Azərbaycan, Bakı, 16 mart / Trend , müxbir H.Vəliyev/
Azərbaycanın "Azerspace" telekommunikasiya peykinin yaradılması üzrə əsas işlər başa çatdırılıb və yaxın vaxtlarda istehsalçı ilə əsas müqavilənin imzalanması gözlənilir. Bu barədə bu gün rabitə və informasiya texnologiyaları naziri Əli Abbasov bildirib.
Nazirin sözlərinə görə, hökumət bu layihəyə ciddi diqqət yetirir. Yaxın vaxtlarda peykin orbitə çıxarılması üçün daşıyıcı raketin müəyyən olunacağı gözlənilir. Əsas müqavilə imzalandıqdan sonra sığorta şirkəti ilə orbital mövqenin icarəyə götürülməsinə dair müqavilə imzalanacaq. Abbasovun sözlərinə görə, peykin buraxılması 2012-ci ilin iyununa planlaşdırılıb.
Peykin istehsalçısı ABŞ-ın Orbital Sciences Corporation şirkətidir.
Layihə Azərbaycanın iqtisadi baxımdan sərfəli nailiyyəti olacaq və qoyulacaq investisiyalar beş-yeddi il ərzində öz xərcini çıxaracaq. Bundan sonra gələcəkdə peyk 100 faiz mənfəətli olacaq.
Əvvəlcə peykin ABŞ-ın "Falkon" daşıyıcı raket bazasında həyata keçirilməsi planlaşdırılırdı. Lakin ABŞ-ın layihəni yubatması ilə əlaqədar Rabitə və İnformasiya Texnologiyaları Nazirliyi Azerspace-in bu sahədə özünü yaxşı tanıtmış "Zenit" daşınan raket bazasında buraxılması üçün Ukroboronservis ilə danışıqlar aparır.
Bununla paralel olaraq nazirliyin qarşısında duran prioritet məsələlərdən biri peyk resurslarının reallaşmasıdır. Bundan əvvəl verilən məlumata görə, Malayziya Azerspace peykinin 40 faiz resursunu almağa hazır olduğunu bildirib. Ümumilikdə, RİTN beynəlxalq bazara Azerspace-in 80 faiz resursunu çıxarmaq niyyətindədir. Qalan 20 faizdən isə respublikadaxili səviyyədə istifadə olunacaq.
Azərbaycanın öz Azerspace peykini orbitə çıxarması layihəsi çərçivəsində peykin dəyəri 160 milyon manatdan çox təşkil edir. Peykin inşası təxminən 87 milyon manata başa gələcək. 40 milyon manat onun orbitə buraxılmasına sərf olunacaq. Peykin idarə edilməsi mərkəzi 16 milyon manat təşkil edəcək. Qalan 18 milyon manat onun 100 faizlik sığortasına sərf ediləcək.
Beynəlxalq təcrübəyə görə, altı-səkkiz transponderin icarəsi təxminən ildə doqquz-on milyon dollara başa gəlir.
Milli peykin olması ölkənin keyfiyyətli və etibarlı rabitəni, teleyayımı təşkil etməsinə, həmçinin, rabitə kanallarının sayının artırılmasına imkan yaradacaq.
Azerspace milli peykinin yerləşdirilməsi üçün ITU (International Telecommunication Union) tərəfindən 43.2, 58.5 və 96 dərəcə şərqi uzunluqda mövqelər ayrılıb. Peyk Avropa, Asiya və Afrikaya istiqamətlənmiş üç şüa ilə təchiz ediləcək ki, bu da respublikanın kanalların yayımında tranzit ölkə kimi çıxış etməsinə imkan yaradacaq.
Azərbaycan tərəfi bəzi ölkələrin peyk sistemlərinin tezlik mənimsəmələrinin koordinasiyası üzrə danışıqlar aparmaq niyyətindədir. Peyk şəbəkələri arasında yol verilən maneələrin səviyyəsinin müəyyən edilməsi və Azərbaycan, Rusiya, Türkiyə, Monako və İtaliya şəbəkələrinin koordinasiyasına nail olunması üzrə danışıqların aparılması nəzərdən keçirilir. Ən çox prioritet 43.2 və 58.5 dərəcə şərqi uzunluqda mövqelər üzrə məsələnin razılaşdırılmasıdır. Hazırda peyk sietemlərinin tezlik mənimsəmələrinin koordinasıyası məsələsi Qazaxıstan və Ukraynanın İnformasiyalaşdırma və Rabitə nazirlikləri ilə müzakirə olunub.