Azərbaycan, Bakı, 11 iyul /müx. " Vüqar İmanov/ İyulun 11-i Azərbaycanın təkrarolunmaz kinorejissoru Rasim Ocaqovun vəfat etdiyi gündən bir il keçir. O, iyirminci əsrin ən görkəmli kino ustadlarından biri idi. Azərbaycan incəsənətinin inkişafında mühim rol oynayan bu insan kino sənətimizə böyük uğur gətirib. Onun işləri Azərbaycan kinomatoqrafiyasının qızıl fonduna daxil olub. İstedadlı kinorejissor Ocaqov milli mədəniyyətin inkişafında göstərdiyi xidmətlərə görə yüksək qiymətlərə layiq görülüb. O. bir çox dövlət mükafatlarına, fəxri adlara, həmçinin "Şöhrət" ordeninə layiq görülmüşdü. Ocaqovun hələ 80-ci illərdə çəkdiyi filmlər nəinki Azərbaycanda, bütün Sovet İttifaqında tanınmışdı. Müəllifi Rüstəm İbrahimbəyov olan "İstintaq" filmi o dönəmlərdə böyük uğur qazanmışdı. Hətta SSRİ dövlət mükafatına layiq görülmüşdü. "Arşın mal alan" filmi 1948-ci ildə Stalin mükafatına layiq görüldüyü kimi, həmin hadisədən 33 il sonra Ocaqov bir daha Azərbaycan kinosunun yüksək səviyyədə olduğunu sübut etdi.
SSRİ xalq artisti Aleksandr Kalyagin
"Mənim həyatda ən yadda qalan xoşbəxt günlərimdən biri onunla işlədiyim anlardır. Ondan insana yalnız müsbət enerji gəlirdi. O, çox şən, yüksək itedada malik bir insan idi. Ən əsası isə onda şərq müdrikliyi vardı. Onun sevgisinin sərhədi yox idi. Mən onun bir neçə filminə çəkilmişəm. Filmlərdə onun düzlüyü məni valeh edirdi. Heç yadımdan çıxmır, biz "İstintaq" filmində çəkilərkən elə anlar olurdu ki, o, heç cür güzəştə getmirdi, heç yerdə yalan danışmırdı. Mən onda etiraf etdim ki, əgər mənim həyatımda müstəntiq Qəniyev olmasaydı, hər şey dəhşətli olardı. Ona görə yox ki, bu rola görə SSRİ dövlət mükafatı almışam, ona görə ki bu rol mənə həm insan, həm də artist kimi çox şeylər verdi".
Ocaqov adı böyük hərflərlə yazıla bilən bir rəssam idi. Yalan danışmaq, ikiüzlülük ilə arası yox idi. O, haqlı və dəqiq insan idi. Özü-özünü xoşbəxt insan sayırdı. Məhz buna görə də onun filmləri çox uğurlu alınırdı.
Senarist, kinorejissor Ramiz Fətəliyev
"O, yalanı qəbul edə bilmirdi. O, hər zaman saxtalığı hiss edirdi. O, yaltaqlanmağı sevmirdi. Özündən razı olanları heç sevməzdi. Onun insanlara münasibəti cəmiyyətdə kimliyindən asılı olmayaraq, eyni idi. O, hamı ilə eyni tərzdə danışırdı. Ölkə rəhbərindən tutmuş, fəhləyə qədər. O, heç vaxt heç nəyi kimə və yaxud nəyəsə görə etmirdi. İstəmirdi. (Bəlkədə edə bilmirdi). Amma təklif edirdilər. Özü də bir neçə dəfə. O, heç vaxt özü üçün heç nə xahiş etmirdi. O, bizim kinomatoqrafiyada yeganə insan idi ki, öz sənətini digər sənətə dəyişib. İkinci sənəti ona daha çox uğur gətirmişdi. Məhz ona görə ki, o, çalışmağı çox sevirdi. O, özünə qarşı çox tələbkar idi. Özünə tələbkarlığının deyə bilərəm ki, sərhədi yox idi. Mən bir şey deyim ki, yaxşı rəssamın yeri həmişə boş qalır. İyulun 11-i həqiqətən də Rasim Ocaqovun yeri boş qaldı. Və həmişə də boş olacaq".
O, istedadlı insan idi. Arada olurdu ki, işsiz otururdu. Ona görə yox ki, çəkməyə heç nə yox idi. İş ondadır ki, o, prinsipial insan idi və ürəynə nə yatırdısa, onu da çəkirdi.
Kinomatoqrafçılar İttifaqının sədri, Azərbaycanın xalq artisti Rasim Balayev
"Əgər senari onun xoşuna gəlmirdisə, deyirdi ki, "Bu mənlik deyil". Mən kinostudiyada bir çoxlarını tanıyırdım, onlara nə təklif edirdilərsə, qəbul edirdilər. Həm komediya, həm hekayə, həm daram, bir sözlə hər şey. Çəkiliş meydançasında həddən artıq ciddi idi. Mən çox şeyləri ondan öyrənmişəm. Mən rola girəndə teatr kimi alınırdı. Onda Rasim məni saxlayırdı. Söyləyirdi ki, kino sadəliyi sevir. Kinoda zərif oynamaq lazımdır".
O, yerli kinomatoqrafiya aləmində günya kinosunun adətlərindən istifadə etməyi bacaran insanlardan biri idi. Kompazisiya, kadrların dəqiqliyi, dramatik epizodlarda ciddi və dəqiq, lirikada isə incə pastel.
O, dünyanın ən yaxşı təhsil mərkəzlərindən biri olan Ümumittifaq Dövlət Kinomatoqrafiya İnstitutunu bitirmişdi. Kinorejissorun sözləri incəsənət adamlarına rahatlıq vermirdi.Tanınmış rejissor Sergey Qerasimovun rejissor olmaq istəyən operatorlara acı zarafatı vardı: "O insan ki, dünyaya ancaq balaca kameranın gözü ilə baxır, necə əsər səhnələşdirə bilər?" Əlbəttə ki, bunu bacaranlar vardı. Ocaqov da məhz həmin istedadlardan idi. Ocaqov arzularını reallaşdırmaq üçün Bakı Teatr İnstitutunun rejissorluq fakültəsinə daxil oldu. Əlində rejissor diplomu əlbəttə lazım idi. Ocaqov nəhayət ki, kino çəkməyə nail oldu. Nəticədə o nəinki çəkdi, hətta ürəyincə olan əsəri çəkdi. O, ilk öncə İsa Hüseynovun povesti əsasında "Tütək səsi" filmini çəkdi, daha sonra bir neçə il Rüstəm İbrahimbəyovla bərabər işlədi. Birgə əməkdaşlıq onların hər ikisinə uğur gətirdi.
Azərbaycanın xalq artisti, SSRİ və Azərbaycan dövlət mükafatları laureatı Şəfiqə Məmmədova
"Biz onunla dost idik. Mən onu çox yüksək qiymətləndirirdim, həm insan kimi, həm də kinorejissor kimi. O, mənə o qədər sevinc bəxş etmişdi ki. Mənim ən yaxşı rollarım onunla və onun filmləri ilə bağlıdır. Azadlıq, özünə inam bəxş etmişdi mənə. Demək olar ki, hər gün onunla söhbət edirdim. Mən onunla həmişə görüşəndə deyirdim: "Nədi yenə siqaret çəkirsən, axı bu sənə ziyandır!" Cavabında isə o gülür və deyirdi: "İndi olar!"
Məqalə müəllifi ilə əlaqə ünvanı news@trend.az
Bizi Twitter-dən izləyin @trend_az
Trend-in ən mühüm və maraqlı xəbərlərini "Telegram"da izləyin
