Azərbaycan, Bakı, 24 noyabr /Trend, müxbir N.İsmayılova/
2010-cu ilin əvvəlindən Azərbaycanın dövlət büdcəsinə Azərbaycan Beynəlxalq Əməliyyat Şirkətindən (ABƏŞ) gəlir vergisi üzrə daxilolmalar illik proqnozu 90 milyon manat ötüb. Bu barədə çərşənbə günü Azərbaycan maliyyə nazirinin müavini Azər Bayramov deyib. Nəticədə ABƏŞ-in bu xətti üzrə daxilolmaları 2010-cu ildə proqnozlaşdırılan 650 milyon manat əvəzinə 741,1 milyon manat olub.
ABƏŞ Azeri Light növlü neftin hasil edildiyi Azərbaycanın böyük yataqlar bloku "Azəri-Çıraq-Günəşli"nin (AÇG) operatorudur.
"Neft qiymətlərinin artması podratçı neft şirkətlərindən daxilolmaların artmasına təsir göstərib, belə ki, köçürülən tranşlar neftin bir barel üçün 60 dollar qiyməti ilə hesablanıb, halbuki orta illik qiymət 78 dollar təşkil edib", - hökumətdəki mənbə deyib.
Mənbənin sözlərinə görə, bu il ABƏŞ-dən gəlir vergisi üzrə daxilolma gözlənilmir, IV rüb üçün köçürmələr gələn ilin yanvarında olacaq.
2009-cu ildə dövlət büdcəsinə bu xətlə gəlir vergisi üzrə daxilolmalar 513,2 milyon manat təşkil edib. Bu göstərici neftin qiymətinin bir barel üçün 45 dollar olması proqnozu ilə 1,23 milyard manat olub. 2008-ci illə müqayisədə köçürmələr 76,1 faiz və ya 1636,2 milyon manat azalıb. 2007-ci ilin yekunlarına görə, podratçı şirkətlərdən daxilolmalr 2,5 milyard manatı ötüb. 2011-ci ildə ABƏŞ üçün proqnoz 600 milyon manat həcmində qoyulub. Bu, bir neft bareli üçün 60 dollar qiymətində hesablanıb.
Ölkə hökumətindən deyildiyi kimi, 2011-ci ildə ABƏŞ üçün gəlir vergisi proqnozunun azalması 2013-cü ilədək olan dövrdə 6 milyardlıq "Chirag oil project" layihəsinin həyata keçirilməsi ilə əlaqədardır.
Layihənin həyata keçirilməsi çərçivəsində ümumilikdə (2024-cü ildə AÇG üzrə müqavilənin qüvvədə olma müddəti başa çatanadək) 300 milyon barel neft hasil edilməsi planlaşdırılır.
"Azəri-Çıraq-Günəşli" yataqlar blokunun işlənməsi üzrə layihənin iştirakçıları BP (operator, 37,43 faiz iştirak payı), Chevron (11,27 faiz), ARDNŞ (10 faiz), INPEX (10,96 faiz), Statoil (8,56 faiz), Exxon (8 faiz), TPAO (6,75 faiz), Itochu (4,3 faiz) və Hess şirkətidir (2,72 faiz).
2010-cu ildə neft hasilatı 51 961,5 min ton səviyyəsində proqnozlaşdırılır. Bunun 8,5 milyon tonu ARDNŞ tərəfindən istehsal olunacaq.
Gələn il Azərbaycanda neft hasilatının həcmi ildə 51 554,2 min ton səviyyəsində proqnozlaşdırılır. Bu həcmdən 43 054,2 min ton AÇG-dən olan Azeri Light növünün payına düşür, 8,5 milyon ton isə ARDNŞ-nin öz vəsaitləri hesabına dənizdə və quruda hasil ediləcək.
2010-cu il üçün qaz hasilatının həcmi 27 078,9 milyon kubmetr nəzərdə tutulub. Bunun 17 637,7 milyon kubmetri satış üçündür.
Gələn il qazın 29 135,9 milyon kubmetrədək artırılması proqnozlaşdırılır. Bu qazın 18 179,2 milyon kubmetri satış üçündür.