Azərbaycanın Kibernetika İnstitutu ARDNŞ-in fəaliyyət göstərməyən quyularında seysmokakustik stansiyaların yaradılmasına başlayıb
Azərbaycan, Bakı, 4 may /Trend, müxbir Q.Vəliyev/
Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Kibernetika İnstitutu ARDNŞ-in (Azərbaycan Dövlət Neft Şirkəti) fəaliyyət göstərməyən quyularında dərin seysmokakustik stansiyaların yaradılmasına başlayıb. Bu barədə Trend-ə çərşənbə axşamı institutun direktoru Telman Əliyev məlumat verib.
Əliyevin sözlərinə görə, seysmokakustik stansiyaların tikilməsi proqnozlaşdırmanın monitorinq sisteminin tətbiqi ilə həyata keçirilir. Bu günədək telemetrik sistem eksperimental rejimdə bilavasitə institutla əlaqəsi olan "Qum Adası" yatağındakı quyularda işə salınıb. Layihədə istifadə olunan hidrofonlar suda yayılan səsləri tutmağa və onları məlumatların işlənməsi mərkəzinə ötürməyə imkan verir.
Hər bir siqnalın özünün müəyyən maneələri var ki, onlar vasitəsilə qəza vəziyyətlərinin və digər arzuolunmaz proseslərin proqnozlaşdırılması mümkündür.
Kibernetika İnstitutu böyük ekoloji və sosial itkilər törədən katastrofik qəzalara gətirib çıxara biləcək obyektlərin proqnozlaşdırılmasının nəzəri əsaslarını işləyib-hazırlayır.
Sistemdən aviasiyada, neft və digər sektorlarda istifadə qəza hallarını minimuma endirməyə imkan verəcək. Qazma və ya uçuş proseslərində bir çox səs və maneələr qeydə alınır və bu maneələrdən informasiya daşıyıcıları kimi istifadə edilməsi qəza vəziyyətlərini proqnozlaşdırmağa imkan verər.
Bu günədək proqnozlaşdırmanın monitorinq sistemi Kibernetika İnstitutu tərəfindən ARDNŞ-in neft hasilatı ilə məşğul olan birgə müəssisə və əməliyyat şirkətlərində tətbiq edilib. Proqnozlaşdırma sistemindən istifadə mikroqəzaları birinci inkişaf mərhələsində müəyyən etməyə, eləcə də elektrik enerjisinə xərcləri 70 faiz azaltmağa imkan verir ki, bu da hasilatın maya dəyərinə müsbət təsir edir.