Azərbaycan, Bakı, 19 avqust / Trend , müxbir E.İsmayılov /
ARDNŞ (Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkəti) yaxın zamanlarda Kalmaz yeraltı qaz anbarının genişləndirilməsi məqsədilə geoloji quruluşun dəqiqləşdirilməsi və əlavə həcmin müəyyənləşdirilməsi üçün üçölçülü geoloji araşdırmaları başlamağı planlaşdırır. Bunu çərşənbə günü ARDNŞ-dəki mənbə deyib.
"Hazırda iş aparılması üçün lazım olan bütün sənədləşdirmə hazırlanır və yaxın zamanlarda iş başlamalıdır", - mənbə deyib. Bu qaz anbarında üçölçülü geofiziki araşdırmalar oktyabra qədər aparılmalıdır.
Qaz anbarının işlək layihə gücü 1,1 - 1,2 milyard kubmetrdir. Lakin hazırda texniki olaraq, 600-650 milyon kubmetrədək qaz doldurmaq mümkündür. Qaz anbarında layihə gücünə nail olmaq üçün quyularda geofiziki iş aparılmalıdır, həmçinin yerüstü qurğular dəyişdirilməlidir.
SSRİ zamanında Azərbaycanın hər iki yeraltı qaz anbarı (Qaradağ və Kalmaz) qismən vahid qazpaylayıcı sistem olub və onlar stabilliyin saxlanılması üçün istifadə olunurdu. İndi bu qaz anbarları qaz ehtiyatı saxlamaq üçün istifadə olunur.
Yanacaq qaz anbarlarına yay mövsümündə - tələbat azaldıqda doldurulur, qış mövsümündə - tələbat artanda isə qaz çıxarılır və istehlakçılara verilir.
Bu il 2009-2010-cu illərin payız-qış mövsümündə istifadə üçün Azərbaycanın yeraltı qaz anbarlarına 1,8 - 1,9 milyard kubmetr qaz doldurulması planlaşdırılır, bir müddət əvvəl ARDNŞ prezidenti Rövnəq Abdullayev deyib.
Abdullayevin dediyi kimi, gələn il mövsümə qədər yeni kompressor stansiyalarının, boru kəmərlərinin inşası və quyuların təmiri işinin başa çatdırılması planlaşdırılır. Hazırda ARDNŞ Azərbaycanın hər iki qaz anbarında paralel iş aparır. Burada quyular təmir edilir, infrastrukturların yenidən tikilməsi və yeni qaz kəmərlərinin çəkilməsi məsələsi isə qalır. Qaradağ qaz anbarının genişləndirilməsinin birinci fazası çərçivəsində onun işlək gücünün 1,4 milyard kubmetrə, ikinci faza çərçivəsində isə bu göstəricinin 2,3 milyard kubmetrə çatdırılması planlaşdırılır. Hazırda bu qaz anbarının gücü 500 milyon kubmetrdir.
Abdullayevin fikrincə, yaxın zamanda Azərbaycanın yeraltı qaz yataqlarına 3 milyard kubmetrə yaxın qaz doldurula bilər, perspektiv üçüncü mərhələdə isə bu rəqəm 5 milyard kubmetrə çatdırıla bilər. Bu, Azərbaycanın daxili bazarının qaz təminatını artırmağa imkan verəcək və ölkənin ixrac imkanlarını əhəmiyyətli dərəcədə genişləndirəcək.
Məqalə müəllifi ilə əlaqə ünvanı: [email protected]