Bakı. Trend:
Bütün müasir münaqişələr, müharibələr və qarşıdurmalar onları keçmişin bütün münaqişələrindən fərqləndirən bir mühüm xüsusiyyətə malikdir: hibridlik. Müharibələr təkcə döyüş meydanında deyil, həm də informasiya sahəsində aparılır, münaqişələr müxtəlif səviyyələrdə qızışdırılır, alovlanır və sönür. Biz Azərbaycanda bunu xüsusilə yaxşı bilirik: erməni işğalına qarşı otuz illik müqavimət ölkəmizə hibrid təhlükələrə ən müxtəlif təzahürlərində qarşı durmağı öyrətdi.
Amma Azərbaycana qarşı açılan hibrid müharibə özünəməxsus idi, çünki 2020-ci ildə 44 günlük müharibədən sonra Azərbaycana hücum artıq İrəvandan deyildi. Məhz Qərb Bakıya qarşı əsl hibrid müharibəyə başladı. Bir il əvvəl baş verənləri xatırlamaq kifayətdir.
2023-cü ilin yayı. Qərb mətbuatı hər gün – bu, şişirtmə deyil – hər gün Azərbaycana qarşı yönəlmiş yazılar, müsahibələr və “ekspert rəyləri” dərc edir. Bizim köhnə “dostlarımız”, “The Washington Post” və Fransanın “Le Figaro” qəzetləri xüsusilə canfəşanlıq edirlər – bunlar, prinsipcə, Fransada baş verən hadisələrdən daha çox Azərbaycana hücumlara diqqət yetirirdilər. Ölkəmizə qarşı informasiya hücumlarının intensivliyi ağla sığmaz idi: ölkəmiz haqqında ən gülməli feyklər yaradılırdı, Prezident İlham Əliyevə qarşı hücumlar tirajlanırdı, absurd “araşdırmalar” və “hesabatlar” dərc olunurdu, çoxsaylı Qərb QHT-ləri və “hüquq müdafiəçiləri” arenaya gətirilirdi. Bu menyuda xüsusi yer Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin keçmiş prokuroru Luis Okampoya məxsus idi. Bu yoldaş hesabat ardınca hesabat yazırdı - ya Laçın yolunun “blokadası” haqqında, ya da demək olar ki, həftədə bir dəfə hansısa yeni “soyqırım” haqqında, və çox güman ki, bunu təmənnasız etməmişdir.
Yenə deyirəm, Azərbaycana qarşı bu hibrid hücumun pik nöqtəsi 2023-cü ilin yayında olub - və bu, heç də təsadüfi deyildi. Qərb nə baş verdiyini çox gözəl anlayırdı. Onlar bilirdilər ki, Azərbaycan ölkə ərazisində xarici lobbiçilərin dəstəyindən istifadə edən, eyni zamanda təbii sərvətlərimizi talayan, silahlı təxribatlara hazırlaşan separatçı qalıqların qalması ilə barışmayacaq. Qərbin hücumlarının məqsədi ölkənin mərkəzi orqanlarının Azərbaycanın bütün ərazisi üzərində suverenliyini bərpa etməsinə mane olmaq üçün Bakıya təzyiq göstərmək idi. Bu, əsl hibrid müharibə idi - və 2023-cü ilin yayında o, artıq gizli deyildi.
Qərbdəki antiazərbaycan qüvvələrinə təsir edə biləcəkləri Azərbaycan lazım idi. Onlar Qarabağ münaqişəsinə Bakıya müxtəlif istiqamətlərdən təzyiq aləti kimi baxırdılar. Ona görə də 2023-cü ilə yaxın Qarabağda hansısa missiyaların yerləşdirilməsi ilə bağlı fikirlər Qərbdə getdikcə daha çox yayılmağa başladı. Məhz buna görə də Qərb indi şərti olaraq Ermənistan-Azərbaycan sərhədində yerləşən Aİ missiyasının təkcə Ermənistanda deyil, həm də ölkəmizin ərazisində yerləşəcəyinə əmin olmağa çalışırdı. Bakı üzərində təsir rıçaqlarını və təsir imkanlarını saxlamaq onlar üçün çox vacib idi.
Çox güman ki, ilkin plan Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü bərpa etməsinə mane olmaq idi - ermənilər bizim torpaqlarımızda Qərbə üstünlük verəcək “müstəqillik” şousu oynamağa davam etməli idilər. Bu alınmadı - 2020-ci ildə bu planlar başa çatdı, Azərbaycan sözdə və əməldə göstərdi ki, öz ərazilərinin işğalına dözmək niyyətində deyil. Planlara düzəlişlər edilməli idi, müxtəlif növ missiyalar, müşahidəçilər və Qarabağda ermənilərlə azərbaycanlılar arasında etimad tədbirlərinin qurulmasından danışılırdı. Nəcib əlamətə baxmayaraq, niyyətlər yenə də eyni idi - Azərbaycanın öz suverenliyini bərpa etməsinə mane olmaq, təsir rıçaqlarını saxlamaq və bu vəziyyətdən öz maraqları üçün istifadə etməkdə davam etmək. Bu, Qərblə Rusiya arasında artan qarşıdurma şəraitində xüsusilə vacib idi.
Bütün bu strategiya, bütün planlar, informasiya əməliyyatları, bütün dünya üzrə lobbi təşkilatlarının səyləri - hər şey dağıldı. Prezident İlham Əliyevin dürüstlüyü, ardıcıllığı və siyasi iradəsi ölkəmizə qarşı qurulan bütün planları məhv etdi. Öz liderinin ətrafında birləşən milyonlarla Azərbaycan vətəndaşının birliyi təxribatlara, feyklərə və hücumlara müqavimət göstərdi. Prezident İlham Əliyev istənilən hücumlara qarşı davamlı güclü dövlət qurdu: güclü iqtisadiyyat, peşəkar ordu və uğurlu xarici siyasət Azərbaycan cəmiyyətində daxili sabitlik və həmrəyliklə birləşərək, dövlətimizin başçısının Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün tam bərpası strategiyasının təməlini qoydu. Bu ilk mərhələdən son mərhələyə qədər həyata keçirilən böyük, uzunmüddətli və əziyyətli bir iş idi.
Nəticədə, Prezident İlham Əliyevin sayəsində Azərbaycan tarixi uğura imza atdı: ölkənin bütün ərazisində suverenliyi bərpa olundu, Bakı heç kimə öz iradəsini diktə etməyə, müəyyən şərtlər qoymağa imkan verməyərək, həqiqətən müstəqil siyasət yürüdür. Azərbaycan hansısa qüvvələr istəsə də, istəməsə də, hesablaşmalı ölkəyə çevrilib. Yeri gəlmişkən, bu fonda Ermənistan acı reallıqdan başqa heç nə almadı: onlar uzun müddət regionda qonşularına qarşı onilliklər boyu davam edən təcavüzün, işğalın və iddiaların ağır nəticələrini aradan qaldırmağa çalışmalıdırlar.
2023-cü ilin sentyabrında Azərbaycanın suverenliyini bərpa etməsi erməni separatizminin tabutuna vurulan son mismar olmaqla yanaşı, həm də ölkəmizə qarşı açılmış hibrid müharibədə son, həlledici döyüş oldu. Ona görə də bu gün həmin QHT-lər, ekspertlər, hüquq müdafiəçiləri öz hesabatları ilə hardasa yoxa çıxıblar. Artıq 2023-cü ilin yayında baş verən hücumlar yoxdur, bitdi.
Qərb özünün başladığı hibrid müharibəni acınacaqlı şəkildə uduzdu.