Azərbaycan, Bakı, 14 yanvar/ " müxbir İ.Xəlilova/ Əgər ay ərzində ÜTT-nin katibliyinə gömrük tarifləri üzrə təkliflər göndərilərsə, Azərbaycan hökumətinin Ümumdünya Ticarət Təşkilatının (ÜTT) işçi qrupu ilə danışıqlarının beşinci raundu martın birinci yarısında keçirilə bilər.
Ölkənin ÜTT-ə daxil olmasına hazırlıq üzrə Dövlət Komissiyasında baxıldıqdan sonra, bu təkliflər yenidən Dövlət Gömrük Komitəsinə qaytarılıb. Dövlət Gömrük Komitəsi baund-tariflərin yenilənmiş variantından əlavə, ÜTT-ə üzv ölkələrə gömrük tariflərinin orta çəkili dərəcəsinin hesablanması üzrə sənəd təqdim etməlidir. ÜTT Azərbaycana spesifik gömrük rüsumlarının advalor ekvivalentini hazırlamağı tövsiyə edib. Lakin orta dərəcənin hesablanması üçün, onun mexanizmini də təqdim etmək tələb olunur.
Bu gün ölkədə spesifik gömrük dərəcələri aksizli mallara-alkoqol və tütün məhsulları, avtomobil vasitələrinə tətbiq edilir. Azərbaycan Respublikasında idxal olunan digər mallara advalor gömrük dərəcələri tətbiq olunmasıya əlaqədar olaraq, spesifik mallara da advalor ekivalent göstərilməlidir. Bu məsələ bir neçə ildir öz həllini tapmayıb. Lakin danışıqların hazırki mərhələsində ölkə ondan qaça bilməyəcək.
Ötən ilin sonunadək keçirilməsi planlaşdırılan ABŞ, Avropa İttfaqı, Cənubi Koreya, Yaponiya və Çinin Tayvan əyaləti ilə ikitərəfli danışıqlar bu təkliflərə görə, məhz Azərbaycan bazarına daxil olmaq üçün gömrük tariflərinin maksimal həddinə görə ləngiyir. Hökumtədən uzunmüddətli iqtisadi siyasətlə müvafiq və ölkə bazarının müdafiəsini nəzərə almaqla, tarif siyasətinin qəbul edilməsini çox vacib sayırlar.
Əvvəllər Azərbaycan kənd təsərrüfatı üzrə maksimal dərəcəni 50-80%, orta dərəcəni 23% səviyyəsində təklif eirdi. Aqrar sənayedən fərqli olaraq, sənaye məhsulları üzrə tariflər daha liberladır və maksimal gömrük dərəcəsi 30-50% , orta isə -15%-dək səviyyədə təklif edilirdi. Yeni təkliflər, tam təsdiqlənmədiyindən, açıqlanmır.
Danışıqlar qrupu Azərbaycanın maraqlarını ÜTT-ə ABŞ, Aİ kimi üzv ölkələrin qarşısında müdafiə etməli olacaq. Dünyada kənd təsərrüfatı məhsullarının ən böyük ixracatçılarından olan Avropa İttifaqı Azərbaycanın təklif etdiyi dərəcələri azaltmağı təklif edir. Həmçinin, bəzi mallara görə dərəcələri sıfıra endirmək təklif olunur. Bu gün sənayedə son məhsula 15% , xammala isə 0-0.5% idxal gömrük dərəcəsi tətbiq edilir.
Bu gün Əmman, Gürcüstan, Moldova, Türkiyə və BƏƏ ilə danışıqlar tam başa çatıdırlıb.
Yalnız Türkiyə ilə danışıqlar protokolu bağlanılıb.