Cenevrə Strateji Araşdırmalar Univeristetinin prezidenti Jan-Mark Rikli xüsusil olaraq Trend üçün
ABŞ-ın hazırki milli raket əleyhinə müdafiə proqramının mənbələri kiçik Buşun birinci prezidentlik müddətinin başladığı tarixə gedib gedir. Birləşmiş Ştatlar üçün başlıca problem terroru dəstəkləyən ölkələr, xüsusilə də İraq, İran və Şimali Koreya tərəfindən "kütləvi qırğın silahının yayılması"dır.
Rusiya başlıca təhlükə kimi nəzərdən keçirilmir. Birləşmiş Ştatlar və Polşanın sazişi Amerika RƏM sisteminin ilkin hərbi hədəflərini köklü şəkildə dəyişməyib. Belə ki, Polşa ərazisində on tutucu raketin yerləşdirilməsi Rusiyanın nüvə atəşi gücünü dayandıra bilməz.
Bu, öz ərazisində "Patriot" raket batareyasının yaradılması haqqında amerikalılarla razılığa gəlməyi bacaran, həmçinin qarşılıqlı yardım haqqında saziş bağlayan Polşanın Rusiyaya münasibətdə təhlükəsizlik səviyyəsini artırıb. Yardım - bilavasitə raket əleyhinə müdafiə sisteminin yerləşdirilməsinə razılıq verdiyi halda, Polşanı qisasla hədələyən Moskvaya qarşı yönəlib.
Diplomatik baxımdan bu saziş Gürcüstandakı hadisələrdən ayrı tutula bilməz. Rusiyanın Tbilisiyə qarşı hərəkətləri göstərdi ki, Moskva daha Qərbin Rusiyanın yaxın xaricinə müdaxiləsinə biganə olmayacaq. Gürcüstan Moskvadan müstəqil olduğunu təsdiqləməyə cəhd göstərərkən Polşa Baltikyanı ölkələrlə birlikdə həmrəylik və ona dəstək göstərib.
Mümkündür ki, böhran Tuska hökumətini sazişin əldə edilməsi imkanını yeni təxirəsalınmazlıq hissilə nəzərdən keçirməyə sövq edib. Gürcüstan böhranı Birləşmiş Ştatlar üçün müvəffəqiyyətsizlik olub. İş yalnız Vaşinqtonun Gürcüstanın gələcəkdə NATO-ya daxil olmasına dair hər hansı bir ümidi itirməsində deyil, həm də Ağ Evin diplomatik nizamlama təşəbbüsünü avropalılar, xüsusilə də Fransaya verməsindədir.
Bu şəraitdə Birləşmiş Ştatlar ikinci səhvi buraxmaq və Polşa ilə danışıqları uzatmağa risk etməyib. Çox ehtimal ki, bütün bunlar ABŞ hökumətini HHM üzrə Varşava ilə əvvəlki şərtlərinə laqeyd yanaşmağa və onun sorğuları ilə razılaşmağa məcbur edib.
Və sonuncu, ABŞ-ın raket əleyhinə müdafiə sistemi hərbi baxımdan Moskvanı təhdid etməsə də, yerləşdirməyə dair diplomatik siqnal əks informasiya daşıyır və xüsusilə də gürcü böhranı fonunda. Moskva geosiyasi oyuna qayıtması barədə Qərbə ciddi xəbərdarlıq etsə də, Vaşinqtonun Polşa ilə sazişi oyunçunun yalnız Rusiya olmadığına və soyuq müharibənin "şahmat lövhəsinin" düzülüşünü dəyişdirməsinə dəlalət edir.
Müəllifin rəyi Trend İnformasiya Agentliyi redaksiyasının rəyi ilə üst-üstə düşməyə bilər