Azərbaycan, Bakı, 30 oktyabr/ Trend müxbir İ.Xəlilova/ Azərbaycan hökumətli ilə makroiqtisadi siyasətin əsas prinsipləri və 2009-cu ilin dövlət büdcəsi layihəsi üzrə məsləhətləşmələr aparmaq üçün Valeriy Fikerin başçılıq etdiyi Beynəlxalq Valyuta Fondunun (BVF) Yaxın Şərq və Mərkəzi Asiya (MCD) üzrə missiyası dekabrın 10-da Bakıya gələcək, - BVF-in Bakı nümayəndəliyindən cümə axşamı bildiriblər.
BVF-in Missiyası dekabrın 17-dək gələn ilin dövlət büdcəsinin proqnozları ilə tanış olacaq. Hazırda büdcə proqnozları parlamentdə olsa da, dünya bazarlarında Azeri Light növlü neftin qiymətinin bir barelə görə 66,82 dollara düşməsi ilə əlaqədar, proqnozlara yenidən baxılacağı istisna edilmir. Dövlət büdcəsi proqnozları 1 barel neftə görə 80 dollar qiyməti əsasında formalaşdırılıb.
Fondun dərc etdiyi Regional Economic Outlook-2008 hesabatında bildirilir ki, neftin qiyməti 40 dollaradək azalarsa, Azərbaycan üçün təhlükənin olmayacağı bildirilsə də, parlamentin iqtisadi siyasət daimi komissiyasının rəhbəri Ziyad Səmədzadə oktyabrın 29-da bildirib ki, 2009-cu ilin büdcəsində neftin qiymətinin bir neçə variantı nəzərdən keçirilir - bir barelə görə 60 və ya 70 dollar səviyyəsində.
"Düşünürəm ki, 2009-cu ilin büdcəsində neftin qiyməti bir barelə görə 60 dollardan aşağı müəyyən edilməyəcək", - Səmədzadə bildirib.
Onun sözlərinə görə, parlament komissiyasnda dövlət büdcəsi proqnozlarının ilkin müzakirəsindən sonra vəziyyət aydınlaşacaq. Büdcə sisteminin səmərəli işləməsi və obyektiv proqnozların tərtib edilməsi üçün OPEK-də daxil olmaqla beynəlxalq ekspertlərin proqnozları nəzərə alınacaq.
BVF 2008-ci ildə Azərbaycanda neft ÜDM-nin artımın 18,8 faizi ötməyəcəyini gözləyir. 2007-ci ildə bu rəqəm 37,3 faizə bərabər olub. Lakin artıq 2009-cu ildə bu göstərici 23,9 faiz təşkil edəcək. Azərbaycanda neft ÜDM-nin artımında rekord (65,4 faiz) 2005-ci ildə müşahidə edilib.
Valyuta Fondu hökumətlə daimi əsasda makroiqtisadi vəziyyətə nəzarət kontekstində məsləhətləşmələr aparır. BVF-in ekspertləri hesab edirlər ki, dövlət xərcləri həyati baxımdan vacib standartları və sosial xidmətləri təkmilləşdirməli, həmçinin ölkədə infrastrukturu yaxşılaşdırmalı və genişləndirməlidir. Bununla yanaşı, fiskal olaraq stimulyasiya edilmiş istehlak təzyiqi inflyasiyanın sürətlənməsinin başlanğıcını qoyub. 2007-ci ilin əvvəlində enerji daşıyıcılarının qiymət artımı və məhsul və malların dünya qiymətlərinin yüksək olmasının təsiri altında inflyasiya 2006-cı ilin sonundakı 11,5 faizdən ötən ilin dekabrında 19,5 faizədək artıb. Bu barədə Fondun "BVF haqqında" Sazişin IV bəndi çərçivəsində fevral məsləhətləşmələrinin yekunları üzrə şərhlərində bildirilir.
Ötən illərdən fərqli olaraq, 2009-cu il üçün büdcə göstəricilərinin artım templəri azalıb. Proqnozlara əsasən, dövlət büdcəsinin gəlirləri 16,1 faiz 12177 mln. manatadək artacaq. Lakin ÜDM-də büdcə gəlirlərinin xüsusi çəkisi 27,9 faizə bərabərdir ki, bu da 2008-ci il üzrə proqnozdan 2,4 faiz çoxdur. Gələn il üçün ÜDM 18,9 faiz artımla 43,6 mlrd. manat həcmində proqnozlaşdırılıb.
Büdcə xərclərinin xüsusi çəkisi 28,3 faiz səviyyəsində proqnozlaşdırılır (2008-ci ildən 1,4 faiz çox). Dövlət büdcəsinin xərcləri 12 355 mln. manat həcmində müəyyən edilib ki, bu da 2008-ci ilin proqnozlarını 1 294,4 mln. manat və ya 11,7 faiz qabaqlayır.
Bunula yanaşı ümumi büdcə xərclərinin 33 faizi sosial yönümlü xərclər üçün nəzərdə tutulub. Cari illə müqayisədə sosial yönümlü xərclər 790 mln. manat və ya 24,4 faiz artacaq.
Azərbaycan BVF-ə 1992-ci il sentyabrın 18-də qoşulub. Ölkənin fondakı kvotası 160,9 mln. SDR-ə ($248 mln.) bərabərdir. 2008-ci il yanvarın 1-nə olan vəziyyətə görə Azərbaycanın fond qarşısında borcu $100,6 mln.-a bərabərdir. Azərbaycan əvvəllər aldığı kreditlərin ödənilməsi çərçivəsində 2008-2012-ci illərdə fonda 55,96 SDR ($88,9 mln.) ödəyəcək.
Oktyabrın 30-na olan cari mübadilə məzənnəsi -- 0,8087 AZN/USD.
Müəlliflə əlaqə saxlamaq üçün elektron ünvan: [email protected]