan və İraqdan 16 milyard kubmetr qaz hasilatı gözlənilir. Sonradan bu həcmi 31 milyard kubmetrə çatdırmaq üçün Türkmənistan qazının da işlənməsi nəzərdə tutulur.
Məqalə müəllifi ilə əlaqə ünvanı: [email protected]