İranın Keşikçilər Şurasının son bəyanatı seçkinin şəffaflığına olan şübhələri artıracaq – ekspertlər

Azərbaycan, Bakı, 23 iyun / Trend , müxbir T.Cəfərov /

İranın Keşikçilər Şurasının (Guardian Council) bəzi seçki dairələrində səslərin sayının seçicilərin sayından çox olması haqqında bəyanatı, seçkinin şəffaflığı və Ali lider Ayətulla Əli Xameneyinin seçkilərin düzgün keçirilməsinə göstərdiyi dəstəklə bağlı şübhələri daha da artıracaq.

"Keşikçilər Şurasının son bəyanatının doğru olub-olmamasından asılı olmayaraq, bu bəyanat seçkinin nəticələri və Ali lider Ayətulla Xameneyinin seçkinin düzgün keçirilməsi üçün göstərdiyi dəstəklə bağlı şübhələri daha da artıracaq", - deyə Britaniyanın Xarici Siyasət Mərkəzinin İran şöbəsinin direktoru Adam Huq  Trend -a bildirib.

İranın Keşikçilər Şurası iyunun 22-də bəyanat yayaraq bildirib ki, ölkənin 50 şəhərində səslərin sayı səsvermə hüququna malik əhalinin sayına uyğun gəlməyib. İranın Keşikçilər Şurasının sözçüsü Abbasəli Kədxudayi bildirib ki, ümumilikdə üç milyon artıq səsvermə bülleteni aşkarlanıb, bunun seçkilərin taleyində o qədər də təsiri olmayacaq.

Vaşinqtonda fəaliyyət göstərən Müasir İran Tədqiqat Mərkəzinin rəhbəri və İranın sabiq Prezidenti Məhəmməd Əli Rəcainin müavini Möhsün Sazeqara (Mohsen Sazegara) Trend -a açıqlamasında Keşikçilər Şurasının son açıqlamasını bu qurumun geri çəkilməsi kimi qiymətləndirib. "Keşikçilər Şurasının açıqlamsı İranın Ali lideri Ayətulla Xameneyinin çıxışının tam əksidir. Ayətulla Xameneyi seçkilərin düzgün keçirildiyini və seçki prosesində saxtakarlığın olmadığını bildirdi, lakin şura bunun əksini deyir", - deyə Sazeqara deyib.

İranın Ali lideri Xameneyi  iyunun 19-da cümə namazında seçkilərin nəticələrinin ləğv olunmasını rədd edərək, nəticələrin ədalətli oldugunu bildirib. O bildirib ki, Əhmədinejad 24 milyon səslə prezident seçilib və 11 milyon səsin saxtalaşdırılması, yaxud geniş saxtakarlığın baş verməsi inanılmazdır. O, öz fikirlərinin Əhmədinejadın fikirlərinə daha yaxın olduğunu da vurğulayıb.

Sazeqara hesab edir ki, Keşikçilər Şurasının ölkənin 50 şəhərində səslərin sayının səsvermə hüququna malik əhalinin sayından çox olmasını rəsmi şəkildə açıqlaması seçkilərin düzgün keçirilməsi ilə bağlı şübhələri daha da artırır. "Belə açıqlama edildiyi halda seçkilərin düzgün küçirilməsinə inanmaq mümkün deyil", - o deyib.

İranın Milli Maraqlarının Müdafiəsi üzrə Təşkilatın baş katibi Səid Yari seçkilərdə saxtakarlığın baş verməsini ehtimal etmir. O, hesab edir ki, bəzi seçki dairələrində səslərin sayının çox olması hesablamalar zamanı baş verən səhvlər və gözdən yayınma halları ilə bağlıdır. "Keşikçilər Şurası seçki məntəqələrinin 10 faizində səslərin yenidən hesablanması barədə qərar qəbul edib. Yenidən hesablanma zamanı göstəricilərdə bəzi dəyişikliklərin olması istisna olunmur. Bütün seçkilərdə az da olsa qanun pozuntularının olması ehtimalı var. Bu, gözdən yayınma halları və ya yanlış hesablamlarla bağlı ola bilər", - deyə Yari Trend -a Tehrandan deyib.

Britaniyalı ekspert Huq Keşikçilər Şurasının bəyənatını müxalifət düşərgəsində ixtilaf yaratmaq və narazı əhalini parçalamaq cəhdi kimi dəyərləndirib. Onun sözlərinə görə, bu, seçkinin nəticələrini dəyişmək üçün kifayət olmayacaq.

İranda prezident seçkiləri iyunun 12-də keçirilib. Nəticələrə əsasən, Əhmədinejad 24.5 milyon səs qazanmaqla yenidən prezident seçilib. Müxalifətdə olan Musəvi və Kərrubi seçkilərdə geniş saxtakarlığa yol verildiyini iddia edərək, seçkilərin yenidən keçirilməsini tələb ediblər. İranda keçirilmiş seçkilərin nəticələri ilə razılaşmayan minlərlə insan etiraz aksiyası keçirib ki, bu da polislə toqquşmaya səbəb olub. Tehranda şənbə günü polislə toqquşmalar nəticəsində 19 nəfər həlak olub, bu barədə CNN xəstəxanadakı mənbəyə istinadən bildirib. Təsdiqlənməmiş məlumatlara əsasən, küçə toqquşmaları nəticəsində 150 nəfər həlak olub.

Britaniyalı ekspert hesab edir ki, son günlərdə baş verən ölüm halları və İnqilab Keşikçiləri Korpusunun nümayişləri dağıdacağı ilə hədələməsini nəzərər alsaq, Keşikçilər Şurasının bu addımı etiraz aksiyası iştirakçılarını geriyə addım atmağa məcbur etmək üçün bir cəhddir.

Məqalənin yazılmasında T.Konyayeva da iştirak edib.