Azərbaycan, Bakı, 10 iyun/ Trend , müxbir İ.Xəlilova/ Azərbaycan Milli Bankı (AMB) daxili bazarda istehlak qiymətlərinin sabitliyinin təmin edilməsi üçün, pul siyasətinin aralıq və əməliyyat hədəflərindən ibarət normativ hədəfləri müəyyən edib. Bu barədə çərşənbə axşamı AMB-dən məlumat veriblər. İndiyədək inflyasiya üzrə proqnoz fiskal və xarici sektorların, iqtisadiyyatın real sektorunun vəziyyətinin müqayisəli analizi əsasında müəyyən olunub.
İnflyasiyaya ödəmə balansının vəziyyəti, dövlət xərclərinin artım templəri və onların mənbələri təsir edir ki, bu pul kütləsi və valyuta məzənnəsi vasitəsilə AMB tərəfindən tənzimlənir. Bu faktorlardan asılı olaraq, aralıq və əməliyyat hədəfləri müəyyən edilib.
Pul siyasətinin aralıq hədəfləri iki qrupa ayrılır: dəyər göstəriciləri -mübadilə məzənnələri (valyuta səbəti üzrə ortaçəkili məzənnələr) və qisamüddətli pul bazarının faiz dərəcələri; kəmiyyət göstəriciləri - pul kütləsi (pul bazası, geniş aqreqatlar, və s.)
göstəriciləri.
Dəyər göstəriciləri, xüsusilə faiz dərəcələri, bir qayda olaraq, çoxseqmentli
kapital bazarının inkişaf etdiyi şəraitdə mərkəzi bank tərəfindən inflyasiyanın
idarə olunmasında otürücü hədəf kimi istifadə olunur. Dəyər göstəriciləri vasitəsilə xarici aləmə kifayət qədər açıq, həcmcə kiçik iqtisadiyyatda, yüksək dollarlaşma şəraitində, habelə digər sektorlarda (fiskal və xarici sektor) tarazlığın kəskin və mütəmadi dəyişməsi hallarında inflyasiyaya təsir edilir. Kəmiyyət göstəriciləri pula tələbin stabil olduğu və pul kütləsi ilə arzu olunan inflyasiya səviyyəsi arasında dəqiq proqnozlaşdırılmış makroiqtisadi çərçivələrin mövcud olması şəraitində mərkəzi bank tərəfindən inflyasiyanın idarə olunmasında otürücü hədəf kimi istifadə olunur.
Əməliyyat hədəfləri isə, seçilmiş kəmiyyət göstəricilərinə adekvat olaraq
müəyyən olunur (əsasən, ikitərəfli valyuta məzənnələri və ya valyuta səbətinin
kəmiyyəti, Milli Bankın əməliyyatları üzrə faiz dərəcələri, açıq bazar
əməliyyatlarının həcmi).
AMB 2008-ci il ərzində uçot dərəcəsinə iki dəfə yenidən baxıb. Uçot dərəcəsi 13 faizdən 15 faizədək artırılıb və o, iyunun 9-dan qüvvədədir. "Faiz" dəhlizinin yuxarı və aşağı həddinə düzəlişlər edilib və o hazırda müvafiq olaraq 20 faiz (19 faiz olub) və 3 faiz (5 faiz) təşkil edir. AMB martın 11-dən bivalyutalı səbətə (ABŞ dolları və avro) nisbətdə Azərbaycan manatının dəyərinin saxlanılmasını nəzərdə tutan yeni mübadilə konsepsiyasına keçib. İyunun 1-dən etibarən, səbət 70 faiz dollar və 30 faiz avro tərkibində təsdiq edilib.
Müəlliflə əlaqə saxlamaq üçün elektron ünvan: [email protected]