Türkiyə Çexiyanın Avropa İttifaqına sədrliyi dövründən çox şey gözləyir – Türkiyə - Avropa İttifaqı Müştərək Parlament Komissiyasının həmsədri

Azərbaycan, Bakı, 24 dekabr / Trend , müxbir B.Həsənov/Türkiyə - Çexiya münasibətlərinin yaxşı səviyyədə olması Çexiyanın Avropa İttifaqına (Aİ) sədrliyi dövründə Türkiyə - Aİ danışıqlarında daha ciddi irəliləyişlərə səbəb ola bilər.

" Türkiyə ilə bağlı məsələlərdə öz vəzifələrini yerinə yetirməkdə, Çexiyanın Aİ ölkələrinı sıxışdıracağına ümid edirik", - deyə Türkiyə - Avropa İttifaqı Müştərək Parlament Komissiyasının həmsədri və Türkiyənin keçmiş xarici işlər naziri Yaşar Yakış çərşənbə günü Ankaradan telefonla Trend -a bildirib.

2009-cu ildə Aİ-yə Çexiya Respublikası sədrlik edəcək. Son günlərdə Türkiyə mətbuatında Çexiyanın sədrliyi dövründə Türkiyə - Aİ münasibətlərində irəliləyişlər olacağı ilə bağlı fikirlərə yer verilir.

Türkiyə - Aİ əlaqələri və əməkdaşlığı 1964 - cü ildə imzalanmış Ankara müqaviləsi ilə başlayıb. Tərəflər 2005 - ci ildən Türkiyənin Aİ-yə üzvlüyü ilə bağlı rəsmi müzakirələrə başlayıblar. Son 3 ildə bu danışıqlarda 10 məsələnin müzakirəsinə başlanılsa da, Türkiyənin Aİ - yə tam hüquqlu üzv seçilməsinə səbəb olacaq məsələlərin müzakirəsi hələ də ləngidilir. Türkiyə  mütəmadi olaraq Aİ ilə münasibətlərində vetolarla qarşılaşır. Bu vetolardan beşi Fransa tərəfindən, səkkizii Aİ-nin digər ölkələri tərəfindən qoyulub. On iki veto yalnız Kipr problemi ilə bağlıdır.

Həmsədr, vetolara baxmayaraq, danışıqların davam etdiyini və veto qoyulmayan bir çox məsələlərin müzakirəsində irəliləyişlər əldə etməyin mümkün olduğunu bildirib. Yakış Türkiyə - Aİ danışıqlarında bəzi məsələlərdə Aİ-nin, bəzilərində isə Türkiyənin addım atmalı olduğunu bildirib. "Aİ-nin addım atmalı olduğu məsələlərdə Çexiyanın daha çox səy göstərəcəyini gözləyirik", - deyə həmsədr əlavə edib. Çexiya rəsmiləri ilə hələ 7-8 ay əvvəldən bu mövzularla bağlı görüşlər keçirdiklərini bildirən Yakış Türkiyəyə qarşı müsbət münasibət gördüklərini deyib.

Həmsədr 2009 - cu ildə Aİ ilə Türkiyə arasında bəzi məsələlərin müzakirəsinin başlanması üçün Türkiyənin də bir sıra kritreriyalar yerinə yetirməsinin vacib olduğunu, lakin bu prosesin o qədər də asan olmayacağını bildirib. "Aİ - nin bəzi məsələləri müzakirə etmək üçün irəli sürdüyü şərtlərin Türkiyə ictimai rəyinin qəbul etməsi  çox çətindir və bu baxımdan, ictimai rəyi nəzərə almadan bu şərtləri yerinə yetirmək müəyyən problemlər yarada bilər", - deyə Yakış əlavə edib. Onun sözlərinə görə, Aİ - nin Türkiyə ilə bağlı məsələlərdə könülsüz hərəkət etməsi Türkiyə ictimai rəyində Aİ-nin şərtlərinin yerinə yetirilməsi ilə bağlı tərəddüdlərə səbəb olub. "Elə məsələlər var ki, Türkiyə Aİ-nin bütün tələblərini yerinə yetirdiyi halda, bu məsələlərlə bağlı müzakirələr hələ də başlanmayıb" - deyə Yakış bildirib. O, bu cür məsələlərin müzakirəsinin başlanması üçün yaxşı münasibətlərdə olduqları Çexiyanın sədrliyi dövründən çox şey gözlədiklərini bildirib.

Hazırda Aİ - yə Fransa rəhbərlik edir. Türkiyənin Aİ - yə üzv olmasının əleyhinə olan Fransanın sədrliyi dövründə Türkiyə - Aİ danışıqlarında çox az irəliləyiş əldə olunub.