Azərbaycan, Bakı, 23 sentyabr/ Trend müxbir Y.Ostapenko/ Moskva Dnestraynı münaqişənin həllinə zahiri səylər göstərsə də, Rusiya Moldova və Dnestryanı Respublikanın birləşməsinə yol verməyəcək, - ekspertlər hesab edirlər.
їRusiyadan Dnestryanı münaqişəsinin həllini gözləmək cəfəngiyyatdırї, - İctimai Siyasət İnstitutunun (Moldova) proqramlar direktoru, politoloq Oazu Nantoy (Oazu Nantoi) telefonla Trend -a bildirib.
Sentyabrda Benderlərdə Moldova və tanınmamış Dnestryanı Moldav Respublikasının (DMR) prezidentləri Vladimir Voronin və İqor Smirnovun görüşü planlaşdırılır. Bu cari ildə dövlət başçıları səviyyəsində artıq ikinci görüşdür.
Dövlət başçılarının imzalamalı olduqları saziş Dnestryanı probleminin qəti şəkildə həlli prosesini başlayacaq. Saziş noyabradək Rusiya ərazisində imzalanacaq, - Rusiyanın їKommersantї qəzeti xəbər verir.
Rusiya uzun müddətdir ki, nəzərə çarpan bir nəticə əldə etmədən, bu münaqişənin nizamlanması ilə məşğuldur. Abxaziya və Cənubi Osetiyanın müstəqilliyi tanındıqdan sonra, Rusiyanın hakim dairələri sülhməramlı qismində çıxış etməyə can ataraq, öz hərəkətlərini canlandırıblar.
Hər halda, Moldova ekspertləri tanınmamış Dnestryanı Respublikasındakı rejimə Kremlin rəhbərlik etməsi ilə bağlı fikirdədirlər.
їRusiya iki nəfərin adından danışaraq siyasi prosesləri idarə edir: öz adından və üsyançı regionun liderinin adındanї, - Sosial Təşəbbüslərin İnkişafı İnstitutunun (Moldova) xarici siyasət və təhlükəsizlik siyasəti üzrə analitiki Dmitri Minzarar (Dumitru Minzarari) hesab edir.
Onun rəyinə görə, Dnestryanı liderinin hərəkətləri, Rusiya rəhbərliyinə sərfəli hərəkətlərdir. DMR-in Moldovanın tərkibinə daxil olmasının mümkünlüyünü istisna edən Smirnov Rusiyanın Dnestryanı və Moldovanı birləşdirmək istəməməsini dolayısı ilə təsdiqləyib: їBiz heç zaman Moldovada yaşamamışıq. Və açığı, qanlı təcavüz, fasiləsiz blokadalar, şantaj və təhdidlərdən sonra oraya daxil olmağa əsasımız yoxdurї, - Smirnov bildirib, - RİA їNovostiї xəbər verir.
Rusiyanın Dnestryanıdakı münaqişəni həll edilməmiş vəziyyətdə saxlamaq istəyi izah olunur. Dnestrin iki sahili birləşərsə, bu Moldovanın NATO - ya daxil olmasına birbaşa putyovka olacaq ki, bu da Rusiyanın geosiyası maraqlarına ziddir. İyunda Brüsseldə NATO Şurasının iclasında çıxış edən Voronin bəyan edib ki, Moldovanın Avropa İttifaqına doğru irəliləməsi və NATO ilə yaxınlaşması yolunda maneələr var: їRusiya qoşunlarının qanunsuz şəkildə bizim ərazimizdə olması və həll edilməmiş Dnestryanı münaqişəsi. Onlar ümumilikdə regionun təhlükəsizliyinə mənfi təsir göstərirlərї, - їKommersantї xəbər verir.
Lakin münaqişənin həlli üzrə sülhməramlı səylər göstərməsinə baxmayaraq, Rusiya öz hərbi kontingentini regiondan çıxarmağa hazırlaşmır. RF Dövlət Dumasının MDB işləri üzrə Komitəsinin sədr müavini Andrey Savelyev bildirib ki, Rusiyanın Moldovaya qarşı xarici siyasətində ciddi dəyişikliklər gözlənilmir. їRusiyanın Dnestryanıdakı hərbi kontingentinə gəldikə isə, o, bölgədə qalacaqї, - Savelyev Rusiyanın їNovaya İzvestiyaї qəzetinə bildirib.
Dnestryanı ilə Moldova ilə birləşməsi isə, onun özünə böyük fayda verə bilərdi. Bu sərmayə axınını gücləndirər, qonşu ölkələrlə ticarət və biznes əlaqələrini yaxşılaşdırardı, Qafqaz üzrə avropalı ekspert Amanda Akçakotsa elektron poçtla Trend -a bildirib. Lakin bütün üstünlüklərə baxmayaraq, DMR-in hakimiyyəti birləşməmək mövqeyində inadkarlıq göstərir.
Moldova-Dnestryanı münaqişəsi SSRİ-nin dağılmasından sonra yaranıb. Dnestrin sol sahilindəki bir neçə region Dnestryanı Moldav Respublikasının yaradıldığını elan edib. 1992 - ci ildə münaqişə hərbi qarşıdurmaya gətirib. Hazırda münaqişə zonasında təhlükəsizliyi Rusiya, Moldova, Dnestryanı və Ukraynadan olan hərbi müşahidəçilər təmin edirlər.
Məqalənin yazılmasında E.Tariverdiyeva və V.Javoronkova iştirak ediblər.
Müəlliflə əlaqə saxlamaq üçün elektron ünvan - [email protected]