...

İraqın kürd administrasiyası PKK - nın məhv edilməsinə maneədir

Siyasət Materials 9 Oktyabr 2008 17:13 (UTC +04:00)

Azərbaycan, Bakı, 09 oktyabr/ , müxbirlər B. Həsənov, Ü. Sadıqova/ Şimali İraqın kürd administrasiyası və İraq hökumətində təmsil olunan kürd rəsmiləri PKK terror təşkilatına qarşı mübarizə aparmaq üçün Türkiyə ilə əməkdaşlıqda bir o qədər də maraqlı deyillər.

"Iraqın Kürd administrasiyasının başçısı Məsud Bərzani və Kürd əsilli prezident Cəlal Tələbani özlərini Kürdüstan amalının təmsilçiləri kimi görürlər. PKK terror təşkilatı da bu amala xidmət etdiyi üçün, onların PKK əleyhinə nəsə etmələri inandırıcı deyil", - deyə tanınmış türkiyəli ekspert Fikrət Ərtan Trend - a telefonla bildirib.

İraq prezidenti Cəlal Təlabani və Şimali İraqın kürd administrasiyasının başçısı Məsud Bərzani PKK terror təşkilatının br neçə gün əvvəl Türkiyədə 17 türk əsgərinin şəhid olması ilə nəticələnən hücumunu müzakirə edərək, terror təşkilatının hücumlarını pisləyiblər. Şimali İraqın regional hökumət rəsmisi PKK - ya heç bir şəkildə kömək göstərmədiklərini bildirib. Bu barədə Türkiyənin "Dünyabülteni" informasiya agentliyi oktyabrın yeddisində məlumat verib.

1980 - ci illərdən başlayaraq, Şimali İraq və Cənub - Şərqi Türkiyə ərazisinda yaşayan kürdlər arasında separatçı meyllər artmağa başladı.

İraq ərazisindəki kürdlərin separatçı meyllərinə Səddam Hüseyn rejimi tərəfindən sərt şəkildə təzyiqlər göstərildi. 1988 - ci il martın 16 - da İraq hərbi təyyarələrinin bu ölkənin Şimalındakı kürd bölgəsi olan Hələbçəyə kimyəvi bombalar atması nəticəsində, beş mindən artıq dinc sakin öldü.

Kürdlər arasında separatçı meyllərin Türkiyə ərazisində ortaya çıxması isə, "Kürd Fəhlə Partiyası" adı altında keçmiş Sovet İttifaqının köməyilə yaradılan PKK terror təşkilatının simasında özünü büruzə verdi.

Şimali İraqın Türkiyə ilə sərhədindəki dağlarda məskunlaşan PKK 1980 - ci illərdən başlayaraq, Türkiyə ərazisində dinc sakinlərə və hərbi qüvvələrə qarşı tez -tez terror aksiyaları həyata keçirməyə başladı.

Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin ilk dəfə 1986 - cı ildə Şimali İraqda PKK əleyhinə həyata keçirdiyi hərbi əməliyyatlar bu gunə qədər vaxtaşırı davam etdirilir. Türk silahlı qüvvələrinin PKK əleyhinə Şimali İraq ərazisinə birbaşa hərbi müdaxiləsi sonuncu dəfə 2008 - ci lin fevral ayında həyata keçirildi.

Səddam rejiminin süqutundan sonra, Şimali İraqda yaradılan regional kürd administratsiyasının rəhbəri Bərzani və İraq prezidenti Tələbani Türkiyənin PKK-ya qarşı həyata keçirdiyi hərbi əməliyyatların əleyhinə çıxmağa başladılar. Lakin Türkiyənin PKK ilə mübarizədə qətiyyətini görən kürd liderlər PKK terrorunu pisləyən bəyanatlarla gündəmə gəldilər.

Türkiyəli ekspert Ərtan kürd liderlər tərəfindən PKK əleyhinə səsləndirilən bəyanatların ciddi olmadığı qənaətindədir. "PKK İraqın Şimalında özünə sığınacaq tapmasa və oradan silah dəstəyi almasa, Türkiyə ərazisinə hücumlar təşkil edə bilməz " - deyə ekspert bildirib.

Amerikalı müstəqil ekspert Louey Bahri isə, Şimali kürd administratsiyasının və Iraq hökumətinin PKK ilə mübarizədə aciz olduqlarını hesab edir.

"Kürd administrasiyası və Iraq hökuməti Türkiyənin PKK ilə mübarizəsinə kömək gostərməsi üçün cox gücsüzdür." - deyə, Bahri cümə axşamı Vaşinqtondan telefonla Trend - a bildirib.

Onun sözlərinə görə, İraq hökumətinin bu məsələyə ciddi yanaşmamasının səbəblərindən biri də hakimiyyətdə təmsil olunan kürd rəsmilərinin movqeyidir.

Kərkük Strateji Araşdırmalar Mərkəzinin direktoru, iraqlı ekspert Əhməd Taqi də hesab edir ki, İraq hökumətinin PKK-ya qarşı lazımi səviyyədə mübarizə apara bilməməsinin səbəbi kürd administrasiyasının buna maneçilik törətməsidir.

"Problemin həlli üçün Bağdadın yeganə çıxış yolu, Şimali İraqıın PKK ilə mübarizədə Türkiyəyə verilməsidir" - deyə Taqi cümə axşamı Bağdaddan telefonla bildirib.

Ekspertin sözlərinə görə , bu məsələdə əsas çətinlirk törədən amil İraq hökuməti tərkibinin əksərən kürdlərdən ibarət olmasıdır.

Bu günə qədər Türkiyə PKK terror təşkilatına qarşı mübarizə aparmaq üçün hərbi əməliyyatlarla yanaşı, başqa tədbirlər də həyata keçirib. PKK - nın lideri Abdulla Öcalanı uzun müddət təqib edən Türkiyə təhlükəsizlik xidmətləri 1999 - cu ilin fevralında onu həbs etməyə müvəffəq oldular. Öcalanın həbs olunması PKK- nın fəaliyyətinə ciddi zərbə vursa da, bu təşkilatın Türkiyə ərazisində həyata keşirdiyi terror aksiyaları hələ də davam edir. PKK - nın həyata keçirdiyi terror aksiyaları nəticəsində, bu günədək Türkiyədə 30 mindən çox dinc sakin qətlə yetirilib.

Şimali İraqdakı kürd qruplarının əməkdaşlığı olmadan, PKK terror təşkilatını tamamilə məhv etmək və hücumlarının qarşısını birdəfəlik almaq olduqca çətin görünür.

"Şimali İraqdakı kürd qrupları bu ərazidəki təhlükəsizliyi təmin etməli və oradan Türkiyə ərazisinə terror hücumlarının qarşısını almalıdırlar"- deyə Ərtan bildirib.

Xəbər lenti

Xəbər lenti