Azərbaycan, Bakı, 29 yanvar/ Trend , müxbir V.Javarankova, T.Jukov/ Rusiya Tacikistanın ərazisində hidroelektrik stansiyasının tikntisindən imtina etmək fikirində deyil. Ekspertlərin fikirincə, Rusiya yalnız bu layihəni bir müddət ümumdünya maliyyə böhranı ilə bağlı təxirə sala bilər.
"Söhbət Tacikistan ərazisində Roqun və digər HES-lərin tikintisinin dayandırılmasından getmir. Söhbət tkinti vaxtının uzaldılmasından gedir. Mən belə fikirləşirəm ki, bu tikintilərin aparılmasına pul yoxdur", Trend a telefonla Moskvadan MDB üzrə rusiyalı ekspert Vladimir Jarixin deyib.
Rusiya prezidenti Dmitriy Medvedevin Özbəkistanda olduğu zaman etdiyi çıxışından sonra Tacikistanın aparıcı mətbuatı Rusiya hakimiyyətini tənqid atəşinə tutdu, CA-News saytı xəbər verir.
Medvedevin bəyanatında deyilirdi ki, Asiya ərazisində elektrik stansiyaların tikintisi qonşu dövlətlərlə razılaşdırılmalıdır. Bu isə tacik içtimayyəti tərəfindən RF Roqunsk HES-nın və digər üç stansiyanın timkintisindən imtina etməsi kimi qiymətləndirilimişdir.
Lakin ekspertlər hesab edir ki, bu cür yanşma düzgün deyil. Rusiya Tacikistanla razılaşmanı pozmaq niyyətində deyil.
Müstəqil özbək siyasətşunası Serqey Ejov hesab edir ki, Tacikistan Medvedevin çıxışını düzgün anlamayıb.
"Sadəcə olaraq Medvedev Özbəkistanın mövqeyini anlayır, hansı ki, bu cür layihələrin dligər qonşu dövlətlərlə razılaşdırılmasını istəyimrdi", Trend a telefonla Daşkəndən Ejkov dedi.
Su məsələsindən ötürü Orta Asiya ölkələri arasında gərkin münasibətlər höküm sürür.
Demək olar ki, regionun istifadə etdiyi suyun 90% Sırdarya və Amudarya çaylarından götürülür. Sırdarya Qırğızıstan və Tacikistan ərazisindən Özbəyistana və Qazaxstana axır, Amudarya isə Tacikistandan Türkmənistana və Özbikistna axır. Bu səbəbdən Özbəkistan və Qazaxstan Qırğızıstan və Tacikistandan asılı vəziyətə düşürlər.
Tacikistanda yeni HES-nın tikintisi Özbəkistana suyun verilməsini daha da azalda bilər.
Jarixinin fikirincə bu ölkələr arasında münasibətlər ciddi qızqınlıq qradusuna çatıb.
"HES-nın tikintisində iştirak ednə Rusiya müəyyən kompromiss tapmalı və ya Tacikistanı və Özbəyistanı bu kompromisə sövq etməlidir", o hesab edir.
Su məsələsi, MDB ölkələri İnstitunun direktor müavini Jarixinin fikirincə, özbəkistan kənd təsərrüfatı üçün çox önəmlidir.
Roqun HES-nın işə salınması təqdirdə Özbəkistanın iki vilayəti susuz qalacaq, Trend a tanınmış özbək ekoloqu Tulkin Mirzabəyov deyib.
Lakin buna baxmayaraq Rusiya götürdüyü öhdəlikləri yerinə yetirəcək, Ejkov deyib.
"Tacikistanın etirazına baxmayaraq maliyyə böhranı özünü göstərir", Jarixin deyib.
Məqalə müəllifi ilə əlaqə ünvanı: [email protected]