Azərbaycan, Bakı, 17 dekabr/ Trend , müxbirlər Y.Ostapenko, E.Tariverdiyeva/ Yunanıstanda iğtişaşlar hökumətin dəyişməsi ilə başa çata bilər, lakin bu, ölkədə vəziyyəti sabitləşdirməyəcək. Belə ki, ölkədə yığılıb qalmış problemləri həll etməyə qadir layiqli namizəd yoxdur.
"Gənclərin fikrincə, hazırda heç bir siyasi namizəd çoxsaylı problemləri həll etmək iqtidarında deyil", - yunanıstanlı politoloq Yanis Emmanuilidis (Janis Emmanouilidis) elektron poçtla Trend -a bildirib.
Yunanıstanda iğtişaşlar artıq ikinci həftədir ki, davam edir. İğtişaşlar, dekabrın 6-da Afinada 15 yaşlı Aleksis Qriqoropulos polisin gülləsindən həlak olandan sonra başlayıb. Etiraz edənlər hər gecə Afina küçələrinə çıxaraq polislərə yandırıcı qarışıq dolu şüşələr atır, talanlar və yanğınlar təşkil edirlər.
İlkin ekspertizanın nəticələrinə görə, Qriqoropulosə güllə rikoşetlə dəyib. Lakin etiraz edən gənclər həlak olan yeniyetməyə görəhiddətlərini və hökumətə nifrətlərini onun istefasını tələb etməklə bildirirlər.
"Biz etiraz aksiyalarını bu qatillər hökuməti hakimiyyətdən gedənədək, Milad və Yeni ildən sonra da davam etdirmək istəyirik", - təşkilatçılardan biri, Sosialist Fəhlə Partiyasının üzvü Petros Konstantinu bildirib, -AP xəbər verir.
Yunanıstanda baş verən hadisələr, ola bilsin, hökumətin dəyişməsinə gətirəcək, - ekspertlər hesab edirlər.
Hazırki hökumətin yenidən seçilməyəcəyi ehtimalı böyükdür, - Yunanıstanın Avropa Siyasəti və Xarici Siyasət Mərkəzinin (ELIAMEP) aparıcı tədqiqatçısı Emmanuilidis hesab edir.
"Baş nazir [Konstantinos] Karamanlisin hökumətinə etibar reytinqi hələ hazırki böhranadək, hakimiyyətin maliyyə sarsıntılarının nəticələrini həll etmək üsullarına görə düşmüşdü", - o bildirib. Hökumətin 15 yaşlı oğlanın ölümünə reaksiyasını və sonrakı hadisələri çoxları hakimiyyətin iflasının qəbul edilməsi kimi qiymətləndirir, - ekspert qeyd edib.
Hökumətin dəyişməsi real perspektivdir, - Yunanıstanın daxili siyasəti üzrə ekspert Teofanis Ekzadaktilos hesab edir. "Lakin növbədənkənar seçkilərə çağırmaqla, o [Baş nazir], öz partiyasının ləyaqəti ilə risk edir", - o, elektron poçtla Trend -a bildirib.
Ekzadaktilosun sözlərinə görə, növbədənkənar seçkilər keçirilərsə, müxalifət hakim mühafizəkarlar partiyasının üzvlərinin bir neçə il əvvəl korrupsiyada ittiham edilməsi barədə məlumatdan istifadə edərək, ictimai rəyi onun əleyinə quracaq.
Ekspertlər hesab edirlər ki, Yunanıstanda hazırki hökuməti əvəzləmək üçün layiqli namizədin yoxluğu vəziyyəti ağırlaşdırır.
"Çətin ki Yunanıstan gənclərini ruhlandıra biləcək hər hansı bir partiya və ya liderolsun, - Bilkent Universitetinin (Türkiyə) siyasət və beynəlxalq münasibətlər professoru Dimitris Çarouhas elektron poçtla Trend -a bildirib. - Düşünürəm ki, bu, dünyanın əksər ölkələrində çox gənc insanlara aiddir".
Gənclərin fikrincə,indi Yunanıstanda heç bir siyasi namizəd ölkədəki çoxsaylı problemləri həll etmək iqtidarında deyil, - Avropa İttifaqı ölkələri üzrə ekspert Emmanilidis hesab edir.
"Siyasi alternativin və dövlətə, onun orqanlarına etibarın yoxluğu qeyri-qənaətbəxşlilik dərəcəsini yüksəldir", - Emmanuilidis deyib.
Lakin siyasi elmlər doktoru Ekzadaktilos güman edir ki, müxalifət lideri Georgios Papandreuda - Yunanıstan sosialist partiyasının rəhbərində müəyyən populyarlıq artımı müşahidə olunur. Sol mərkəzçi yönümlü partiyalara da üstünlük verilir.
2007-ci ilin sentyabrında keçirilmiş sonuncu növbədənkənar parlament seçkilərində 41,8 faiz səs toplayan hakim "Yeni demokratiya" (liberal-mühafizəkarlar) partiyası qələbə qazanıb. Partiyanın lideri Konstantinos Karamanlis yenidən Baş nazir olub. Ən böyük müxalifət partiyası "Ümumyunanıstan Sosialist Hərəkatı" (PASOK) yalnız 38,1 faiz səs və ya 102 yer qazanıb.
Bir il sonra, son beş il ərzində ilk dəfə olaraq ictimaiyyətin rəğbəti sosialistlərin tərəfinə keçib.
"Problemlər göründüyündən dərindir və artan sosial qeyri-bərabərliyi yeni liderin gəlişi ilə aradan qaldırmaq çox çətindir", - İngiltərədə Ekzeter Universitetinin (Exeter) siyasət fakultəsinin müəllimi Ekzadaktilos bildirib.
Ekzadaktilosun sözlərinə görə, yeni hökumətin uğuru şübhə altındadır; o, mitinq və narazılıqlara gətirən "təcili həllini tələb edən problemlərlə" qarşılaşmalı olacaq.
15 yaşlı tələbənin polis zabiti tərəfindən əsassız qətli son illərdə yaranmış gərginliyi əks etdirən kütləvi sosial etiraz üçün yalnız bəhanə olub, - problemə yaxın tədqiqatçı Ekzadaktilos güman edir.
Bu, hazırki hökumətin yoxsulluq, işsizlik, aşağı əmək haqqı, immiqrasiya, sosial təhlükəsizlik islahatları və başlıca olaraq, ali təhsil və səhiyyə sahəsində güman edilən islahatlara görə yaranmış sosial qeyri-bərabərsizliyin öhdəsindən gəlmək iqtidarında olmaması ilə bağlıdır.
"Pulsuz orta məktəb universitetə hazırlamır və bütün tələbələr xüsusi bahalı dərslər götürməlidirlər", - Avropa İttifaqı ölkələrində demokratikləşmə, seçkilər və insan haqları sahəsində avropalı ekspert Antoula Malkopoulou (Anthoula Malkopoulou) elektron poçtla Trend -a bildirib.
27 ildir Avropa İttifaqına daxil olan, bir müddət əvvəl ATƏT-də sədrliyi qəbul etmiş Yunanıstanda baza əmək haqqı 700 avro təşkil edir.
Yaranmış narazılığın səbəblərinə mühafizəkar hökumətin zəifləyən populyarlığı da aiddir, - Brüsseldə Avropa Siyasətinin Öyrənilməsi Mərkəzinin (Centre for European Policy Studies) tədqiqatçısı Malkopoulou hesab edir.
Bir neçə il əvvəl hökuməti korrupsiyada ittiham etmişdilər. Bu, hakimiyyətin elit torpaq sahələrini ucuz qiymətə "üçüncü şəxslərə" verməsiylə əlaqəliydi.
2007-ci ilin sentyabrında cüzi səs çoxluğu ilə yenidən seçilmiş hökumət də insanlara etinasız yanaşmaqda ittiham olunur. Məsələn, Yunanıstanda praktiki olaraq fövqəladə vəziyyət elan edildiyi vaxtda, parlament deputatının Şurada iqlimin dəyişməsi məsələlərinin müzakirəsi üçün ötən cümə axşamında Brüsselə səfəri.
"Vəziyyətin düzəldilməsi üçün iqtisadi və siyasi sistemdə böyük islahatlar lazımdır. Lakin yaxın vaxtlarda buna nail olmaq çətin olacaq", - London İqtisadiyyat və Siyasət Məktəbindən (LSE) Balkan ölkələrinin siyasəti üzrə aparıcı ekspert, doktor Ceyms Kerr-Lindsey (James Ker-Lindsay) elektron poçtla Trend -a bildirib.
Köhnə problemləri aşkar etmək və əməkdaşlıq üsullarını tapmaq üçün əsas siyasi partiyalar arasında əlaqəyə nail olmaz lazımdır, - Yunansıtana ixtisaslaşan Balkan ölkələrinin siyasəti üzrə ekspert Kristos Marazopulos (Christos Marazopoulos) hesab edir.
"Bu böhranlı məqamda bir namizəd deyil, daha geniş koalisiya lazımdır", - İngiltərədə Bat Universitetinin (University of Bath) tədqiqatçısı Marazopulos bildirib.
Müəlliflə əlaqə saxlamaq üçün elektron ünvan: [email protected]