Bakı. Trend:
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin Sərəncamına əsasən 2022-ci ilin Azərbaycanda “Şuşa İli” elan edilməsi bir çox silsilə tədbirlərin həyata keçirilməsinə yol açdı.
Prezidentin digər Sərəncamına əsasən bu il Azərbaycan bədii fikrinin görkəmli siması Xurşidbanu Natəvanın anadan olmasının 190 ilinin tamam olması münasibətilə Mədəniyyət Nazirliyi şairənin yubileyinə həsr edilmiş tədbirlər planı hazırlayıb həyata keçirməkdədir.
Bakı Bələdiyyə Teatrının hazırladığı “Xan qızı” tamaşası da həmin tədbirlər planının bir hissəsidir.
İyunun 14-də Bakı Bələdiyyə Teatrı “Xan qızı” tamaşasının premyerasını keçirdi.
Dövlət Təhlükəsizliyi Xidmətinin Mədəniyyət Mərkəzində nümayiş olunan tamaşa Xurşidbanu Natəvanın 190 illik yubileyi münasibətilə hazırlanmış, Azərbaycan xalqının Milli Qurtuluş Gününə, eyni zamanda yazıçı dramaturq İlyas Əfəndiyevin və teatr və kino aktrisa, Xalq artisti Amaliya Pənahovanın xatirəsinə həsr olunub.
İlyas Əfəndiyevin “Xurşidbanu Natəvan” pyesi tarixi mövzuda yazılan, müasir həyatımızla səsləşən ən qiymətlı əsərlərdən biri hesab olunur. Sonuncu Qarabağ xanının qızı, təmiz və incə duyğulara malik bir şairənin əsərlərindəki kədər sosial səciyyə daşıyır ki, bu da yazıçını daha çox cəlb etmişdir. Bu baxımdan da, Natəvanı həm ictimai xadim kimi, həm də elinə-obasına bağlı şairə kimi təqdim etmişdir.
Xatırladaq ki, pyes əsasında rejissor Mərahim Fərzəlibəyovun 1981-ci ildə Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram teatrının səhnəsində hazırladığı eyni adlı tamaşada Natəvan obrazını görkəmli teatr bə kino aktrisası Amaliya Pənahova yaratmışdır.
Azərbaycan teatr tarixində Xurşidbanu Natəvan obrazını ilk dəfə olaraq Amaliya Pənahovanın bənzərsiz və özünəməxsus şəkildə yaratması
onu sadəcə bir şairə kimi deyil, eyni zamanda böyük bir şəxsiyyət, özünün siyasi görüşləri olan, dövrünün çatışmazlıqları ilə mübarizə apara bilən bir azərbaycanlı qadını kimi canlandırması geniş tamaşaçı auditoriyasının yaddaşında silinməz izlər buraxmaqla yanaşı, eyni zamanda teatr tarixinə qızıl hərflərlə yazılmışdır. Həmin illərdə aktrisa Şuşa şəhərində keçirilən Natəvan poeziya günlərində iştirak etmiş və xalqın yaddaşında bu günə qədər də Xurşidbanu Natəvan obrazında canlanır.
Tamaşanın yeni quruluşunun müəllifi və rejissoru görkəmli teatr rejissoru, Xalq artisti Mərahim Fərzəlibəyovdur.
Yeni quruluşda Natəvanın həyatından dramatik səhnələr yer alıb. Onun
1872-ci ildən rəhbərliyilə sarayında davam etdirilən, otuzdan çox üzvü olan “Məclisi-üns, şəxsi həyatı yer alıb. Eyni zamanda tamaşada şairənin şerlərinə də geniş yer verilib.
Yeni quruluşda olan tamaşada iştirak edirlər:
Xurşibanu Natəvan - Ülviyyə Rza (Humay mükafatı laureatı)
Xasay bəy - Tural Əhməd (Humay mükafatı laureatı)
Canişin - İsmayıl Atakişiyev
Mirzə Ruhulla – Rafiq İbrahimov (Əməkdar artist)
Mirzə Rəhim – Toğrul Rza (Humay mükafatı laureatı)
Həsən bəy – Əhməd Salahov
Mirzə Məmmədqulu – Mehman Abdullayev
Fəhim xanım – Zülfiyyə Qurbanova (Humay mükafatı laureatı)
Süsən – Təzəgül Məmmədova
Qönçə - Zülfiyyə Məmmədova (Humay mükafatı laureatı)
Bəyim – Aynur Abbasova
Pakizə Bəyim – Günel Həmidova
Gülgün – Əzizə Həşimova
Yaradıcı heyət:
Quruluşçu rəssam – İlham Əsgərov (Əməkdar mədəniyyət işçisi)
Plastik səhnələrin quruluşu – Bəhruz Vaqifoğlu (Əməkdar artist)
Musiqi hissə müdiri – Nazim Əbidov (Əməkdar mədəniyyət işçisi)
İşıq rəssamı – Tərlan Ələsgərli
Kostyum sexini müdiri – Leyla Əkbərova
Əruz üzrə məsləhətçi – Firudin Qurbansoy
Dizayn işləri üzrə tərtibatçı – Elnur Ehtiramoğlu
Xatırladaq ki, Bakı Bələdiyyə Teatrı 1992-ci ildə Azərbaycanın görkəmli siyasi və dövlət xadimi, Ümummilli lider Heydər Əliyevin təşəbbüsü ilə unudulmaz sənətkarlar, görkəmli teatr və kino xadimləri, Xalq artistləri Amaliya Pənahova və Yusif Muxtarov tərəfindən yaradılmışdır. Bu illər ərzində teatrın repertuarında Cəlil Məmmədquluzadənin, Nəriman Nərimanovun, Mirzə Fətəli Axundovun, Nazim Hikmətin, Əziz Nesinin, Cəfər Cabbarlının, eləcə də dünya klassiklərinin pyeslərini uğurla səhnələşdirilmişdir. Teatr yarandığı gündən bu günə kimi saysız-hesabsız səhnə əsərləri ilə milli teatr mədəniyyətini Azərbaycanda, cəbhə bölgələrində, eyni zamanda xaricdə uğurla təbliğ edir.
