...

Kipr probleminə baxmayaraq, Türkiyə ilə Yunanıstanın hərbi əməkdaşlığı davam etməlidir – ekspertlər

Siyasət Materials 28 May 2008 13:24 (UTC +04:00)

Azərbaycan, Bakı, 28 may / Trend , müxbir S.İlhamqızı, E.Tarıverdiyeva / Kipr probleminə baxmayaraq, Türkiyə ilə Yunanıstan hərbi əməkdaşlığı davam etdirmək niyyətindədirlər. "Kipr problemi hələ uzun müddət davam edəcək, ona görə də iki ölkə arasında hərbi sahədə əməkdaşlığı dayandırmağa dəyməz" - deyə türkiyəli ekspert, keçmiş hərbçi Rza Küçükotlu Trend -a bildirib.

Yunanıstanın müdafiə naziri Dimitrios Grapsas mayın 27-28-də Türkiyədə rəsmi səfərdə olub, türkiyəli həmkarı Yaşar Böyükanıtla görüş keçirib. Bu, Yunanıstan və Türkiyə tərəfindən baş hərbi qərargah rəhbərlərinin qarşılıqlı dördüncü səfəridir. Yunanıstanla Türkiyə arasında olan Kipr problemi isə hələlik həll olunmamış qalır.

Avrasiya Strateji Araşdırmalar Mərkəzinin eksperti Küçükoğlu bildirib ki, Kipr probleminə baxmayaraq, Türkiyə ilə Yunanıstan arasında NATO çərçivəsində hərbi əməkdaşlıq var. "Kipr adasında, Egey dənizində, Aralıq dənizində iki ölkənin maraqları toqquşdu, çoxlu problemlər yarandı. İndi də həmin problemlər qarşıya çıxır, amma iki ölkə NATO çərçivəsində əməkdaşlıq edir. Əməkdaşlığın daha da inkişaf etməsi məsələsi gündəmə gələrkən isə Yunanıstan dərhal Kıbrıs problemini irəli sürür" - deyə general Küçükoğlu telefonla İstanbuldan bildirib.

Yunanıstan özünün və Kiprin cənub hissəsinin Avropa Birliyinin üzvü olması arqumentindən istifadə edərək problemin bu çərçivədə həllinə çalışır, Türkiyənin Avropa Birliyinə üzvlüyünə dəstək verməsi müqabilində Kipr probleminin öz xeyrinə həll olunmasını təklif edir: "Bu isə Türkiyənin asanlıqla razılaşacağı məsələ deyil. Ümumiyyətlə, Kipr məsələsi adadakı yunan və türk icmaları, həmçinin qarant ölkələr kimi Türkiyə və Yunanıstan olmaqla 4 tərəfin iştirakı ilə həll ediləcək məsələdir. Eyni zamanda, Kipr problemi Avropa Birilyi deyil, BMT çərçivəsində həll olunmalıdır" - deyə ekspert qeyd edib.

Küçükoğluya görə, yunan-türk problemi hər zaman olacaq, çünki Türkiyənin Kiprlə bağlı güzəştlərə getməsinə, adanın cənubunda yunan dövlətini tanımasına, özünün su sərhədlərini açmasına baxmayaraq, tərəflər arasında təməl problemlər hələ həll olunmayıb: "Hətta həll olunsa belə, Yunanıstan Kiprdən sonra, Egey dənizindəki və başqa problemləri gündəmə gətirəcək. Ona görə də problemlər, mübahisələr hər zaman olacaq. Amma hərbi əməkdaşlığı kəsmək lazım deyil" - deyə ekspert bildirib.

Kipr məsələsi üzrə yunanıstanlı ekspert Teofanis Eksadaktilos (Theofanis Exadaktylos) isə hesab edir ki, uzun illərdir Türkiyə ilə Yunanıstanın NATO-da üzv olması onların hərbi münaqişələrdən qaçmasına kömək etmədi.

"Lakin 90-cı illərin ortalarında əməkdaşlıq üçün yeni mexanizmlər, xüsusilə hərbi sahədə əməkdaşlıq və adadakı iki xalqın qarşılıqlı anlaşması sahəsində ortaq meyarlar müəyyənləşdirilməsinə səy göstərildi. Bu yeni mexanizm adada yunan və türk liderlərinin danışıqlar aparması üçün əsas bazaya çevrildi" - deyə İngiltərənin Ekstera Universitetinin əməkdaşı Eksadaktilos Londondan elektron poçt vasitəsilə bildirib.

Yunan əsilli ekspert hesab edir ki, Kipr problemindən hər iki tərəf tez-tez siyasi üsul kimi istifadə edir, bu da Yunanıstanla Türkiyənin gələcək əməkdaşlığına mane olur. Bundan başqa, Kipr məsələsi tərəflər arasında yeganə problem deyil. "Yunanıstan artıq çoxdan xarici siyasi kursunda "yumşaq siyasət" və "avropalaşmaq" yolunu seçib. Türkiyə isə daxili siyasi problemləri və qeyri-sabit situasiyaları üzündən tez-tez qütbləşməyə məruz qalır" - deyən yunan ekspert əlavə edib ki, Cənubi Kiprin Avropa Birliyinə üzv olması ilə əlaqədar, iki ölkə gələcəkdə daha konstruktiv əməkdaşlıq üçün yeni təmas nöqtələri tapa bilərlər.

1974-cü ildə Türkiyə hərbi qüvvələri Kiprdə yaşayan türklərin müdafiəsi məqsədilə adaya daxil olub. Bundan sonra ada yunanlardan və türklərdən ibarət iki hissəyə bölünüb. Yunanıstanın köməkliyi ilə adanın cənubunda mövcud olan yunanların Kipr Respublikası dünya birliyi tərəfindən tanındı, Şimali Kipr Türk Respublikası isə hələlik yalnız Türkiyə tərəfindən tanınıb.

Məqalə müəllifi ilə əlaqə saxlamaq üçün elektron ünvan [email protected]

Xəbər lenti

Xəbər lenti