Аzərbaycan, Bakı, 6 noyabr /Trend, müxbir A.Axundov /
Azərbaycanın Paşa Sığorta ASC sığorta şirkəti Azərbaycanın "Azerspace" telekommunikasiya peykinin sığortalanması üzrə lokal tərəfdaşın seçimilə bağlı qərarı gözləyir. Bu barədə Trendə şirkətin İdarə Heyətinin sədri Nofəl Rzayev məlumat verib.
Mart ayında Azərbaycan Maliyyə Nazirliyinin Dövlət Sığorta Nəzarəti Xidməti Paşa Sığorta şirkətinə kosmik risqlərin sığortalanması və aeroportların və hava nəqliyyatının idarə edilməsi orqanları rəhbərlərinin vətəndaş məsuliyyətinin sığortalanması üzrə xüsusi icazə verib.
"Biz hələ Azerspace-in sığortalanmasında Azərbaycan şirkətlərini iştirak edib-etməyəcəyi barədə məlumatlandırılmamışıq, lakin yaxşı olardı ki, iştirak etsinlər. Aydırdır ki, Azərbaycan şirkətləri belə nəhəng risqi tək daşıya bilməzlər, amma iri enerji layihələrində olduğu kimi sığortalanmanın aparıcı sığortaçıların və Azərbaycan şirkətlərinin tərəfdaşlığı bazasında həyata keçirilməsi yaxşı olardı. Potensial baxımdan bu mümkündür", - Rzayev bildirib.
Onun sözlərinə görə, 2011-ci ildə bu layihə üzrə sığorta paketi artıq əldə olunmalıdır.
"Biz bu məsələ ilə bağlı beynəlxalq sığortaçılarla, təkrar sığortaçılarla və Rabitə nazirliyilə işləyirik. Və hələlik kosmik risqlərə xidmət üzrə xüsusi icazəyə malik olan şirkətlər - bizdə belələri iki-üçdür- sığortaçının müəyyən olunacağı tarix barədə məlumatlandırılmayıblar. Görünür, bu, artıq layihənin icrasına yaxın vaxtda müəyyən olunacaq. Gələn il sığorta paketi artıq alınmalıdır", - Rzayev deyib.
"Azerspace" ilk milli telekommunikasiya peykinin orbitə çıxışı üzrə müqavilə Azərbaycan Rabitə və İnformasiya Texnologiyaları Nazirliyi və "Arianespace" beynəlxalq şirkəti tərəfindən cümə günü imzalanıb. Müqavilənin dəyəri - 93 milyon dollardır.
"Azerspace" peykinin buraxılışı 2012-ci ilin sonuna planlaşdırılıb.
Nazirlik tərəfindən raketdaşıyıcıların yaradılması üzrə keçirilən tenderdə İLS, "Arinaspace", "SpaceX" və "Ukroboronservis" şirkətləri iştirak ediblər.
"Arinaspace" şirkəti "Ariane -5" raketdaşıyıcılarının istehsalı, istismarı və marketinqini həyata keçirir.
Nazirlik tərəfindən artıq orbital mövqenin icarəsi və peykin özünün istehsalı üzrə müqavilə bağlanıb.
"Azerspace" peykinin istehsalçısı kimi Amerikanın "Orbital Sciences Corporation" şirkəti çıxış edir, peykin yerləşdiriləcəyi orbital mövqe isə Malayziyanın MEASAT peyk operatorundan icarəyə götürülüb.
Azərbaycanın telekommunikasiya peyki "Azerspace" rəqəmsal teleradioaparıcılığı, internet şəbəkəsinə çıxış, məlumat ötürülməsi, VSAT multiservis şəbəkəsinin yaradılması kimi xidmətlərin göstərilməsi üçün nəzərdə tutulub.
"Azerspace" peyki C diapazonunun 24 transponder (4-6 GHz tezlik zolaqlı) və Ku diapazonlu 12 transponderlə (11-13 GHz tezlik zolaqlı) təchiz olunacaq. Peyk 46 dərəcə şərq uzaqlığı orbital mövqeyində yerləşdiriləcək. Peykin orbitdə istismar müddəti 20 ilə yaxın olacaq.
"Azerspace"in xidmət zonalarına Avropa, Mərkəzi Asiya və Afrika ölkələri daxil olacaq.
"Azerspace" milli peykinin buraxılış layihəsinin gerçəkləşməsi kosmik telekommunikasiya və rabitə sistemi sahəsində yeni texnologiyaları tətbiq etməyə imkan verəcək, informasiya azadlığını təmin edəcək və vahid informasiya məkanının formalaşmasına şərait yaradacaq.
Bu gün ölkə rabitə və televeriliş üçün xarici peyk transponderlərinin icarəsinə milyon dollarlarla pul xərcləyir. Beynəlxalq təcrübəyə əsasən, altı-səkkiz transponderlərin icarəsi ildə təxminən 9-10 milyon dollara başa gəlir. Milli peykin buraxılışı bu problemi həll etməyə imkan verəcək.
Azərbaycanın bu layihəyə qoyduğu kapital, nazirliyin hesablamalarına görə, 319 milyon manat təşkil edəcək və onun 127 milyonu peykin istismar xərclərinə ayrılacaq. Layihə altı illik istismardan sonra qoyulmuş investisiyaları əhatə edəcək.
"Azerspace" milli telekommunikasiya peykinin buraxılışı layihəsindən alınan gəlirin həcmi 495 milyon manat təşkil edəcək. Mənfəətin həcmi 176 milyon manat təşkil edəcək.