Azərbaycan, Bakı, 24 sentyabr/ Trend , müxbirlər İ.Xəlilova, N.İsmayılova/ Azərbaycanda ipoteka kreditləşməsinin templəri azalıb, bir sıra banklar borc vəsaitlərinin verilməsi üzrə əməliyyatları ümumiyyətlə dayandırıblar. Buna baxmayaraq, Azərbaycan Milli Bankından (AMB) ipoteka kreditləşdirməsinin dayandırılması haqqında rəsmi göstəriş alınmayıb,- Trend -ın sorğu apardığı yerli bankların nümayəndələri çərşənbə günü bildiriblər.
Bankların kreditləşmə templərini azaltması, ilk növbədə, dünya maliyyə bazarlarındakı böhranla izah olunur. Belə vəziyyət bankları daha ehtiyatlı olmağa və müştəri bazasının formalaşdırılması zamanı sərt seçim aparmağa məcbur edir ki, bu da korporativ idarəetmə sisteminin bir hissəsidir.
"Buna görə də, əksər müştərilər bankdan kreditin verilməsi ilə bağlı rədd cavabı alarkən təəccüblənirlər, - çərşənbə günü Azərbaycanın iri kommersiya banklarından birindən bildiriblər, - Dünya tendensiyası bizi müştərilərlə daha diqqətli olmağa məcbur edir".
Azərbaycanın bank sektoru xarici maliyyə bazarları ilə güclü surətdə bağlı olmasa da, bu sahənin xarici kreditlərə kəskin ehtiyacı var. Buna görə də, xarici banklar da konyukturadan asılı olaraq öz tələblərini dəyişəcəklər.
Bank dairələrində kreditləşmə templərinin yavaşımasını portfelin "təmizlənməsi", yeni prosedurların yaradılması, risklərin qiymətləndirilməsi üçün yaxşı məqam hesab edirlər ki, bu da ümumilikdə sektorun gələcək artımı üçün zəruridir.
Dünya konyukturasından əlavə, Azərbaycanda kreditləşmə templərinə banklardakı daxili vəziyyət, daha doğrusu, onların əksəriyyətinin vəsaitlərin verilməsini dayandırmaları təsir göstərir.
"Bu vəziyyətdə kreditləşməni davam etdirən banklar daha ehtiyatlı olmalı və müştərilərin seçimi daha diqqətlə aparmalıdırlar. Belə ki, digər banklardan rədd cavabı alan borcalanlar bizə müraciət edə bilərlər, - iri kommersiya banklarından birindən bildiriblər. - Müvafiq olaraq, onlara kreditləşmədə nə üçün rədd cavabı almalarının səbəblərini aydınlaşdırmaq lazımdır".
Azərbaycanın Banklar Assosiasiyasının (ABA) prezidenti Eldar İsmayılov AMB - nin ölkədə istehlak kreditləşməsini dayandırmaq barədə göstəriş vermədiyini təsdiqləyib.
"İstənilən belə qərar bank sisteminin aktiv fəaliyyətinə təsir edə və onu faktiki olaraq məhdudlaşdıra bilər ki, bu da Azərbaycan iqtisadiyyatının real sektorunda fəallığın azalmasına gətirəcək", - İsmayılov bildirib.
Onun sözlərinə görə, bu gün Azərbaycan tranzit ölkə kimi dünya iqtisadiyyatına fəal inteqrasiya edir. Dünya böhranının nəticələrindən irəli gələn və Rusiya bazarına təsir göstərən dalğa, ABŞ dollarının məzənnəsinin dəyişməsi bu hadisələrə kreditləşmə templərini azaltmaqla reaksiya verən Azərbaycanın bank sektorunun hərəkətlərini doğruldur, - ABA - nın rəhbəri hesab edir. Bununla yanaşı, transmilli xarakterli layihələrə kreditlər verilərkən böyük itki riskləri ola bilərdi. Lakin istehlak kreditləşməsi zamanı risklər cüzidir. İstehlak kreditləri kiçik və orta biznesin rəqabətqabiliyyətliliyini artırmağa imkan verir.
"Başlıca amil budur ki, bundan sonra banklar müştəri bazasına və kredit portfellərinin artırılmasına ehtiyatla yanaşacaqlar", - İsmayılov bildirib. Bu gün Kapital Bank, Azerdemiryolbank, Mugan Bank, Zamin Bank, UniBank, Parabank (2009 - cu ilin fevralınadək dayandırıb) və s. kimi iri banklardan istehlak kreditləşməsi dayandırılıb. Bank Respublika - da istehlak kreditləşməsinin templəri azalıb.
Bununla yanaşı, Azərbaycan hökuməti iqtisadiyyatın real sektorunun kreditləşməsi üzrə tədbirlərin genişləndirilməsini nəzərdən keçirir. Bu barədə sentyabrda Azərbaycan Milli Bankı İdarə Heyətinin sədri Elman Rüstəmov məlumat verib. Onun sözlərinə görə, AMB və Maliyyə Nazirliyi iqtisadiyyatın real sektorunun bank kreditləşməsinin stimullaşdırılması üzrə təkliflər hazırlayıblar.
"Bu günlərdə hökumət bu təkliflərə baxacaq. Biz bank sektorunun kapitallaşmasını artırmağı və bu əsasda real sektorun kreditləşməsini gücləndirməyi təklif edirik", - Rüstəmov bildirib. AMB İdarə Heyəti sədrinin sözlərinə görə, 2008 - ci ildə iqtisadiyyatın bank kreditləşməsi artıq 30 faizdən çox artıb. Son beş il ərzində iqtisadiyyatın bank kreditləşməsi 10 dəfədən çox artıb ki, bu da maliyyə və digər bazarları artırıb.
"Biz banklara risklərin idarə edilməsi və uzunmüddətli strateji planlaşdırmaya keçid üzrə texniki yardım göstərməyə hazırıq, - Rüstəmov bildirib. - Bu gün bizdə heç bir problemli bank yoxdur".
Hazırda Azərbaycanda fəaliyyət göstərən 45 bankın kredit portfeli 7 mlrd. manata yaxındır.
Sentyabrın 24- nə olan cari mübadilə məzənnəsi -- 0,8078 AZN/USD.
Müəlliflə əlaqə saxlamaq üçün elektron ünvan: [email protected]