...

Azərbaycanın kənd təsərrüfatı sisteminin inkişafı kooperativlərin sayının artırılmasını tələb edir - deputat

Biznes və iqtisadiyyat xəbərləri Materials 11 İyun 2011 13:01 (UTC +04:00)

Azərbaycan, Bakı, 11 iyun /Trend, müxbir A.Axundov/

Azərbaycanın kənd təsərrüftı sahəsində kooperasiyanın yaradılması həm dövlətə, həm də fermerlərə sərfəlidir. Milli Məclisin Aqrar siyasət komitəsinin sədr müavini Eldar Quliyev belə hesab edir.

"Kənd təsərrüfatı kooperasiyası haqqında" qanun layihəsi apreldə Azərbaycan Parlamentində birinci oxunuşda qəbul edilib.

"Təcrübə göstərir ki, fermerlərin ixtiyarında az torpoq olanda, onlar səmərəli işləyə bilmirlər. Onların müasir kənd təsərrüfatı texnikasının tətbiqi, effektiv meliorasiya sistemi yaratmaq, əlverişli şərtlərlə kreditlər almaq imkanı məhdudlaşır. Nəticədə belə fermerlərdə yerli bazara və ixraca nəzərdə tutulan məhsulun istehsalını təşkil etmək potensialı yüksək olmur. Kooperativlərdə birləşəndə onlarda daha səmərəli fəaliyyət üçün imkanlar genişlənir", - Quliyev qeyd edib.

Onun sözlərinə görə, fermerlərin kooperativlərdə birləşməsi onların gəlirini artıracaq və xərclərini azaldacaq.

"Digər tərəfdən Azərbaycanda kooperasiya sistemi istehsal edilən kənd təsərrüfatı məhsullarının rəqabət qabiliyyətini və onun Avropa standartlarına uyğunlaşdırılmasını artıracaq", - Quliyev qeyd edib.

Onun sözlərinə görə, kənd təsərrüfatı kooperativlərini sovet dövründə mövcud olan kolxozlarla eyniləşdirmək düzgün deyil.

"Kolxozlar məcburi qaydada təşkil edilmişdi, onların qarşısında kəskin tələblər qoyulurdu və onlar şəxsi mülkiyyətə əsaslanmayıblar. Kolxozlardan fərqli olaraq, kooperativlər könüllülük əsasında yaradılır və müstəqil sahibkarlığa əsaslanır. Fermer istənilən vaxt öz əmlakını götürə və kooperativdən çıxa bilər. Dövlət qarşısında kooperativlər və onun iştirakçıları yalnız vergi məsuliyyəti daşıyırlar", - Quliyev əlavə edib.

"Kənd təsərrüfatı kooperasiyası haqqında" qanun layihəsinə əsasən, iştirakçıların birləşməsi üsulundan asılı olaraq, kənd təsərrüfatı kooperasiya münasibətləri üfüqi və şaquli istiqamətlərdə formalaşır.

"Üfüqi kənd təsərrüfatı kooperasiyası iştirakçıların istehsal mərhələsində birləşməsini nəzərdə tutur. Bu mərhələdə torpaq və digər əmlakın birləşməsi, eləcə də kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalı üçün istehsal kooperativinin yaradılması gedir. Şaquli kənd təsərrüfatı kooperasiyasında iştirakçılar kooperativ müəssisə çərçivəsində aqrar sənayenin müxtəlif mərhələlərini (emal, satış, servis və s.) birləşdirirlər", - Quliyev vurğulayıb.

Qanun layihəsində göstərilib ki, Azərbaycanda kənd təsərrüfatı kooperasiyası münasibətləri təsərrüfatdaxili kooperasiya ittifaqları, assosiasiyaları, şura və digər istehsal, emal, satış, kredit, sığorta müəssisələri və kənd təsərrüfatı kooperativlərinin iştirakı ilə birliklər çərçivəsində formalaşdırıla bilər.

Qanun layihəsinə əsasən, Azərbayanda kənd təsərrüfatı kooperasiyası modeli könüllülük prinsipində çoxpilləli sistem üzrə formalaşdırılır.

"Birinci pilləyə kənd təsərrüfatı istehsalçılarının birləşməsi və kənd təsərrüfatı istehsal və istehlak kooperativləri, ikincisinə kənd təsərrüfatı kooperativlərinin birləşdirilməsi və kooperativlərin ərazi ittifaqlarının yaradılması, üçüncüsünə kooperativlərin ərazi ittifaqlarının birləşdirilməsi və kooperativlərin mərkəzi ittifaqının yaradılması daxildir", - Quliyev bildirib.

Onun sözlərinə görə, qanun layihəsinin ikinci oxunuşda müzakirəyə çıxarılması üçün onun təkmilləşdirilməsi üzrə işlər davam edir. Bu məqsədlə xarici təcrübə öyrənilir.

"İndi ölkənin aqrar sahəsində 179 kooperativ fəaliyyət göstərir. Lakin bu, Azərbaycanın inkişaf edən kənd təsərrüfatı sistemi üçün yetərli deyil", - Quliyev vurğulayıb.

Xəbər lenti

Xəbər lenti