Azərbaycan, Bakı, 25 avqust / Trend /
2008-ci ilin dekabrına olan məlumata görə, işlənməsində Britaniyanın BP şirkətinin iştirak etdiyi 15 iri hasilat quyusundan ən yaxşısı Azərbaycanın "Şahdəniz" qaz kondensat yatağındkı SDA-01 quyusudur. Burada sutkalıq hasilatın həcmi neft ekvivalenti ilə təxminən 53 min bareldir. Bu barədə BP şirkətinin 2008-ci ildə davamlı inkişafına dair hesabatında deyilir.
"Şahdəniz" yatağının işlənməsinə dair müqavilə 1996-cı il iyunun 4-də imzalanıb. Layihə iştirakçıları bunlardır: BP (operator) - 25,5 faiz, Statoil Hydro - 25,5 faiz, NICO - 10 faiz, Total - 10 faiz, LukAgip - 10 faiz, TPAO - 9 faiz, ARDNŞ - 10 faiz.
Bu siyahıda ikinci və üçüncü yerləri "Şahdəniz"də istismar olunan SDA-04 (sutkada təxminən 50,1 min barel) və SDA-03 (sutkada təxminən 49,6 min barel) quyuları tutur.
Hazırda qaz Cənubi Qafqaz kəməri vasitəsilə Gürcüstan və Türkiyəyə nəql olunur. Yatağın işlənməsi üzrə birinci mərhələ çərçivəsində ildə 9 mlrd kubmetr qazın hasil edilməsi nəzərdə tutulub. Reallaşdırılmasına 2014-cü ildə başlanacaq ikinci mərhələ çərçivəsində yataqda ümumi hasilatın 20 mlrd kubmetrə çatdırılması planlaşdırılır.
Siyahıda dördüncü və beşinci yerləri (a) və (b) quyuları tuturlar. Bu quyular Meksika körfəzinin dərinsulu hissəsində yerləşirlər və quyulardan sutkalıq hasilat müvafiq olaraq 46,6 və 46,4 min barel təşkil edir.
Altıncı yerdə Avstraliyanın şimali-qərb şelfində yerləşən sutkalıq 42,4 min barellik hasilatla (a) qərarlaşıb. Yeddi və səkkizinci yerlərdə Trinidad yaxınlığındakı (a) və (b) quyuları dururr. Bu quyulardan sutkalıq hasilat uyğun olaraq təxminən 42 və 41 min bareldir. Doqquzuncu yerdə yenə də Meksika körfəzinin (c) quyusu durur. Bu quyu da körfəzin dərinsulu hissəsində yerləşir və sutkalıq hasilatı təxminən 39 min bareldir. İlk onluğu Avstraliyanın şimali-qərb şelfində yerləşən (b) quyusu tamamlayır (sutkada təxminən 37 min barel hasilat).
11, 12 və 13-cü yerləri Xəzərin Azərbaycan sektorunda yerləşən "Azəri-Çıraq-Günəşli" yatağının blokuna daxil olan С13, С01z və С06 quyuları tutur. Onların sutkalıq debiti müvafiq olaraq 36,5 min bareldən çox, 35,8 min bareldən çox və təxminən 35,8 min bareldir.
"Azəri-Çıraq-Günəşli" yatağının blokunun işlənməsi layihəsinin səhmdarları bunlardır: BP (operator - 34,1%), ChevronTexaco (10, 2%), ARDNŞ (10%), INPEX (10%), Statoil (8,6%), ExxonMobil (8 %), TRAO (6,8 %), Devon (5,6 %), ITOCHU (3,9 %), Hess (2,7%).
14-cü yerdə "Şahdəniz" yatağındakı SDA-02 quyusu (sutkada 34,2 min barel), 15-ci yerdə isə Anqola yaxınlığındakı dərin sularda yerləşən (a) quyusudur (sutkada 34,1 min barel).