Bakı. Trend:
Bolqarıstan Azərbaycandan əlavə qaz həcmlərinin tədarükü üçün infrastrukturun inkişafı üzərində aktiv şəkildə işləyir.
Bunu Trend-ə Bolqarıstanın Energetika naziri Jeço Stankov Cənub Qaz Dəhlizi üzrə Məşvərət şurasının Bakıda keçiriləcək iclası ərəfəsində özəl müsahibəsində bildirib.
“Azərbaycan Bolqarıstanın strateji iqtisadi tərəfdaşıdır. Bizim ölkələr arasında əla iqtisadi əməkdaşlıq təşəkkül tapıb və enerji sektoru ikitərəfli münasibətlərdə mühüm yer tutur. Azərbaycan həm bizim ölkənin, həm də bütövlükdə Cənub-Şərqi Avropanın enerji təhlükəsizliyinin möhkəmləndirilməsi baxımından və təbii qaz tədarüklərinin şaxələndirilməsi mənbəyi kimi önəmli rol oynayır. Enerji keçidi milli,regional və beynəlxalq enerji təhlükəsizliyi təmin olunmadan mümkün deyil. Cənub Qaz Dəhlizi kimi layihələr regional əməkdaşlığın dərinləşdirilməsində həlledici faktordur, Xəzər regionundan təbii qaz tədarüklərinin şaxələndirilməsi isə biznes və istehlakçılar üçün ən yaxşı şərtləri yaradır”, - deyə o qeyd edib.
Stankov qeyd edib ki, Bolqarıstan qazın Avropaya nəqlini təmin edən Yunanıstan-Bolqarıstan qaz interkonnektoru vasitəsilə Cənub Qaz Dəhlizi kimi strateji layihənin inkişafında vacib rol oynayır.
“Bizim ölkə Cənub Qaz Dəhlizinin genişləndirilməsini dəstəkləyir ki, bu da Avropaya əlavə təbii qaz həcmlərinin tədarükünə şərait yaratmış olur. Bu prioritet vəzifələrin icra olunması üçün biz ölkənin qaz infrastrukturunun inkişafı üzərində aktiv şəkildə işləyirik. Bolqarıstanın enerji sektorundakı əsas prioritetlərindən biri enerji resursları mənbələrinin və marşrutlarının şaxələndirilməsidir. Bu Bolqarıstanlı istehlakçılar üçün rəqabətədavamlı qiymətləri və enerji təhlükəsizliyini təmin edəcək. Qarşılıqlı əlaqəli və panavropa qaz bazarının yaradılması üzrə ümumavropa hədəfləri kontekstində, həmçinin enerji təhlükəsizliyinin möhkəmləndirilməsi baxımından, Bolqarıstan qaz infrastrukturunun inkişafı – milli qaznəqli şəbəkəsinin müasirləşdirilməsi və genişləndirilməsi, eyni zamanda qonşu ölkələrlə revers qaz qovşaqlarının inşası – üzrə sistematik siyasət aparır”, -deyə nazir bildirib.
O, Bolqarıstanın “Şahdəniz” yatağından təbii qazın tədarükü ilə bağlı Azərbaycanla müqavilə bağlamış ilk ölkələrdən biri olduğunu diqqətə çatdırıb.
“Biz qaz infrastrukturumuzun inkişafı üzərində aktiv şəkildə işləyirik. Bu səylərimiz bizim Azərbaycandan və başqa mənbələrdən əlavə qaz həcmləri nəql etməyimizə imkan verəcək - bu tədarüklərin həm mənbələr həm də marşrutlar üzrə real şəkildə şaxələndirilməsi üçün əsas şərtdir. Biz regional əməkdaşlığın enerji təhlükəsizliyi probleminin uğurlu həll üçün vacib faktorlardan biri olduğuna qəti şəkildə əminik”, - deyə Bolqarıstanın energetika naziri bildirib.
O, Bolqarıstanın Azərbaycanda tədarük olunan təbii qaz həcmlərinin artırılmasında maraqlı olduğunu dəfələrlə bəyan etdiyini xatırladıb.
“Bu təkcə Bolqarıstanın yox, həm də bütövlükdə Cənub-Şərqi Avropa regionunun enerji təhlükəsizliyinin təmin olunması üçün həlledici faktordur. Ukraynada gedən döyüşlər və enerjiresursları qiymətlərinin qeyri-sabitliyi şəraitində Azərbaycan kimi strateji tərəfdaşdan əlavə qaz həcmlərinin alınması getdikcə daha böyük önəm kəsb edir. Məhz bu səbəbdən biz, enerji təhlükəsizliyi və rəqabətədavamlı qaz qiymətlərinə zəmanət verən tədarüklərin təmin olunması istiqamətində fəaliyyəti davam etdirəcəyik”, -deyə Stankov vurğulayıb.
SOCAR-la əməkdaşlığın genişləndirilməsi
Nazir qeyd edib ki, ötən il Azərbaycan Dövlət Neft Şirkəti (SOCAR) Bulgargaz EAD ilə “Şahdəniz” konsorsiumu arasında mövcud olan uzun müddətli müqavilə çərçivəsində tədarük olunan 1 milyard kubmetr qazla yanaşı, Balkan qaz habında illik 1 milyard kubmetrə yaxın təbii qaz tədarük edib və gerçəkləşdirib.
"Biz SOCAR-ın Balkan qaz habında gerçəkləşdirdiyi qaz həcmlərinin yaxın illərdə qorunub saxlanmasını və hətta artmasını gözləyirik. Biz həmçinin, qazlaşdırma sahəsində əməkdaşlığın genişlənməsində və SOCAR-ın Bolqarıstanda qazın paylanması bazarına çıxışını , o cümlədən Panaqyurişte şəhəri və digər yaşayış məntəqələrinin qazlaşdırılmasına dəstək göstərməkdə maraqlıyıq", – o əlavə edib.
Stankov Bakıda keçirilən COP29 çərçivəsində, Prezident Rumen Radev və Prezident İlham Əliyevin iştirakı ilə Panaqyurişte bələdiyyəsində yaşayış və ictimai binaların qazlaşdırılmasının inkişafı haqda öhdəlik xarakterli sazişin bağlandığını xatırladıb.
“SOCAR və Bolqarıstanın mis və digər filizlərin hasilatı ilə məşğul olan “Assarel-Medet” şirkəti arasında saziş bağlanıb. İyul ayında bələdiyyənin texniki infrastrukturunun layihələndirilməsi üçün podratçının seçiləcəyi gözlənilir”, - deyə o bildirib.
Nazir Avropa İttifaqına üzv dövlət olaraq Bolqarıstanın sabit və proqnozlaşdırıla bilən qanunvericiliyi olan premial enerji bazarı təklif etdiyini diqqətə çatdırıb.
“Biz eyni zamanda SOCAR-ın Bolqarıstanda hibrid qazlaşdırma layihəsinə dəstək göstərməkdəyik, sözügedən layihə, magistral və paylayıcı şəbəkəyə qoşulmamış sənaye və sosial istehlakçıların sıxılmış təbii qaz (CNG) tədarükləri vasitəsilə Azərbaycan qazı əldə etmələrinə şərait yaradır. Bu layihə SOCAR-ın Bolqarıstanın qazlaşdırılmasının inkişafına verdiyi real töhfədir. Bundan savayı, biz SOCAR-ın Bolqarıstan yanacaq bazarında, o cümlədən dizel yanacağı, benzin, aviasiya nefti və neft-kimya məhsullarının tədarükü istiqamətində mümkün genişlənməsinə dəstəkik”, -deyə Stankov bildirib
“Yaşıl enerji dəhlizi” layihəsi
Bolqarıstanın Energetika naziri qeyd edib ki, “Yaşıl Enerji Dəhlizi” enerji təchizatı mənbələrinin şaxələndirilməsi və Xəzər regionunun bərpaoluna bilən enerji mənbələrinin potensialının istifadə olunması hesabına milli və regional enerji təhlükəsizliyinin gücləndirilməsinə hədəflənib.
“Ötən il Bolqarıstan hökuməti layihənin BEH EAD vasitəsilə gerçəkləşdirməsi üçün birgə müəssisədə 20% payın alınmasını təsdiqləyib. Biz bunu Bolqarıstanın bu təşəbbüsdə tamdəyərli iştirakını təmin edəcək vacib qərar kimi qiymətləndiririk. Ölkəmiz inkişaf etmiş elektrik enerjisi ötürmə sistemi, qonşu dövlətlərlə şəbəkə əlaqələri və enerji saxlama infrastrukturu ilə təmin olunub ki, bu da bizi "Yaşıl Enerji Dəhlizi" layihəsinin güclü və fəal iştirakçısına çevirir", - deyə o izah edib.
Stankov qeyd edib ki, enerji şəbəkələrinin rəqəmsallaşdırılmasına yönəlmiş iri investisiyalar, həmçinin yaşıl enerjinin istehsalı və saxlanması üçün ən dayanıqlı texnologiyalardan biri olan üç yeni hidroakkumulyasiya elektrik stansiyasının tikintisi üzrə planlar layihənin həyata keçirilməsində mühüm tərəfdaş kimi Bolqarıstanın mövqeyini gücləndirir.
"Yaşıl Enerji Dəhlizi" təşəbbüsü Cənub-Şərqi Avropaya genişləndirilmiş yaşıl enerji ticarəti imkanlarından tam istifadə etməyə imkan verəcək ki, bu da regionun enerji təhlükəsizliyi üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir", - deyə o sonda qeyd edib.
X: @Lyaman_Zeyn