Azərbaycan, Bakı, 02 oktyabr/ Trend , müxbir N.İsmayılova/ Beynəlxalq Valyuta Fondu (BVF) Azərbaycan hökumətinə iqtisadiyyatın qeyri - neft sektorunun gələcək inkişafı üçün vergi siyasətini təkmilləşdirməyi təklif edir.
"Ötən beş il Azərbaycanın qeyri - neft sektorunda vergi daxilolmaları və ÜDM - in payı xeyli artsa da, onlar hələ də potensialdan aşağıdırlar", - BVF-in "Azərbaycanın qeyri - neft sektorunda mövcud və nəzərdə tutulan vergi sistemi" hesabatında bildirilir.
Hesabatda göstərilir ki, qeyri - neft sektorunda vergi daxilolmalarının çatışmazlığı, əsas etibarilə, vergi güzəştlərinin geniş tətbiqinə görə baş verir. Lakin vergi və gömrük inzibatçılığının gücləndirilməsi ilə bu sahədə daxilolmaların həcmini artırmaq olar.
Post sovet məkanının və Şərqi Avropanın bir sıra ölkələrində keçirilmiş vergi islahlatları Azərbaycanın qeyri - neft sektorunda vergi strukturunun yenilənməsinə yaxşı nümunədir. Bu dövlətlər əsas diqqəti vergiqoyma sistemlərinin sadələşdirilməsinə yönəldiblər. Rusiya, Ukrayna və Gürcüstanda vergi tətbiq edilən bazanı genişləndirmək üçün vergi güzəştlərinin həcmini azaldıblar, qalan ölkələr isə, gəlir vergisinə vahid dərəcə tətbiq ediblər. Bu islahatlar xüsusilə də RF- də müsbət nəticə verib.
"Vahid və daha aşağı faiz dərəcəsi yüksək gəlirli vergi ödəyicilərinə vergilərdən yayınmaq üçün daha az imkanlar və stimul verir", - Beynəlxalq Valyuta Fondunun ekspertləri hesab edirlər.
BVF Azərbaycan üçün gəlir və mənfəət vergiləri üzrə vergi dərəcələrinin vahid dərəcədə birləşdirilməsi ilə vergiqoyma sisteminin sadələşdirilməsini təklif edir. Hazırda respublikada vahid mənfəət vergisi dərəcəsi və fiziki şəxslərin gəlir vergisi üzrə iki dərəcə tətbiq edilir. Keçmiş Sovet İttifaqı və Şərqi Avropa ölkələrinin əksəriyyətində mənfəət vergisi üzrə şəxsi və korporativ dərəcələr azaldılıb. Azərbaycanda gəlir vergisinin dərəcələri 14 - 35 faiz civarında dəyişir.
"Bu dərəcələr mənfəət vergisi üzrə cari 22 faiz dərəcəsinə bərabər və ya ondan yüksək səviyyədə mövcud yeganə korporativ vergi dərəcəsi (mənfəət vergisi) ilə birləşdirilə bilərdi", - BVF - in hesabatında bildirilir.
Azərbaycanda ƏDV dərəcəsi 18 faizdir və Beynəlxalq Valyuta Fondunun onun dəyişdirilməsi ilə bağlı təklifləri yoxdur.
Müəlliflə əlaqə saxlamaq üçün elektron ünvan: [email protected]