Azərbaycan, Bakı, 23 sentyabr /Trend, müxbir N..İsmayılova/
İstismara verildiyi vaxtdan və bu ilin sentyabrın 20-dək Bakı-Tbilisi-Ərzurum qaz kəməri ilə 15,4 milyard kubmetr qaz nəql olunub. Bu barədə ARDNŞ-nin birinci vitse-prezidenti Xoşbəxt Yusifzadə Azərbaycanın hakim Yeni Azərbaycan Partiyasının rəsmi saytında yerləşdirilən müsahibəsində bildirib.
Uzunluğu 971 kilometr və gücü ildə 20 milyard kubmetr olan Bakı-Tbilisi-Ərzurum qaz kəməri 2007-ci ilin oktyabrında istismara verilib.
Onun sözlərinə ğörə, həmçinin, qaz kəməri ilə Türkiyəyə 13,7 milyard kubmetr, Gürcüstana 1,2 milyard kubmetr qaz ixrac olunub.
Azərbaycan 2005-ci ilin noyabrından İrana da qaz ixrac edir. Qaz İİR-ə Ermənistanın Azərbaycan torpaqlarının 20 faizini işğal etməsi nəticəsində blokadada qalan Naxçıvan Muxtar Respublikasının tələbatını ödəmək üçün svop əməliyyatları əssaında həyata keçirilir. Bu ildən ARDNŞ Rusiyaya qaz ixracına başlayıb.
Hazırda Azərbaycan qazının Avropaya tədarükünün bir neçə layihəsi üzərində iş aparılır. Yusifzadə onların arasında ITGI (Türkiyə-Yunanıstan-İtaliya), "Nabukko", Transadriatik qaz kəməri (TAP), "Ağ axın" layihələrinin, elədə də Gürcüstan ərazisindən və Qara dənizdən Bolqarıstana və Rumıniyaya maye qazın tədarükü layihəsinin də adlarını çəkib.
Hazırda Azərbaycanın Avropa istiqamətində nəzərdən keçirdiyi bütün qaz kəməri layihələri "Şahdəniz" yatağından hasil olunan qaza yönəlib.
"Şahdəniz" yatağı üzrə müqavilə 1996-cı il iyunun 4-də imzalanıb. Müqavilə iştirakçıları bunlardır: BP (operator) - 25,5%, "Statoil" - 25,5%, NICO - 10%, "Total" - 10%, "LukAgip" - 10%, TPAO - 9%, ARDNŞ - 10%. Bu yataqda hasil olunan qaz Cənubi Qafqaz boru kəməri ilə (Bakı-Tbilisi-Ərzurum) nəql olunur.
Bu il yataqda 7,84 milyard kubmetr qaz hasilatı nəzərdə tutulur. Yataqda ən yüksək hasilatın 8,6 - 9 milyard kubmetr həcmində olacağı güman edilir. Proqnozlara əsasən, yatağın işlənməsinin ikinci mərhələsi çərçivəsində burada qaz hasilatının ildə 20 milyard kubmetrədək artırılacağı gözlənilir.