Azərbaycan, Bakı, 10 noyabr /Trend/
Noyabrın 8-də Londonda, Böyük Britaniya parlamentində Heydər Əliyev Fondunun vitse-prezidenti Leyla Əliyevanın təşəbbüsü, bu ölkədə fəaliyyət göstərən İngiltərə-Azərbaycan Cəmiyyətinin və "Odlar Yurdu" qurumunun təşkilatçılığı ilə "Avropa multikulturalizminin perspektivləri: Dinlərarası dialoq və dini tolerantlığın Azərbaycan modeli" mövzusunda konfrans keçirilib.
Konfransda Heydər Əliyev Fondunun vitse-prezidenti Leyla Əliyeva iştirak edib.
AzərTAc xəbər verir ki, Azərbaycan Respublikası Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsi (DQİDK) və Azərbaycanın Böyük Britaniyadakı səfirliyinin dəstəyi ilə keçirilən tədbirin əsas məqsədi Azərbaycanda din-dövlət münasibətləri, dini tolerantlıq, dinlərarası əməkdaşlıq və qarşılıqlı hörmət modelinin Britaniyanın siyasi və akademik elitasına təqdim etməkdir.
Konfrans Böyük Britaniyanın siyasi dairələri və dini icmalarının, həmçinin kütləvi informasiya vasitələrinin böyük marağına səbəb olub. Tədbirdə Böyük Britaniya Parlamentinin Lordlar Palatasının nüfuzlu üzvləri, habelə həm hakim Mühafizəkar, həm də müxalif Leyborist partiyalarından parlament üzvləri, hökumət təmsilçiləri, Londondakı diplomatik korpusun nümayəndələri, Britaniyanın anqlikan, yəhudi və müsəlman icmalarının fəalları iştirak ediblər. Konfransı açan İngiltərə-Azərbaycan Cəmiyyətinin sədri lord Piter Freyzer iştirakçıları və qonaqları salamlayıb, konfransın mövzusunun əhəmiyyəti barədə danışıb. BMT-nin "Sivilizasiyaların Alyansı" və İslam Konfransı Gənclər Forumu platformalarından beynəlxalq səviyyədə mədəniyyətlərarası dialoq sahəsində mühüm fəaliyyət göstərən Heydər Əliyev Fondunun vitse-prezidenti Leyla Əliyevanın Azərbaycanın tolerantlıq modelinin Avropada tanıdılması təşəbbüsünü yüksək qiymətləndirən natiq, konfransın bu sahədəki gələcək fəaliyyətin uğurlu başlanğıcı olduğunu bildirib.
Tədbirin həmtəşkilatçısı olan Britaniyanın "Odlar Yurdu" təşkilatının sədri İlham Nağıyev Azərbaycanda dini tolerantlıq sahəsində əldə edilmiş uğurların Avropa üçün nümunə ola biləcəyini vurğulayıb. Azərbaycan Respublikasının Böyük Britaniyadakı səfiri Fəxrəddin Qurbanov müzakirə olunan mövzunun Azərbaycan və Avropanın digər ölkələri ilə təcrübə mübadiləsi çərçivəsində vacib rol oynaya biləcəyi məsələsini önə çəkib.
London konfransının tolerantlıq mövzusunda Azərbaycandan xaricdə ilk dəfə belə nüfuzlu səviyyədə keçirilən tədbir olduğunu deyən DQİDK sədri Elşad İskəndərov qeyd edib ki, konfransın digər özəlliyi isə onun ölkəmizin dinlərarası dialoq sahəsindəki təcrübəsinin Avropada multikulturalizm diskussiyası kontekstində müzakirə olunması və məhz Azərbaycan modelinin Avropada tətbiqi məsələsinin müzakirəsinin xüsusi önəm daşımasıdır.
İslam Konfransı Gənclər Forumunun mədəniyyətlərarası dialoq üzrə baş əlaqələndiricisi, Heydər Əliyev Fondunun vitse-prezidenti Leyla Əliyeva konfransda məruzə ilə çıxış edib.
Konfrans iştirakçılarını salamlayan Leyla Əliyeva müasir Avropada multikulturalizm problemi prizmasında tədbirin əhəmiyyətini qeyd edin. Heydər Əliyev Fondunun vitse-prezidenti dini tolerantlıq və dinlərarası dialoq probleminin nəzəri əsaslarına geniş toxunub, bu sahədə mövcud olan elmi yanaşmalar barədə ətraflı danışıb. Leyla Əliyeva bu məsələnin ümumbəşəri problemə çevrildiyini və onun öyrənilməsi və həlli yollarının tapılmasında Azərbaycan təcrübəsinin uğurlu model olduğunu vurğulayıb.
Azərbaycanda dini tolerantlığın dərin kökləri, tarixi və bu sahədə hazırkı durum barədə məlumat verən Leyla Əliyeva deyib:
- Dini və mədəni dözümlülük bizim üçün nailiyyət deyildir. Bu, bizim gündəlik həyat tərzimizdir. Bu, həm də bizim bildiyimiz yeganə həyat tərzidir.
Zərdüştlük Azərbaycanda yaranıb. Böyük yəhudi icmaları eramızdan əvvəl VII-V əsrlərdə torpaqlarımızda məskunlaşıblar. IV əsrdə xristianlıq dövlət dini olub. Bundan sonra isə VIII əsrdən başlayaraq Azərbaycanda İslam dini yayılıb.
Bu gün Azərbaycan əhalisinin əksəriyyəti müsəlmanlardır. Bununla yanaşı, ölkəmizdə xristian və yəhudi icmaları, eyni zamanda, demək olar ki, bütün etiqadları təmsil edən daha kiçik icmalar da mövcuddur. Siz Azərbaycanda məscidləri, kilsələri, sinaqoqları və digər dini ibadətgahları yanaşı görə bilərsiniz. Buradakı dindarlar heç bir təqibdən qorxmayaraq öz dinlərinə sitayiş edirlər.
Konfransın birinci plenar iclasında çıxış edən tarix elmləri doktoru Fəridə Məmmədova, elmlər doktoru Moşe Bekker və Dini Araşdırmalar Mərkəzinin təsisçisi Elçin Əsgərov Azərbaycanda islamın, yəhudiliyin və xristianlığın tarixi barədə məruzələrlə çıxış ediblər. Bu kontekstdə, həmçinin Qafqaz Albaniyasının dini-mədəni irsi barədə ətraflı məlumat verilib. Azərbaycanda qədim dövrlərdən başlayaraq müxtəlif millətlərin, dinlərin və mədəniyyətlərin nümayəndələrinin yaşadığı, onların nadir Azərbaycan mədəniyyətinin formalaşmasına töhfə verdiyi və multikulturalizmin Azərbaycan milli kimliyinin tərkib hissəsi olduğu bildirilib.
Bu qədim tarixi ənənələrin bu gündə davam etməsini nümayiş etdirən konfransın ikinci plenar iclasında ölkəmizin müsəlman, yəhudi və xristian icmalarının nümayəndələri çıxış ediblər. Plenar iclasda məruzələrini təqdim edən Bakı Dövlət Universitetinin İlahiyyat fakültəsinin müəllimi, fəlsəfə elmləri doktoru Aqil Şirinov, Rus Pravoslav Kilsəsinin Bakı və Azərbaycan Yeparxiyasının katibi Mifodi, Avropa Yəhudilərinin Bakı dini icmasının üzvü Yevgeni Brenneysen, "Həyat Sözü" protestant icmasının başçısı Rasim Xəlilov, habelə Alban-udin xristian icmasının sədri Robert Mobili çıxışlarında Azərbaycanda dövlət-din münasibətləri sahəsində, xüsusən dini azadlıqların təminatında olduqca gözəl şəraitin yarandığını bildirib, dini icmaların sərbəst fəaliyyəti kimi məsələlərə xüsusi diqqət və qayğı göstərdiyini vurğulayıblar. Tədbirin bu hissəsində Azərbaycanda müxtəlif dini icmaların fəaliyyəti, qarşılıqlı əməkdaşlığı və dövlətlə münasibətləri məsələləri ətraflı müzakirə olunub.
Çıxışında Qafqazın ilk xristian icması olan tarixi Alban kilsəsinin qısa təqdimatını həyata keçirən Robert Mobili, tarixi ədalətsizlik nəticəsində Azərbaycan xalqının tarixinin bir parçası olmuş bu kilsənin ləğv edilməsi və erməni millətçiliyi tərəfindən onun irsinin dağıdılmasını qeyd edib. Natiq hazırda erməni işğalı altında olan Azərbaycan torpaqlarında Alban kilsəsinin irsinə məxsus 67 dini məbədin olduğunu bildirib, başçılıq etdiyi icmanın tarixi Alban kilsəsinin bərpası istiqamətində fəaliyyətinə dünya ictimaiyyətinin dəstəyinə ümid bəslədiyini vurğulayıb.
Azərbaycanda dinlərarası dialoq modelinin Avropa üçün önəm daşıdığını vurğulayan məruzəçilər və xarici iştirakçılar bu münasibətlərin beynəlxalq səviyyədə təbliğ edilməsi məqsədi ilə ölkəmizdə dinlərarası dialoq və tolerantlıq mərkəzinin yaradılması təklifini irəli sürüblər.
Sonda məruzəçilər sualları cavablandırılıb.
Həmin gün axşam konfransın qonaqları Londonun "Bakı" Mədəniyyət Mərkəzində DQİDK-in dəstəyi ilə təşkil edilmiş "Azərbaycan - mənəvi ənənələr və tolerantlıq məkanı" adlı fotosərgi ilə tanış olublar.
.jpg)
.jpg)
