Bakı. Trend:
İyunun 13-də Bakı Slavyan Universitetində (BSU) "Birinci Beynəlxalq Balkanşünaslıq Tədqiqatları" konfransı keçirilib. Beynəlxalq konfransda Serbiyanın, Bolqarıstanın, Albaniyanın, Şimali Makedoniyanın tanınmış alim-mütəxəssisləri, Azərbaycanın dövlət qurumlarının nümayəndələri, millət vəkilləri, COP29-un Təşkilat Komitəsinin üzvü, ADA Universitetinin, Bakı Dövlət Universitetinin (BDU), Azərbaycan Dillər Universitetinin (ADU), Beynəlxalq Münasibətlərin Təhlili Mərkəzinin (BTMT), Cənubi Qafqaz Araşdırmalar Mərkəzinin (CQAM), Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının (AMEA) Dilçilik İnstitutunun nümayəndələri iştirak ediblər.
Beynəlxalq konfransın moderatoru, BSU-nun rektoru Anar Nağıyev konfransın " Azərbaycanın yaşıl dünya gündəliyi və Balkanlar" adlanan 1-ci panelini giriş sözü ilə açaraq qonaqları salamlayıb və onları rəhbərlik etdiyi ali təhsil müəssisəsində görməkdən məmnunluq duyduğunu bildirib. Rektor A.Nağıyev bugünkü konfransın Ulu Öndər Heydər Əliyevin müvafiq Sərəncamı ilə profili və statusu genişləndirilmiş BSU-nun yaradıldığı günə təsadüf etməsinin xüsusi rəmzi məna və əhəmiyyət daşıdığını vurğulayıb. Rektor qeyd edib ki, konfrans cənab Prezident İlham Əliyevin 25 dekabr 2023-cü il tarixli Sərəncamı əsasında 2024-cü ilin Azərbaycan Respublikasında elan edilmiş " Yaşıl dünya naminə həmrəylik ili " nin yüksək əhvali-ruhiyyəsi çərçivəsində BSU-nun müvafiq tədbirlər planına uyğun olaraq həyata keçirilən növbəti tədbirlərdən biridir. Konfransın əsas məqsədi Azərbaycanın “Yaşıl dünya” gündəliyi çərçivəsində Balkan ölkələrinin timsalında beynəlxalq əməkdaşlıq məsələlərinin öyrənilməsindən ibarətdir.
Rektor A.Nağıyev diqqətə çatdırıb ki, konfransın 1-ci panelinin hədəfləri yaşıl dünya naminə xarici siyasət və əməkdaşlıq, Balkan ölkələri ilə əlaqələr, bu ilin noyabr ayında Azərbaycanda keçiriləcək BMT-nin İqlim Dəyişikliyi Konfransı COP29 və dünyanın gələcəyi, Azərbaycanın sülh çağırışı, enerji təhlükəsizliyi məsələləri, respublikamızın Balkan ölkələri ilə ənənəvi enerji və alternativ enerji məsələlərində əməkdaşlığı, Serbiya və Bolqarıstan timsalında əməkdaşlığın əhatəliliyi və əlaqələrin inkişafında parlamentlərin roludur. Rektor A.Nağıyev konfransın keçirilməsinə göstərdiyi davamlı dəstəyə görə Azərbaycan Respublikası Energetika Nazirliyinin, Xarici İşlər Nazirliyinin, Elm və Təhsil Nazirliyinin rəhbərliyinə dərin təşəkkürünü bildirib.
Çıxışında BSU-nun fəaliyyət istiqamətləri barədə geniş məlumat
verən rektor universitetdə müxtəlif slavyan xalqlarının dillərinin,
mədəniyyətlərinin və ölkəşünaslığın tədris edildiyini,
regionşünaslıq ixtisaslarında bir sıra regionlar üzrə, o cümlədən
Balkanşünaslıq ixtisası üzrə kadrların hazırlandığını, 2024-cü ildə
universitetdə Balkanşünaslıq kafedrasının yaradıldığını,
Bolqarıstan, Yunanıstan və Türk araşdırma mərkəzlərinin bu
istiqamətdə inkişafda rolunun artdığını, növbəti tədris illərindən
serb, rumın və alban dillərinin tədrisinin planlaşdırıldığını,
bütövlükdə Balkan regionunun BSU-nun təhsil proqramlarının
hədəfində dayandığını diqqətə çatdırıb. Bildirilib ki, BSU-da
Balkan regionunun dilləri, ədəbiyyatı, mədəniyyətləri öyrənilir.
Tərcümə və regionşünaslıq ixtisaslarında dillərin öyrənilməsi
BSU-nun əsas hədəflərindən biridir. Bu il universitetdə Bolqarıstan
dili və tədrisi mərkəzinin yaradılmasının 20 ili tamam olur.
Balkanşünaslıq üzrə qəbul dinamikası hər il yüksək olur,
doktorantura səviyyəsində elmi tədqiqatlar aparılır. Rektor
vurğulayıb ki, “Birinci Balkanşünaslıq Tədqiqatları” konfransının
məqsədi bu sahədə tədqiqat istiqamətlərini müəyyən etmək və bu
istiqamət üzrə alim və tədqiqatçıların davamlı müzakirə
platformasını təşkil etməklə yanaşı, elmi diskursu daha da
genişləndirməkdir. Hədəf isə Cənubi Qafqaz və daha geniş
cooğrafiyada Balkanşünaslıq tədqiqatları üzrə ən mühüm və dayanıqlı
konfrans pıatformasının formalaşdırılıb müvafiq tədqiqat və
nəşrlərin həyata keçirilməsidir. “Slavyanşünaslıq üzrə regionun
birinci universiteti” sloqanı ilə inkişaf edən BSU regionda
Balkanşünaslıq tədqiqatlarının mükəmməl mərkəzi olaraq bu mövqeyini
qorumaqda israrlıdır.
Çıxışının sonunda rektor A.Nağıyev Azərbaycan Respublikasının
xarici siyasət prioritetləri sırasında enerji diplomatiyası
vasitəsilə regional təhlükəsizliyin və əməkdaşlığın inkişaf
etdirilməsinin mühüm yer aldığını qeyd edib. Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti, xalqımızın tarixinə Qarabağın xilaskarı
kimi daxil olmuş Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin uğurlu
siyasətinin nəticəsi olaraq ölkəmizin liderliyi ilə regionda sülhün
bərqərar olmasına edilən cəhdlər və regional əməkdaşlıq üçün açılan
imkanlar yüksək tarixi əhəmiyyətə malikdir.
Energetika Nazirliyi yanında Bərpa Olunan Enerji Mənbələri Dövlət Agentliyinin direktoru Cavid Abdullayev Azərbaycanın enerji siyasətinin əsas istiqamətləri barədə danışaraq bildirib ki, ölkəmizin bu sahədə müsbət təcrübəsi var. Respubliikamızda bərpa olunan enerji ehtiyatları ilə bağlı müxtəlif layihələr uğurla həyata keçirilir. Azərbaycanın böyük potensialı dünya dövlətləri tərəfindən yüksək qiymətləndirilir. C.Abdullayev vurğulayıb ki, bərpa olunan enerji ehtiyatlarından istifadədə ixrac məsələlərinə xüsusi diqqət yetirilməsi iqtisadi baxımdan önəmli rol oynayır.
Milli Məclisin deputatı, Azərbaycan-Serbiya parlamentlərarası əlaqələr üzrə işçi qrupunun rəhbəri Məlahət İbrahimqızı çıxışında bildirib ki, BSU-nun təşkilatçılığı ilə Balkanşünaslıq mövzusunda ilk beynəlxalq konfransın keçirilməsi təqdirəlayiqdir. Azərbaycan ilə Balkan ölkələri arasında əlaqələr bütün sahələrdə genişlənib və keyfiyyətcə yeni mərhələyə daxil olub. Dövlət başçımız İlham Əliyevin uzaqgörənliyi, yürütdüyü strateji xətt, gerçəkləşdirdiyi innovativ layihələr sayəsində Azərbaycanla Şərqi və Mərkəzi Avropa ölkələri, eləcə də bütün Avropa arasında ciddi əməkdaşlıq əlaqələri qurulub. Ölkəmizdə keçiriləcək COP29 sülhə, əmin-amanlığa, əməkdaşlığa, həmrəyliyə xidmət edir.
“Serbiya-Azərbaycan münasibətləri: təhlükəsiz, dinc və yaşıl gələcək naminə əlaqələr" mövzusunda çıxış edən Serbiyanın Strateji Araşdırmalar Forumunun rəhbəri Neven Tsvetichanin müasir dövrümüzdə sabit, təhlükəsiz dünyanın bəşəriyyət üçün mühüm əhəmiyyət kəsb etdiyini nəzərə çatdırıb.
Milli Məclisin deputatı, COP 29-un Təşkilat Komitəsinin üzvü
Fatma Yıldırım qeyd edib ki, COP29 ərəfəsində belə tədbirlərin
keçirilməsi vacibdir. Çağdaş dövrümüzdə ətraf mühitin mühafizəsi
müstəsna əhəmiyyət kəsb edir və qlobal çağırışlar ekologiyanın
qorunması üçün təxirəsalınmaz tədbirlərin həyata keçirilməsini
tələb edir. Bu baxımdan Azərbaycanın COP29-u keçirməsi dünya
birliyi tərəfindən müsbət qiymətləndirilir. Bu böyük beynəlxalq
tədbir dünyada əməkdaşlığın təşviqinə mühüm töhfələr
verəcəkdir.
Öz ərazi bütövlüyünü tam təmin etmiş Azərbaycan işğaldan azad
edilmiş ərazilərini “Yaşıl zona” elan edib və hazırda həmin
ərazilərdə geniş bərpa-quruculuq işləri aparılır.
Bolqarıstanın Plovdiv Universitetinin professoru Valentin Petrussenko “Universitet təhsili sistemində ekoloji gündəmin əhəmiyyəti” adlı çıxışında ekoloji sabitliyin qorunması sahəsində təhsil müəssisələrinin üzərinə düşən vəzifələrdən danışıb. V.Petrussenko çıxışında BSU-da Balkanşünaslıq kafedrasının yaradılmasını yüksək qiymətləndirib.
Cənubi Qafqaz Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri Fərhad Məmmədov
texnologiyaların sürətli inkişafı nəticəsində dünyada yeni
trendlərin yarandığını
və Azərbaycanın bu trendlərə qoşulduğunu qeyd edib. Nəzərə çatdırıb
ki, ölkəmiz son illər qlobal məsələlərin müzakirələrinin
keçirildiyi mərkəzə çevrilib və COP29-u keçirməklə bu sahədə daha
böyük təcrübə qazanacaqdır.
Beynəlxalq Münasibətlərin Təhlili Mərkəzinin şöbə müdiri Cavid
Vəliyev son illər BSU-nun xarici siyasət məsələlərin
müzakirələrində fəal iştirak etdiyini bildirib. Diqqətə çatdırıb
ki, Azərbaycan Avropanın enerji ilə təmin edilməsində fəal iştirak
edir və bu istiqamətdə mühüm addımlar atılır. C.Vəliyev ali təhsil
müəssisələrində Balkan ölkələri üzrə ekspertlərin yetişdirilməsinin
vacibliyini vurğulayıb.
Sonra konfrans “Azərbaycan ilə Balkan ölkələri arasında
ədəbi-mədəni əlaqələr” adlı 2-ci paneldə işini davam etdirib. Bu
paneldə müasir dövrdə Azərbaycanla Balkan ölkələri arasında
ədəbi-mədəni əlaqələrin keyfiyyətçə yeni mərhələyə daxil olması,
Balkanlarda Türk dilinin öyrənilməsi məsələləri və digər vacib
mövzular haqqında maraqlı çıxışlar edilib, səmərəli müzakirə
aparılıb və əlaqələrin inkişaf etdirilməsi üçün təkliflər irəli
sürülüb.
Qeyd edək ki, konfransda Şimali Makedoniyanın Skopye Müqəddəslər Kiril və Mefodiy Universitetinin Türk dili və ədəbiyyatı kafedrasının müdiri Osman Emin, Serbiya Elmlər Akademiyasının Serb Dili İnstitutunun Lüğətlər departamentinin direktoru Mariya Jinjiç, Albaniyanın Tirana Universitetinin Tarix-filologiya fakültəsinin Dilçilik kafedrasının lektoru Lindita Hanari, BDU-nun Türkoloji araşdırmalar elmi-tədqiqat laboratoriyasının elmi işçisi Nurlana Mustafayeva və digər tanınmış alimlər də iştirak ediblər.