Bəhram Həsənov, Trend - Yaxın Şərq redaksiyasının icmalçısı
Son bir ayda Türkiyə cəmiyyətində nəzərəçarpacaq psixoloji dəyişikliklər müşahidə olunur. İstanbulun Türkiyə bayraqlarına bürünməsi və əvvəllər hər gün yanından keçdiyim bir divarda yenicə yazılan "hamımız faşistik" ("hepimiz faşistiz") ifadəsi Türkiyə cəmiyyətində millətçi hisslərin təhlükəli bir istiqamətdə yüksəlişindən xəbər verir.
Şübhəsiz ki, Türkiyə cəmiyyətindəki bu meyillərin PKK-nın son dövrdə fəallığı və həyata keçirdiyi terror aksiyaları ilə birbaşa əlaqəsi var. Oktyabrın üçündə PKK-nın Türkiyə ərazisindəki Aktütün məntəqəsinə basqın edərək 17 Türk əsgərini qətlə yetirməsi, bundan sonrakı döyüşlərdə türk əsgərlərinin həlak olması və nəhayət, son günlərdə PKK tərəfdarı olan bəzi separatçı kürdlərin keçirdikləri piket və nümayişlər Türkiyənin türk əsilli vətəndaşları arasında millətçi hissləri radikallaşdıran amillərdir. Bu radikallaşma meylləri türklərin hamısında olmasa da, bəlkə də yarısından çoxunda anti-kürd əhval-ruhiyyəsinin yaranmasına səbəb olub.
Əsas səbəbi PKK ilə kürdləri eyni qəbul etmək olan bu cür əhval-ruhiyyənin 15 milyona yaxın kürd əsilli vətəndaşı olan Türkiyədə nə qədər təhlükəli nəticələrə gətirib çıxara biləcəyini təsəvvür etmək o qədər də çətin deyil. Türkiyədə türk əsilli vətəndaşlarla kürd əsilli vətəndaşları bir-birinə bağlayan dini, mədəni və tarixi əlaqələri arxa plana çəkərək, türk-kürd düşmənliyini gücləndirmək PKK-nın əsas məqsədlərindəndir.
PKK öz separatçı niyyətlərini ancaq bu düşmənlik yaranandan sonra sərbəst şəkildə həyata keçirə bilər. Bu günə qədər PKK-nın separatçı niyyətlərini həyata keçirə bilməməsinin səbəbi heç də Türkiyə dövlətinin kürdlər yaşayan cənub - şərq bölgəsindəki güclü nəzarəti yox, məhz PKK -nın buradakı kürd vətəndaşları arasında türklərə qarşı düşmənçilik hisslərini yaya bilməməsidir. Lakin, deyəsən, PKK kürdlər arasında həyata keçirə bilmədiyi bu niyyətini indi dolayı yollarla türk vətəndaşlarının əli ilə hayata keçirməyə başlayir.
Şübhəsiz ki, türklər arasında anti - kürd əhval ruhiyyəsinin düşmənçilik səviyyəsinə çatması kürd əsilli vətəndaşlarda da, istər - istəməz, anti-türk meyllərini gücləndirəcəkdir. Bu isə, PKK-nın separatçı niyyətlərinə daha bir addım yaxınlaşması, hətta bu niyyətinə çatması deməkdir.
Türk - kürd münasibətlərinin gələcək istiqaməti ölkə əhalisinin təxminən 80 % -ini təşkil edən türk əsilli vətəndaşların, o cümlədən hökumət və dövlət nümayəndələrinin bu münasibətlərin qurulmasındakı aparıcı rollarını nə dərəcədə dərk etmələrindən asılı olacaqdır. Türkiyə cəmiyyətini yaxından tanıyanlar bu cəmiyyətin olduqca emosional xarakterə malik olduğunu yaxşı bilirlər. Lakin bu emosionallığın PKK tərəfindən yox, türklər və kürdlər arasındakı dini, mədəni və tarixi bağlılığı ön plana çıxaran bir mentalitet tərəfindən istiqamətləndirilməsi Türkiyənin bölünməzliyinin təminatlarından biridir.