Azərbaycan, Bakı, 13 mart / " müxbir U.İsmayılova/ Son vaxtlar Azərbaycanda avtomobil bazarı fəal inkişaf edir. O, daşınmaz əmlak bazarından sonra, həcminə görə ikincidir. "Daşınmaz əmlak bazarı iştirakçıları" İctimai Birliynin hesablamalarına əsasən, ölkədə hər ay 25 min avtomobil satılır, ən bahalı avtomobil isə "Porche"dir. Onun qiyməti buraxılış ili və texniki vəziyyətindən asılı olaraq, 113 min dollardan 236 min dollar aralığında dəyişir.
Ölkədə avtomobil qiymətlərinin yüksək olduğunu və onlara marağın günü-gündən artdıığını nəzərə alaraq, yerli banklar əhaliyə avto-kreditləri beş il müddətinə və illik 20-dək faiz dərəcəsi ilə təklif edirlər. Lakin banklar (şəxsi sığorta üçün) avto-kredit veriləndə müştəri qarşısında avtonəqliyyat vasitəsinin sığortasına dair icbari şərtlər qoyur. Beş il müddətinə avtomobil sığortası sığorta şirkəti üçün riskdir. Belə ki, avtomobillərin say artımı və yol-nəqliyyat hadisələrini (YNH) nəzərə alsaq, könüllü KASKO sığortanın ən zəzərli növü ola bilər.
Azərbaycan Daxili İşlər Nazirliyinin məlumatına görə, 2007-ci ildə ölkədə 1688 YNQ-ı baş verib.
Trend ın cümə günü apardığı sorğuya görə, sığorta şirkətlərinin rəhbərləri beş illik KASKO-nun zərərli olamısına birmənalı yanaşmırlar.
Azərbaycanın iri sığorta şirkətlərindən biri olan MBASK-ın idarə heyətinin sədri Cəmil Məlikov hesab edir ki, avtomobillərin beş il müddətinə sığortalanması beş il ərzində avtomobilin qiyməti artacağı təqdirdə, şirkət üçün zərərli ola bilər. "Avtomobilin qiyməti dəyişmirsə, şirkət üçün risk yoxdur" - deyə Məlikov bildirib.
Məlikovun sözlərinə görə, avtomobilin qiymətinin artması, sığorta şirkətindən çox, sığortaçıya təsir edir. "Sığorta şirkəti yalnız avtomobilin təmir qiyməti artdığı halda riskə gedir, ehtiyat hissələri qiymətinin artması isə, razılaşmaya əsasən, sığortaçı tərəfindən ödənir. Avtomobillərin beş illik sığortası tariflərin və beş ildən sonra sığortaçıya veriləcək vəsaitlərin hesablanmasını tələb edir" - deyə Məlikov bildirib.
"Atesgah" sığorta şirkətinin idarə heyətinin sədri Azər Əliyevin fikrincə, avtomobilin beş illik sığortası şirkət üçün sərfəli deyil. Belə ki, bu gün könüllü KASKO üçün müəyyən olunan tarif, ölkədə inflyasiyanın səviyyəsi nəzərə alınmaqla, beş ildən sonra çox aşağı olacaq. Tarif hesablanan zaman sığorta şirkəti ödəmə, ziyan, sığorta ehtiyatları, əlavə xərclərini nəzərə alır. Bütün bunlar beş il ərzində elementar standartlara uyğun olmur. "Könüllü KASKO yayılan sığorta növlərindən biri olsa da, ən ziyan gətirən növdür", - deyə Əliyev vurğulayıb. Tarif məbləğlərinin beş illik azalmasını nəzərə alsaq (makroiqtisadi amillər, inflyasiya nəzərə alınmaqla), bu, sığorta şirkəti üçün 200 faizlik ziyanla nəticələnə bilər. "Haqların artması nöqteyi- nəzərindən, sığorta şirkətləri üçün bu, faydalıdır, lakin bizim sığorta haqlarımız yalnız ziyan olmayacağı təqdirdə nəzərə alınacaq" - deyə Əliyev bildirib.
Əliyevin sözlərinə görə, sığorta şirkətlərinin əksəriyyəti belə hallarda amortizasiya elementindən istifadə edir. Müqavilə imzalananda burada uzunmüddətli sığorta zamanı avtomobilin ilk istifadə ili ilə sonrakı illəri arasında fərqi nəzərdə tutan qayda göstərilir.
"Pasa Sigorta" iri sığorta şirkəti idarə heyətinin sədri Nofəl Rzayev hesab edir ki, risk və sığorta tariflərinə təsir edən iqtisadi amillər düzgün qiymətləndirilsə, sığortanın bu növü kifayət qədər gəlirli ola bilər. "Düzgün anderraytinq nöqteyi- nəzərindən, amortizasiya qaydaları nəzərə alınmaqla, qarşılıqlı faydalı sığorta müqaviləsi imzalanarsa, avtomobilin beş il müddətinə sığortalanması həm sığorta şirkəti, həm də sığortaçı üçün faydalı ola bilər" - deyə Rzayev bildirib.
Azərbaycanda 30 sığorta şirkəti fəaliyyət göstərir. Azərbaycanın Maliyyə Nazrilyinin məlumatına görə, 2007-ci ildə avtomobil sığortası üzrə sığorta şirkətlərinin ümumi sığorta haqları 36,4 mln. manat, sığorta ödəmələri isə, 11,8 mln. manat təşkil edib.
Müəlliflə əlaqə ünvanı : [email protected]