...

Hillari Klinton ABŞ - ın İrana qarşı siyasətini dəyişməyəcək

Siyasət Materials 3 Dekabr 2008 19:23 (UTC +04:00)

Azərbaycan, Bakı, 03 dekabr/ Trend , müxbir D.İbrahimova/ Hillari Klintonun Birləşmiş Ştatların Dövlət Katibi vəzifəsinə təyin edilməsi ABŞ - ın İrana qarşı xarici siyasi kursunda dəyişikliklərə səbəb olmayacaq. Klinton, prezident Obamanın müəyyən etdiyi xəttə tərəfdar olacaq.

"Hillari Klinton ABŞ-ın İrana qarşı siyasi kursunu müəyyən etməyəcək. Onu prezident - Barak Obama müəyyənləşdirəcək", - amerikalı politoloq Endrü Baçeviç Trend - a bildirib.

"Onun [Obamanın] komandası, şübhəsiz , prezidentin planlarını həyata keçirə biləcək", - İran üzrə amerikalı ekspert Sven Behrent Trend -a bildirib.

ABŞ - ın yeni seçilmiş prezidenti Barak Obama bazar ertəsi demokrat Hillari Klintonu Birləşmiş Ştatların Dövlət Katibi vəzifəsinə təyin edib (ABŞ tarixində bu vəzifədə üçüncü qadın).

İranın nüvə proqramının həlli əvvəlki kimi Ştatların xarici siyasətinin əsas istiqamətlərindən biridir. ABŞ İranın nüvə proqramının dinc xarakterini şübhə altına qoyur və İİR-in nüvə silahı yaradacağından ehtiyat edir. Tehran isə, nüvə işləmələrindən dinc məqsədlərdə istifadəyə təkid edir.

Hillari Klinton, demokratlar partiyasından ABŞ prezidentliyinə namizədlərdən biri olub, lakin seçkiqabağı yarışda Barak Obamaya uduzub. Seçkiqabağı kampaniya zamanı o deyirdi ki, İran probleminin hərbi həllini istisna etmir. Obama isə, İranla dinc danışıqların lehinə çıxış edirdi.

"Hillari Klinton İrana qarşı daha radikal mövqe tutduğu üçün, ona öz siyasi baxışlarını dəyişmək lazım gələcək", - iranlı ekspert Mehran Barati (Mekhran Barati) telefonla Trend -a bildirib.

"Klintonun ABŞ Dövlət Katibi vəzifəsinə təyin edilməsi prezident Obamanın, onun xarici siyasət məqsədlərinə çatmağa müvəffəq olacaq  yaxşı tanınan, məşhur şəxsiyyətləri  irəli çəkmək istəyindən xəbər verir", - ingilis ekspert Kristofer Panq (Chrostopher Pang) Trend -a bildirib.

Ekspertlər hesab edirlər ki, Klinton Birləşmiş Ştatların xarici siyasət kursuna təsir göstərməyəcək. O, Obamanın müəyyən etdiyi siyasətdən çıxış edəcək.

"Barak Obama Ştatların siyasi xəttini müəyyən edən şəxsdir. Hillari Klinton isə, onun seçdiyi kursa əməl etməlidir, - Yaxın Şərq məsələləri üzrə amerikalı ekspert Marina Ottauey (Marina Ottaway) elektron poçtla Trend -a bildirib.

Obama xarici siyasət problemlərinin həllində dinc mövqedən çıxış edir; bu o demək deyil ki, yeni seçilmiş prezident müharibə imkanını qətiyyətlə istisna edir. Lakin o, müharibəyə başlamamaq üçün əlindən gələni edəcək. Klinton bu kursa əməl etməyə məcbur olacaq, - Ottauey hesab edir.

Amerikalı ekspert Behrentin rəyinə görə, Obama administrasiyası bəzi xarici siyasət məsələlərində, eləcə də, həllini gözləyən İranın nüvə proqramının işlənilməsi məsələsində dayanıqlılıq göstərməlidir.

"Obamanın administrasiyası bəzi xarici siyasət məsələləri üzrə daha sərt mövqe tutacaq, - Karnegi Mərkəzinin (Carnegie Endowment) tədqiqatçısı Behrent (Sven Behrendt) elektron poçtla Trend - a bildirib. - Lakin mən, Obamanın əvvəlcə bu problemi dinc yolla həll etməyə cəhd göstərəcəyini istisna etmirəm".

Ekspert Baçeviç (Andrew Bachevich)  də hesab edir ki, Obama administrasiyası əvvəlcə problemi dinc yolla nizamlamağa cəhd göstərəcək.

"Danışıqlara razılaşmaq və ya razılaşmamaq yalnız İrandan asılı olacaq", - tarix və beynəlxalq münasibətlər professoru, Boston Universitetinin mühazirəçisi Baçeviç elektron poçtla Trend ­-a bildirib. 

"Obama administrasiyası yeni  kursu müəyyən edir. Lakin diplomatik yanaşma  yenə də dəqiq və sərt olacaq", - Təhlükəsizlik və Müdafiənin Öyrənilməsi üzrə Kral İnstitutunun (Royal united Services institute for security and defence studies) Yaxın Şərq Proqramının rəhbəri Panq elektron poçtla Trend -a bildirib.

Lakin Ottauey hesab edir ki, İran və ABŞ - ın, əvvəlkindən də çox əlaqəsinin olacağı və danışıqlar aparılması ehtimalı mövcuddur.

"Klinton proseslərin dinc axınını dəstəkləycək, lakin İsrailin zərərinə yox", - o bildirib.

İsrail İranın nüvə proqramını işləməsini özü üçün bilavasitə təhlükə kimi qiymətləndirir. İsrailin rəsmi şəxsləri dəfələrlə İranın nüvə obyektlərinə zərbələrin endirilməsinə zərurətin olduğunu bəyan edərək, bu münaqişənin hərbi yolla həllinə təkid ediblər.

Lakin İran ABŞ - la əlaqəyə getməzsə, Obama öz kursunu Klintonun kursuna dəyişəcək.

"Obama daha sərt siyasi kursa, yəni, Klintonun istdədiyi kursa əməl edəcək", - "Berlin" Elmi -Tədqiqat Mərkəzinin üzvü Barati bildirb.

Müəlliflə əlaqə saxlamaq üçün elektron ünvan: [email protected]  

Xəbər lenti

Xəbər lenti