İran, Tehran, 12 avqust / " /müxbir. R.Azadbəxş/ İranın növbəti prezident seçkilərində əsas rəqabət iki qrupun ("İslahatçı" və hakim koalisiya "Üsulgəra") arasında olsa da, hər iki qrupun daxilində birlik və həmrəylik seçkilərin nəticəsinə təsir göstərəcək.
"İranın prezident seçkiləri , "İslahatçılar" və "Üsulgəralar"ın arasındakı rəqabətdir, seçkilərdə əsas oyunçular bu iki cinahdan olacaq, amma əsas, hər iki cinahın daxili birliyi və həmrəyliyini qorumasıdır" - deyə İranın daxili işlər nazirliyinin eksperti Seyid Cavad Rəzəvi Trend - a Tehrandan bildirib.
İranın növbəti prezident seçkilərinə bir il qalmış, ölkə daxilində rəqabət prosesi başlayıb. Hazırda İranda əsas iki cinahın rəqabətdə iştirak edib. Hakim "Üsulgəra" koaliasiyası və sabiq hakim "islahatçı" qruplar. BBC-nin avqustun 11- də yaydığı məlumata əsasən, islahatçılar sabiq prezident Məhəmməd Xatəmini vahid namzəd kimi irəli sürməyi müzakirə edirlər və baxmayaraq ki, Xatəmi indiyədək seçkilərdə iştirak edəcəyi barədə konkret bəyanat verməyib, nisbi razılıq da var.
Rəzəvi prezident seçkiləriilə bağlı fikir bildirməyin tez olduğunu düşünənlərin əksinə olaraq, fikirləşir ki, seçkiərəfəsi on günlük təbliğat müddəti azdır və cinahlar təbliğat sistemi yaratmalıdırlar. Bu, ictimaiyyətə dəqiq və hədəfli seçmək imkanı yaradacaq - deyə Rəzəvi çərşənbə axşamı Trend -un Tehrandakı müxbirinə bildirib.
Hazırda cinahlar və namizədlərin tərəfdarları çalışırlar ki, indidən öz namizədlərini ictimaiyyətə tanıtdırsınlar.
O, əlavə edib ki, İranın hazırkı prezidenti Mahmud Əhmədinejad, Tehranın meri Məhəmməd Baqir Qalibaf, spiker Əli Laricani, Ali dini rəhbərin müşaviri Əli Əkbər Vilayəti, sabiq vtse-prezident Rza Arif, Milli Təhlükəsizlik Şurasının sabiqBaş katibi Həsən Ruhani , sabiq spiker Mehdi Kərrubi və İranın sabiq prezidenti Məhəmməd Xatəmi İranın gələcək prezident seçkilərində tanınmış namizədlərdir və özlərini ictimaiyyətə asan təbliğ edəcəklər.
Bu haqda, İranın siyasi məsələlər üzrə digər eksperti , iqtisadi sahədə yüksək vəzifə tutan Əmin Çarusə çərşənbə axşamı Trend - a bildirib ki, "Üsulgəra"-lar arasında birliyin əldə olunması üçün amillərdən biri qarşı cinahın nə dərəcədə birlik təşkil edə biləcəyidir.
O əlavə edib ki, əgər İslahatçılar vahid namizəd uğrunda birləşsələr, Üsulgəra cinahı da eyni addım atmağa çalışacaq. İsalahatçılar arasında namizədələrin çoxluğu Üsulgəralar arasında parçalanmaya şərait yaradacaq və belə olduqda, vahid namizədin namizədliyi üçün birlik olmayacaq - deyə Çarusə bildirib.
"Hazırda hakim koaliasiya daxilində də parçalanma yetərincədir. Əhmədinejadı dəstəkləyən cinah (Xoş Xidmət qrupu) Əhmədinejadı , "İmam və Rəhbər Yolunun Davamçıları" cinahı Laricani və ya Həddad Adili (sabiq spiker), "Dəyişiklik istəyən Üsulgəralar" qrupu da Qalibafı dəstəkləyəcəkləri ilə bağlı xəbərlər var" - deyə Rəzəvi bildirib
O əlavə edib ki, Üsulgəraların çoxlu bundan əvvəl Qalibafı dəstəkləyirdi, amma sonradan Həddad Adili dəstəklədilər. Hazırda Adilin mövqeyi zəiflədiyi (may ayında spiker seçkilərində böyük səs çoxluğu uduzdu) üçün, ola bilsin ki, prezident seçkilərində iştirak etməsin və Qalibafın, yaxud Əhmədinejadın namizədliyini dəstəkləsin.
Digər tərəfdən, "İmam və Rəhbər Yolunun Davamçıları" cinahı hələ ki, seçkilərdə iştirak edəcək namizədlə bağlı qərar verməyib. Bu cinah üstünlüyü vahid namizədin irəli sürülməsində görür və Əhmədinejadın yeganə namizədliyini dəstəkləyə də bilər. Bu cinahın hansı qərarı verəcəyini proqnozlaşdırmaq hələ mümkün deyil.
Rəzəvi hesab edir ki, "İmam və Rəhbər Yolunun Davamçıları" cinahı ilə Laricaninin arasında ənənəvi bir əlaqə mövcuddur, ola bilsin ki, bu cinah Laricani və Əhmədinejad arasında birini seçsin, amma aydın kimi seçəcəkləri məlum deyil. Laricani seçkilərdə iştirak etməsə, onda bu cinah Qalibaf və Əhmədinejad arasında seçim edə bilər. Amma bunu da proqnozlaşdırmaq mümkün deyil - Rəzəvi bildirib.
Çarusə bildirib ki, Üsulgəraların prezident seçkisi ərəfəsində birləşmə ehtimalı çox azdır. İslahatçıların da birləşməsi ehtimalı azdır, amma əgər bu partiya Xatəminin namizədliyini irəli sürsə, birlik mümkündür və belədə Üsulgəralar da İranın hazırkı prezidenti Əhmədinejadın namizədliyini vahid namizəd kimi irəli sürəcək. İslahatçılar arasında parçalanma olsa, Üsulgəralar arasında da bu parçalanma ehtimal olunandır
Çalusə İslahatçıların Xatəminin namizədliyini dəstəkləyəcəyi haqda bildirib ki, Kərrubinin (İslahatçı Milli Güvənlik partiyasının rəhbəri) seçkilərə qatılması Xatəminin seçkilərdə tam dəstəklənməsi ehtimalını azaldır. O bildirib ki, İslahatçı "Müşarikət" və "Mücahidlər" partiyaları Xatəminin namizədliyini dəstəkləycək . Bu göstərir ki, islahatçı partiyanın rəhbərləri arasında parçalanma var və əgər xarici amil olmasa, bu partiyanın vahid namizəd irəli sürməsi və birləşməsi gözlənilmir.
Bu fikirlər ümumilikdə göstərir ki, İslahatçılar İranda keçiriləcək prezident seçkilərinə indidən hazırlıq görür. İran prezidenti icra aparatının keçmiş rəhbəri Məhəmməd Əli Əbtəhi şəxsi internet səhifəsində İslahatçıların birliyini "Milli iş" səviyyəsində mühüm və zəruri olduğunu vurğulayıb.
Hər iki rəsminin fikrincə, İrandakı iki əsas cinah hərəsi vahid namizədlərini seçməsələr, bu cinahların daxilində parçalanma baş verəcək.