Bakı. Trend:
Müvafiq qurumlar tərəfindən mütəmadi olaraq restoranlarda istər qida vasitələrinə, istərsə də alkoqollu və alkoqolsuz içkilərə nəzarət edilir, yoxlamalar aparılır. Belə yoxlamalardan biri də iki gün öncə paytaxtda yerləşən restoranlardan birində aparılıb və saxta alkoqollu içkilər aşkarlanıb. Bu içkilər insan sağlamlığı üçün hansı təhlükələri yaradır?
Öyrənmədən əvvəl ötən il məhz spirtli içkilərdən zəhərlənənlərin statistikasına nəzər salaq:
Trend-in sorğusuna cavab olaraq Kliniki Tibbi Mərkəzin mətbuat katibi Ruzbeh Məmməd bildirib ki, 2024-cü il ərzində Kliniki Tibbi Mərkəzin Toksikologiya şöbəsinə alkoqoldan zəhərlənmə səbəbi ilə 64 nəfər qəbul edilib.
“Zəhərlənən şəxslərin hər birinə zəruri tibbi xidmətlər göstərilib. Stasionar müalicələrdən sonra evə buraxılıblar”,- deyə o əlavə edib.
Bəs spirtli içkilər nə vaxt zəhərlənmə yaradır?
Mövzu ilə bağlı Trend-ə danışan toksikoloq Aynur Məmmədova bildirib ki, spritli içkilər əsasən miqdarından çox qəbul edildikdə zəhərlənmə verir.
“İnsanlar, daha çox kişilər, bunu nəzarətsiz qəbul edəndə əvvəlcə sərxoşluq, daha sonra zəhərlənmə halları baş verir. Spirtli içkidən zəhərlənmə zamanı insanlarda ürəkbulanma, qusma, huşun itməsi, qıcolma, təzyiqin qalxması kimi hallar olur. Hətta kəskin ürək-damar və tənəffüs çatışmazlığına kimi gətirib çıxara bilir. Əgər alkoqollu içki qəbul edən adamda qusma, kəskin baş ağrısı, ürək ətrafında ağrılar varsa, dərhal təcili yardıma müraciət edib onu xəstəxanaya çatdırmaq lazımdır. Spirtli içkidən zəhərlənən şəxslərə özbaşına yardım etmək olmaz. Çünki xəstələr huşsuz vəziyyətdə olanda süni qusma refleksini yaradanda onlarda aspirasiya olunur. Aspirasiya odur ki, xəstə huşu özündən olmadığı üçün qusma zamanı idarə etməsi olmur və qusuntu kütləsi tənəffüs yollarına keçir. Bu zaman da tənəffüs çatışmazlığı yaranır. Hətta bu xəstənin ölümünə qədər gətirib çıxara bilir. Təəssüf ki, biz xəstəxanada belə hallara daha çox rast gəlirik. Evdə süni olaraq qusmanı yaratmaq istəyəndə və yaxud da xəstə huşsuz vəziyyətdə olanda, xəstədə qusma refleksi olanda çalışmaq lazımdır ki, xəstənin başını yan tərəfə çevirək. Başı arxaya tərəf qoymaq olmaz. Onda qusuntu kütləsi ağıza gəlir və tənəffüs yoluna düşür. Bu da ağır fəsadlar törədir və ölümə gətirib çıxara bilir”, - o qeyd edib.
Həkim saxta alkoqollu içkilərdən istifadə zamanı yaranan fəsadlardan və onlardan qorunma yollarından da söz açıb:
“Bir ara bəzi xəstələrimiz olub ki, deyir içkinin ağzını açanda asan açıldı, əvvəlkindən fərqlidir, saxta olduğunu düşündüm. Belə olan hallarda fikir vermirlər, diqqətli olmurlar. Restoranlarda, yol qırağında olan kafelərdə buna daha çox rast gəlinir. Ona görə məsləhətdir ki, şübhəli olan yerlərdə oturduqda yaxşı olar ki, spirtli içkilərdən istifadə etməsinlər. Restoranlarda alkoqollu içkilərdən istifadə zamanı da tələb etməlidirlər ki, içki onların gözləri qabağında açılsın. Eyni zamanda diqqət etməlidirlər ki, içki şüşələrinin üzərində aksiz markaları olsun, ağzı kustar üsullarla bağlanmış olmasın. Eyni zamanda içkinin şəffaflığına da diqqət edilməlidir ki, çöküntüsü olmasın. Saxta spirtli içkilər mütləq ki, seçilir. Bahalı içkilərin ucuz qiymətə təklif edilməsi də onun saxta olduğuna işarədir”.
O əlavə edib ki, indi zəhərlənmə halları daha da artıb.
“Xüsusilə gənclər nəzarətsiz qalır, hansısa yığıncaqlarda alkoqollu içkidən istifadə edirlər. Buna görə də ehtiyyatlı olmaq lazımdır. Əlavə olaraq müxtəlif spirtli içkiləri qarışdıraraq içmək olmaz. Çox yaxşı olar ki, insanlar sağlam həyat tərzi sürmək üçün heç vaxt alkoqollu içkilərdən istifadə etməsinlər”,- deyə toksikoloq vurğulayıb.