Azərbaycan, Bakı, 13 avqust/ Trend , müxbirlər Ü.Sadıqova, R.Hafizoğlu/ İslami Müqavimət Hərəkatı HƏMAS -ın tərəfdarlarının hazırkı həbsi, Fələstin hökumətinin HƏMAS -ın regionda möhkəmlənmək cəhdinin qarşısının alınmasına edilən cəhddir, lakin tərəflər yeni vətəndaş müharibəsinə başlamağa risk etməzlər.
"Mahmud Abbas qorxur ki, hərəkat liderlərinin FƏTH-in kökünü kəsmək istədiyi bir zamanda, HƏMAS regionda möhkəmlənər və onun Qərb sahilindəki hökumətinə son qoyar", - Trend -a fələstinli ekspert Məhəmməd Yaqhi Ontariodan (Kanada) elektron poçtla bildirib. O, Vaşinqton universitetinin Fələstin məsələləri üzrə ekspertidir.
Fələstin hökumətinin polisi Qərb sahilində və Fələstinin digər rayonlarındakı HƏMAS hərəkatı tərəfdarlarının kütləvi həbsini keçirib. İslam hərəkatına mənsub olan çoxlu sayda təşkilatlar da bağlanılıb, - bazar ertəsi Al-jazeera telekanalı məlumat verib.
HƏMAS tərəfdarlarının həbsi, hakim FƏTH partiyasının Qərb sahilində daha da möhkəmlənmək və HƏMAS -ın iki ildən bəri idarə etdiyi Qəzzə bölgəsinə təsirini tədricən yaymağa edilən cəhdlərdən biridir.
İki fələstinli qrup arasında münasibətlər, 2006 - cı ildə keçirilmiş parlament seçkilərində HƏMAS -ın qələbəsindən sonra kəskin sutətdə pisləşib.
FƏTH-in mətbuat katibi Ziyad Əbu Eynin fikrincə, Fələstin prezidenti Mahmud Abbas Fələstində vahid idarəetmə o cümlədən təhlükəsizlik orqanları yaratmağa çalışır. Buna görə də o, vahid Fələstin dövlətinin tərkibində iki ərazini birləşdirmək üçün HƏMAS -ı dialoqa çağırır.
"HƏMAS öz hərbi qüdrətini nümayiş etdirir və hər hansı dialoqu rədd edərək, regionda çevrilişə cəhd göstərir. Əlbəttə bu, Fələstin hökumətini qıcıqlandırır", - Trend -a Ramallahdan telefonla Əbu Eyn deyib.
Onun sözlərinə görə, HƏMAS -ın hökumət əleyhinə yürütdüyü siyasətinə baxmayaraq, Fələstin Muxtariyyəti hökuməti, Qəzzə bölgəsinin əhalisinə, HƏMAS tərəfdarları daxil olmaqla, eyni hüquq verir. Mətbuat katibinin qeyd etdiyinə görə, HƏMAS tərəfdarlarının hazırkı həbsi, ona görə aparılır ki, bu şəxslər elementar qanunları pozur və regionda təhlükəsizliyi şübhə altına alırlar.
"HƏMAS hərəkatı bir şəxsin və ya bir qurup adamın şəxsində təcəssüm etmir. Buna görə də bir neçə şəxsin həbsi, Fələstin hökumətinin bütünlüklə bu hərəkata qarşı olduğuna dəlalət etmir", - Əbu Eyn qeyd edib.
Bu yaxınlarda HƏMAS və İsrail arasında bağlanılmış atəşkəs razılaşması göstərdi ki, müqavimət hərəkatı İsraillə apardığı danışıqlarda, muxtariyyət hökumətindən daha çox nəticələrə nail ola bilər. Həmasyönlü politoloq Həmis Musayibin sözlərinə görə, FƏTH əhalinin beyninə qorxu hissini yeritməyə çalışmaqla, öz başlıca rəqibi - HƏMAS-ı məhv etmək istəyir.
"FƏTH-dən fərqli olaraq, HƏMAS hərəkatı İsraillə müharibədə hərbi qüdrətini də nümayiş etdirib, atəşkəsin imzalanması isə uğurlu siyasətin nəticəsidir", - Trend -a Qəzzə bölgəsindən telefonla İslam universitetinin politologiya professoru Qazi Musayib deyib.
Onun sözlərinə görə, hadisələrin belə cərəyan etməsi, Fələstin hökumətinin stabilliyini şübhə altına alır.
Müstəqil fələstinli politoloq Hirşam Əhmədin fikrincə, ABŞ başda olmaqla, Qərb ölkələri, hakimiyyətdə olan FƏTH partiyasına HƏMAS tərəfdarlarının həbs edilməsinə görə, təzyiq göstərirlər.
"Fələstində böyük təsir gücünə malik olan Qərb, islamçı hərəkatın regionda möhkəmlənməsindən qorxur. Lakin FƏTH və HƏMAS arasında barışıq imzalansa, bu, çox güman ki, Fələstində aparılan Qərb siyasətinin nəticəsi olacaq", - Trend -a Qüdsdən telefonla Birzeit universitetinin politologiya professoru Əhməd deyib.
Onun sözlərinə görə, HƏMAS - a FƏTH-lə barışıq hələ ki, sərf etmir. Çünki Fələstin hökuməti regionda hələ sonadək möhkəmlənməyib.
Fələstində cərəyan edən hazırkı hadisələr, regionda güclü rezonansa səbəb olub və yeni vətəndaş müharibəsinə zəmin yaradıb.
Qəzzdə iki həftə əvvəl baş vermiş və beş HƏMAS tərəfdarının həlak olması ilə nəticələnmiş partlayış, Fələstin hökuməti ilə yeni toqquşmalara səbəb olub. İslamçı hərəkatın rəhbəri İsmayıl Haniya Mahmud Abbas hökumətini bu partlayışın təşkilində təqsirləndirib və bundan sonra Qəzzədə HƏMAS tərəfdarlarının kütləvi həbsinə başlanılıb.
Musayibinin sözlərinə görə, Fələstin hökuməti HƏMAS - dan iki həftə öncə baş vermiş hadisələrə görə intiqam alır. Lakin o hesab edir ki, HƏMAS, bu həbslərə və ya HƏMAS təşkilatının bağlanmasına görə FƏTH-lə yeni müharibəyə getməz.
"Hətta digər siyasi qruplaşmalar buna cəhd etsələr belə, HƏMAS belə səhvə yol verməz", - Musayib deyib.
Müstəqil fələstinli politoloq Məhəmməd Yaqhinin sözlərinə görə, HƏMAS-ın reaksiyası güclü olmayacaq, çünki hərəkat kifayət qədər hərbi potensiala və taktikaya malik deyil.
Onun fikrincə, HƏMAS yalnız toqquşma və cavab zərbələri ilə kifayətlənəcək. Lakin hər iki tərəf, Fələstin üçün yeni müharibənin necə təhlükəli ola biləcəyini yaxşı bilir.
"Nə HƏMAS, nə də FƏTH öz aralarında geniş toqquşmaya razı olmazlar, çünki bu, Fələstin üçün ümumilikdə riskli ola bilər", - Yaqhi yazır.
FƏTH - "Fələstin Milli Azadlıq Hərəkatı" 1956 -cı ildə təsis edilib. Onun tarixi lideri Ya sir Ərəfat dır, bu günsə, təşkilata Mahmud Abbas rəhbərlik edir (Əbu Mazen).
"Ola bilsin ki, HƏMAS, müxtariyyət hökuməti ilə müharibəyə başlamasın və hətta barışığa razılaşsın. Belə ki, Fələstin parktiki olaraq Qərbin əlindədir", - politoloq Əhməd vurğulayıb.