Azərbaycan,Bakı, 11 sentyabr/ Trend , müxbir S.Babayeva/ Ümummilli lider Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə uzun illər ərzində respublikamızın Sumqayıt şəhərində regionda ən böyük neft-kimya və kimya potensialına malik olan istehsal sahələri yerləşdirilib, böyük texnoloji nəqliyyat, enerji, sosial-mədəni, səhiyyə obyektləri, elmi institutlar, təhsil ocaqları və digər infrastruktur qurğuları yaradılıb, bir neçə peşəkar kimyaçılar nəsli yetişdirilib. Son illərdə isə ölkəmizdə zəngin karbohidrogen ehtiyatları istismara cəlb olunub ki, bu da yeni neft-kimya kompleksinin yaradılması və inkişaf etdirilməsi üçün böyük perspektivlər açıb.
Bununla əlaqədar, Azərbaycan Respublikasının prezidenti İlham Əliyevin ölkəmizdə neft-kimya və kimya sənayesinin perspektiv inkişafı barədə tapşırıqlarına uyğun olaraq "Azərikimya" Dövlət Şirkəti (DŞ) 2006-cı ilin əvvəlindən başlayaraq beynəlxalq prosedur qaydalarına uyğun olaraq neft-kimya sahəsində dünyada böyük təcrübəyə malik olan və tender üsulu ilə seçilmiş - texniki məsləhətçi "Technip", texniki iqtisadi əsaslandırmanı hazırlayan "Nexant", hüquq məsələləri üzrə məsləhətçi "White & Case" şirkətləri və maliyyə məsləhətçisi "Societe Generale" Bankı ilə layihə üzrə lazımi texniki-iqtisadi əsaslandırma sənədləri toplusunu hazırlayıb və hazırda layihə üzrə işləri davam etdirir.
"Azərikimya" DŞ-nin prezidenti, Milli Məclisin deputatı, professor Məcid Kərimovun rəhbərliyi ilə bu şirkətin nümayəndə heyəti sentyabrın 5-də Londonda Sumqayıt şəhərində yeni neft-kimya kompleksinin tikintisi üzrə öz tərəfdaşları - dünyanın aparıcı "Exon Mobile", "Bazel", KBR, "Technip", "İmeos Thysenn Krupp" və "Unde" şirkətlərinin nümayəndələri ilə növbəti görüşünü keçirib. Görüş çərçivəsində "Azərikimya" DŞ ilə tərəfdaşları arasında "Qarşılıqlı anlaşma memorandumu" və "Məxfilik müqaviləsi" imzalanıb.
Bu möhtəşəm layihənin həyata keçirilməsi Azərbaycanın daxili tələbatını ödəməklə bərabər, "Azərikimya" DŞ-ə dünya bazarında mövqelərini xeyli möhkəmləndirməyə imkan verəcək.
Ən müasir texnologiyalar əsasında yaradılacaq 19 zavoddan ibarət yeni kompleks geniş çeşiddə neft-kimya məhsulları və azot gübrələri istehsalı üzrə nəinki regionda, həm də bütün MDB məkanında ən iri kompleks olacaq. Bu kompleksdə ildə 700 min ton yüksək və aşağı təzyiqli polietilen, 130 min ton polipropilen, 40 min ton benzol və digər neft-kimya məhsulları istehsal olunacaq ki, bu da iqtisadiyyatın tikinti materiallarına, plastik boru və profillərə, boya, lak və həlledicilərə, kimyəvi reagentlərə, rezin məmulatına, müxtəlif təyinatlı sintetik materiallara, mebel ləvazimatına, məişət avadanlığına,eləcə də sənaye və məişət təyinatlı qablara tələbatını tam təmin etməyə imkan verəcək.
Kompleksdə qazın separasiya üsulu ilə təmizlənməsi üçün xammal qurğusu, ammonyak və karbamid istehsal edən qurğu, buxar krekinqi qurğusu, eləcə də müxtəlif olefinlər, poliolefinlər və ətirli neft-kimya məhsulları istehsal edən çoxsaylı qurğuların inşası nəzərdə tutulub.
Azərbaycan Respublikası prezidentinin 2008-ci il 25 avqust tarixli sərəncamı ilə təsdiq edilən "2008-2015-ci illərdə Azərbaycan Respublikasında əhalinin ərzaq məhsulları ilə etibarlı təminatına dair" Dövlət Proqramında ölkəmizin kənd təsərrüfatının azot gübrəsi ilə təmin edilməsi məqsədilə ölkədə azot gübrəsi istehsal edən zavodun 2008-2010-cu illərdə tikilməsi nəzərdə tutulub. Bununla əlaqədar "Azərikimya" Dövlət Şirkətinin sifarişçi ilə "Nexant" tərəfindən illik gücü 800 min ton olan karbamid zavodunun texniki-iqtisadi əsaslandırma sənədləri hazırlanıb və hazırda layihənin növbəti mərhələləri üzrə işlər uğurla həyata keçirilməkdədir. Bu zavodun işə düşməsi ölkəmizdə bitkiçilik məhsullarının istehsalının artırılması üçün azot gübrələrinə olan tələbatı tam ödəməklə yanaşı artıq qalan gübrənin digər ölkələrə ixrac edilməsi nəticəsində iqtisadiyyatımıza əlavə valyuta axınına şərait yaradacaq.
Hazırda baş podratçının seçimi üzrə işlərə başlanıb.
Yeni kompleks ölkənin qeyri-neft sektorunun inkişafına güclü təkan verəcək, çoxprofilli və yüksək maaşlı iş yerləri açılmasına şərait yaradacaq. Müasir texnologiyalarla təchiz edilmiş qurğu və avadanlıqların quraşdırılacağı neft-kimya kompleksində işləməyi bacaran kadr potensialı hazırlamaq məqsədi ilə bu sahədə ixtisaslaşan beynəlxalq şirkətlər artıq müvafiq uzunmüddətli treninqlər keçirməyə başlayacaqlar.
Layihə üzrə işlər 2006-cı ildə Prezident İlham Əliyevin Azərbaycanda neft-kimya və kimya sənayesinin inkişaf perspektivləri ilə əlaqədar tapşırıqlarına müvafiq olaraq "Azərikimya" dünyanın ən iri şirkətləri ilə əməkdaşlıq şəraitində layihə üzrə zəruri sənədlər dəstini hazırlayıb dövlət başçısına təqdim edəndən sonra başlanıb. Şirkətin tərəfdaşları arasında texniki məsləhətçi "Technip", layihənin texniki-iqtisadi əsaslandırılmasını hazırlayan "Nexant", hüquqi məsələlər üzrə məsləhətçi "White & Casse" və maliyyə məsləhətçisi "Societe Generale" bankı var.
"Azərikimya" şirkətinin prezidenti Məcid Kərimovun sözlərinə görə, bu layihənin həyata keçirilməsi sürətlə inkişaf edən ölkəmizin iqtisadi yüksəlişinin yeni uğuru olacaq, Xəzər dənizi ilə Aralıq dənizi arasındakı geniş bir ərazini əhatə edən regionda neft-kimya və kimya sənayesi sahələrində Azərbaycanın uzun illər boyu liderliyini təmin edəcək.