Azərbaycan, Bakı, 04 sentyabr/ Trend , müxbir E.Tariverdiyeva, V.Javronkova, R.Hafizoğlu/ Ekspertlərin rəyinə görə, Türkiyə prezidenti Abdullah Gülün Ermənistana səfəri, çətin ki, iki ölkə arasında sərhədlərin tezliklə açılması ilə nəticələnsin.
"İndi sərhədlərin açılmasından danışmaz tezdir. Lakin erməni siyasətçilərinin hiyləgərliyini nəzərə almaqla, zaman keçdikcə bunun baş verəcəyini gözləmək olar", - türkiyəli müstəqil politoloq Mehmet Bekaroğlu hesab edir.
Türkiyə prezidenti Abdullah Gül 2010 - cu il Dünya Çempionatının seçmə mərhələsi çərçivəsində, iki ölkənin futbol üzrə yığma komandalarının oyununa baxmaq üçün Ermənistan lideri Serj Sərkisyanın dəvəti ilə sentyabrın 6 - da İrəvana səfər edəcək.
Türkiyə və Ermənistan arasında diplomatik əlaqələr yoxdur, son 15 il ərzində sərhədlər bağlıdır. Analitiklər rəyinə görə, sərhədlərin açılması məsələsi tezliklə həll edilməsə də, Gülün İrəvana səfərini iki qonşu ölkənin münasibətlərinin normallaşdırılması üçün imkan hesab edirlər.
Türkiyə və Azərbaycanla bağlı sərhədlərlə əlaqədar, Ermənistan uzun müddətdir ki, qismən iqtisadi blokadadır. Bununla əlaqədar hazırda Ermənistan sərhədlərin açılması üçün güzəştə gedəcək.
"Ermənistana yalnız diplomatik münasibətlərin bərpası yox, iki dövlət arasında sərhədlərin açılmasına nail olmaq vacibdir", - Türkiyə parlamentinin keçmiş deputatı Bekaroğlu İstanbuldan telefonla Trend -a bildirib.
Lakin Türkiyənin sərhədlərin açılmasına nə dərəcədə hazır olması həll edilməmiş məsələdir.
Səfər danışıqların başlaması demək deyil,- Qafqaz üzrə avropalı ekspert Svante Kornell (Svante Cornell) hesab edir. "Buna yalnız Ermənistanın jesti kimi baxmaq lazımdır", - Stokholm Təhlükəsizlik və İnkişaf Siyasəti İnstitutunun həmdirektoru Kornell Stokholmdan telefonla Trend - a bildirib. Onun rəyinə görə, Türkyə Ermənistana qarşı dəmir siyasi mövqeyini dəyişməyəcək və Türkiyə -Ermənistan sərhədlərinin açılmasının vaxtı hələ çatmayıb.
Bu başlanğıc, Türkiyə və Ermənistanın problemlərinin qismən həlli və ya bu məsələ ilə bağlı danışıqlara başlamaq üçün kifayət qədər ciddi səy ola bilər, azərbaycanlı politoloq Rasim Musabəyov hesab edir. "Lakin Gül futbola gəlsin və bir ya iki aydan sonra sərhədlər açılsın - düşünürəm ki, belə bir şey olmayacaq", - Musabəyov telefonla Trend -a bildirib.
Politoloqun rəyinə görə, bunun üçün diplomatik münasibətlərin lazımi səviyyədə olması zəruridir. "Bu proses də Türkiyə -Ermənistan münasibətlərinin normallaşdırılmasına dair dialoq və səylərin bir hissəsi ola bilər. Lakin bir daha təkrarlayıram - bu, belə sürətlənmiş rejimdə baş verməyəcək", - Musabəyov bildirib.
Türkiyəli politoloq Bekaroğlunun rəyinə görə, Türkiyənin Ermənistana dair prinsipial mövqeyi var və münasibətlərin bərpası üçün İrəvan güzəştlərə gedəcək. Hadisələrin bu şəkildə cərəyan etməsi gələcəkdə sərhədlərin açılması ilə nəticələnə bilər.
Onun rəyinə görə, sərhədlərin açılması Ermənistan iqtisadiyyatanı canlandıracaq və Ermənistan hökuməti ölkə iqtisadiyyatını lazımi səviyyəyə qaldıranadək, bu məqsədlə "soyqırım" məsələsinin şişirdilməsindən imtina edə bilər.
Rəsmi Ankara dəfələrlə bəyan edib ki, çoxillik Qarabağ münaqişəsinin nizamlanması və Birinci Dünya Müharibəsi illərində Osmanlı imperiyasında təxminən 1,5 mln. nəfərin həlak olduğu ermənilərin "soyqırımının" beynəlxalq səviyyədə tanınması siyasətindən imtinanı Ermənistanla diplomatik münasibətlərin qurulması üçün zəmin hesab edir.
Politoloqların rəyinə görə, iki qonşu ölkənin münasibətlərinin normallaşmasında Qərb mühüm rol oynayıb.
Cənubi Osetiya ətrafında yaranmış böhran region ölkələri arasında mal dövriyyəsi üçün Türkiyə və Ermənistan arasında sərhədlərin açılmasına zərurətin olduğunu təsdiqləyir, -ABŞ -ın Ermənistandakı müvəkkili Cozef Peninqton İrəvanda jurnalistlərlə söhbətində bildirib. O bildirib ki, sərhədlərin açılması, Ermənistan və Türkiyənin barışması və bu ölkələr arasında normal diplomatik münasibətlərin qurulmasında, ABŞ - dan savayı, maraqlı olan ölkə yoxdur, - Qafqaz qovşağı portalı xəbər verir.
Türkiyə bunu öz istəyi ilə deyil, ABŞ -ın təsiri altında edib. Belə ki, Abxaziya və Cənubi Osetiya ilə müharibədə Ermənistan iqtisadiyyatı ciddi zərər çəkib, -Kornell hesab edir.
"Qərb anlayır ki, ölkədə iqtisadi vəziyyəti canlandırmağa yalnız Türkiyə ilə münasibətlərin bərpası yardım edə bilər", - Kornell bildirib.
Müəlliflə əlaqə saxlamaq üçün elektron ünvan - [email protected]