Yaxın perspektivdə Azərbaycanda neft məhsullarının qiymətlərində növbəti artım gözlənilmir

Azərbaycanın Tarif (qiymət) Şurasının qərarı ilə 2006-cı il yanvarın 5-dən neft məhsullarının bəzi növlərinin pərakəndə qiymətləri artıb. Trend in məlumatına görə, Azərbaycan Dövlət Neft Şirkətinin məlumatında bildirilir ki, bir litr dizel yanacağının qiyməti 18 qəpikdən 36 qəpiyə qədər, ağ neftin qiyməti 16 qəpikdən 36 qəpiyə, məişət soba yanacağının qiyməti 11-dən 36 qəpiyə qədər bahalaşıb. Aviasiya kerosinin bir tonununun dəyəri 210,7 denominasiya olunmuş manatdan 280,6 manata qalxıb. Tarif Şurasının bu qərarı 2006-cı il yanvarın 6-dan qüvvəyə minir.

Sənəddə neft məhsullarının bəzi növlərinin pərakəndə qiymətlərinin armasına səbəb kimi

- Azərbaycanda neft məhsullarının daxili qiymətlərinin beynəlxalq qiymətlərə müvafiq olaraq yaxınlaşmasıdır. Əgər əvvəllər dizel yanacağının pərakəndə qiyməti dünya qiymətlərindən təxminən z dəfə, ağ neft təxminən 4 dəfə, aviasiya kerosini təxminən 2,5 dəfə aşağı idisə, bu gün həmin fərq 20-30% həddində tərəddüd edir;

- pərakəndə satılan neft məhsullarının keyfiyyətinin artırılmasına gətirib çıxaran müxtəlif neft məhsullarının qarışdırılması imkanlarının olmaması və onların pərakəndə şəbəkə vasitəsilə satılmasının qeyri-mümkünlüyü;

-ölkədən neft məhsullarının qeyri-leqal çıxarılmasına maneədir. Qiymətlərin artırılması daxili bazarda neft məhsullarının tam alınmasına, onun keyfiyyətinin dəyişdirilməsi və yaxın xarici ölkələrin bazarlarında dünya qiymətlərindən aşağı satılmasının alınmasına imkan verir. Qiymətləndirmələrə görə, bu üsulla ayda 15 min ton neft məhsullarını reallaşdırmaq mümkündür. Həm respublika, həm də ARDNŞ-in büdcəsi böyük itkilərə məruz qalıb.

Məlumatda o da bildirilir ki, yaxın perspektivdə neft məhsullarının daxili qiymətlərinin artımı gözlənilmir. Eləcə də, təbii qazın və elektrik enerjisinin idxal dəyərinin artmasına baxmayaraq, bu enerji daşıyıcılarının daxili qiymətlərinin bahalaşması gözlənilmir.

Dizel yanacağının pərakəndə qiymətlərinin artması ictimai nəqliyyatda gediş haqqının artmasına səbəb olmamalıdır. Belə ki, avtobuslarda cari gediş haqqı avtomobil benzininin qiymətində dəyişikliyə şamil edilməyib.

Eləcə də, ağ neftin qiymətinin artması əhalinin əztəminatlı təbəqələrinin sosial vəziyyətinə təsir etməməlidir. Eləcə də, qaçqınlar və məcburi köçkünlər əvvəlcədən müəyyən olunmuş həcmdə ağ neft almaqda davam edəcəklər.

Azərbaycanın neft məhsullarının yaxın xaricdəki ölkələrlə müqayisəli qiyməti