...

Karaciç Riçard Holbruk və Madlen Olbraytın ona immunitet vəd etdiklərini bildirir - vəkil

Siyasət Materials 9 Avqust 2008 12:35 (UTC +04:00)

"Serebrenitsa Anaları"-nın maraqlarını keçmiş Yuqoslaviya üzrə Beynəlxalq Hərbi Tribunalda (KYHT) təmsil edən Frensis Boyl, xüsusi olaraq Trend üçün

Dərc edilmiş məlumatlara əsasən, Karaciç KYHT-yə məktub göndərərək, Bosniyanın ictimai və siyasi həyatından getdiyi təqdirdə, Riçard Holbruk və Madlen Olbraytın ona məhkəmə təqibindən immunitet vəd etdiklərini bildirib. Bu fikirlər doğru olsa belə, Karaciçin KYHT-nin məhkəmə təqibinə heç bir aidiyyəti olmayacaq. KYHT bu ittihamları BMT Təhlükəsizlik Şurasının və beynəlxalq hüququn Qətnaməsinə əsaslanaraq, irəli sürüb.

Təhlükəsizlik Şurasının Qətnaməsinə Holbruk və Olbraytın ifadələrinin heç bir əhəmiyyəti olmayacaq . Buna görə də mən elə fikirləşmirəm ki, KYHT işin araşdırılmasının birinci mərhələsində onları ifadə verməyə çağırsın. Lakin məhkəmə prosesinin gedişində, Karaciç onları çağırtdıra bilər və bunu bir şərtlə xahiş edə bilər ki, bu günədək açılmayan ifadələrin mənasını öz müdafiəsi üçün izah edə bilsin.

KYHT-nin onun xahişini yerinə yetirəcəyinə heç bir zəmanət yoxdur, xüsusilə də Holbrukla bağlı məsələdə, bu bir az inandırıcı görünmür. Mənim fikrimcə, xanım Olbrayt ABŞ-ın BMT-dəki səfiri qismində, bosniyalıları xilas etmək üçün əlindən gələni edib və buna görə ona minnətdar olmaq lazımdır. Lakin Holbrukla bağlı məsələ tamamilə başqa cürdür. Belə ki, xanım Olbrayt Holburku idarə etmirdi və Dövlət Katibi Uorren Kristoferə və prezident Klintona raportları o çatdırmırdı.

Holbruk 1994 - cü ilin əvvəlində, necə deyərlər, sülh danışıqlarının aparılmasını öz üzərinə götürəndə, təxminən Bosniyanın 75% ərazisini, Karaciç, Mladiç və Miloşeviçlər ələ keçirmişdilər və Holbruk buna görə məsuliyyət daşımır. Lakin o, bundan sonra baş verənlərə, o cümlədən Serebrenitsada baş vermiş soyqırım və kütləvi qırğınlara görə məsuliyyət daşıyır.

Holbruk Jep, Qorajde, Serebrenitsa şəhərlərini qurban vermək qərarına gələndə, onun Miloşeviçə və Karaciçə Drina çayının arxasındakı ərazilərə sahib olmağı təklif etməsi o zaman aydın idi. Beləliklə, bu halda Bosniya-Hersoqovinya və Serbiya arasındakı sərhəd özlüyündə aradan qalxırdı. Əslində, Holbruk bunu öz kitabında boynuna alır. Qorajdakı əhalini yalnız beynəlxalq ictimaiyyətin Serebrenitsada baş vermiş soyqırımla bağlı hiddəti xilas etdi. Əvvəl qeyd etdiyim kimi, Holbruk Serebrenitsada baş verənlərə görə Karaciçlə əlbir kimi, məhkəməyə verilməlidir.

Məlum olduğu kimi, Karaciçə qarşı iki ittiham mövcuddur. Əlbəttə, Karaciç ədalətli məhkəmə araşdırmasına nail olacaq və Karaciçlə bağlı prosesdə yəqin ki, Holbruka, Butros Butros-Qaliyə, Kofi Annana, Yasusi Akasiyə, Devid Ouenə, Torvald Stoltenberqə, Karl Bildtə və Bosniyanın etnik təmizlənməsində ona yardım etmiş digər "vasitəçilərə" də  toxunulacaq.

Mən bu şəxslərə qarşı əlavə sübutları əldə etmək və mənim müştərim, "Serebrenitsa Anaları"adından onların hökumətinə və Birləşmiş Millətlər Təşkilatına qarşı istifadə edə bilmək üçün, Miloşeviçlə bağlı məkkəmə prosesi kimi, bu prosesi də izləyəcəyəm.

Bu yaxınlarda Serebrenitsada xilas olanlar, Hollandiya Məhkəməsinin BMT-in hərəkətlərinə bəraət verməyə çalışması müqabilində, BMT-yə qarşı iddia irəli sürüblər. BMT kimi, Hollandiyanın da Serebrenitsadakı kütləvi qırğınlara aidiyyəti var və əlbəttə, Hollandiya Məhkəməsi şəriki, Birləşmiş Millətlər Təşkilatını məsuliyyətdən azad edəcək. Yaxşı məlumdur ki, beynəlxalq ictimai hüquq çərçivəsində BMT öz  Nizamnaməsinə uyğun olaraq, "mütləq immunitetə "yox,  yalnız "funksional immunitetə"malikdir. Yəqin Serebrenitsada baş vermiş soyqırımlara, hərbi cinayətlərə və bəşəriyyətə qarşı törədilmiş cinayətlərə BMT-nin köməyi və təhrikçiliyi, onun "mütləq immunitet" doktrinasında yazılmayıb. Beləliklə, gələcəkdə Birləşmiş Millətlər Təşkilatına dair arşdırmalar aparılmalıdır.

Müəllifin rəyi Trend -un fikri ilə üst-üstə düşməyə bilər.

Xəbər lenti

Xəbər lenti