...

BVF-in missiyası Azərbaycan hökuməti ilə 2009-cu ilin dövlət büdcəsi proqnozları üzrə məsləhətləşmələrə başlayıb

Biznes və iqtisadiyyat xəbərləri Materials 10 Dekabr 2008 15:28 (UTC +04:00)

Azərbaycan, Bakı, 10 dekabr/ Trend , müxbir İ.Xəlilova/ Bu gün Bakıda Beynəlxalq Valyuta Fondunun (BVF) Valeri Fikeranın rəhbərliyi altında Yaxın Şərq və Mərkəzi Asiya (MCD) üzrə missiyasının Azərbaycan hökuməti ilə 2009-cu ilin makroiqtisadi siyasətinin əsas prinsipləri və dövlət büdcəsi layihəsinə dair məsləhətləşmələri başlayıb, - BVF-in Bakı nümayəndəliyindən çərşənbə günü bildiriblər.

BVF-in missiyası bir həftə ərzində - dekabrın 17-dək dövlət büdcəsinin gələn il üzrə proqnozları ilə tanış olacaq. Fondun ekspertləri Dövlət Statistika Komitəsində, Maliyyə, İqtisadi İnkişaf və Vergilər nazirliklərində, Dövlət Neft Fondunda, Milli Bankda və BP şirkətində görüşlər aparacaqlar.

Büdcə proqnozları artıq Milli Məclisdə müzakirə edilib və Azərbaycan prezidentinin təsdiqinə təqdim edilib.

Dünya bazarlarında neftin qiymətinin azalma tendensiyasına baxmayaraq, dövlət büdcəsinin proqnozları neftin bir barelə görə 70 dollar qiyməti üzrə formalaşdırılıb.

Fondun dərc etdiyi Regional Economic Outlook-2008 hesabatında bildirilir ki, neftin qiyməti 40 dollaradək azalarsa, Azərbaycan üçün təhlükə yoxdur. Sənədin parlamentdə müzakirəsi zamanı, Azərbaycanın maliyyə naziri Samir Şərifov bildirib ki, 2009-cu ilin dövlət büdcəsi vəsaitlərinin yalnız 15 faizi neftin dünya qiymətlərindən bilavasitə asılı olacaq.

"Bu, büdcədə nəzərdə tutulmuş xərcləri yüksək əminliklə təmin etməyə imkan verir. Lakin radikal dəyişikliklər baş verərsə, o zaman hökumətin müraciətindən sonra parlament dövlət büdcəsinə yenidən baxmaq barədə məsələ qaldıra bilər. İndi belə məsələnin qaldırılmasına və dövlət büdcəsinə yenidən baxmağa zərurət yoxdur", - Şərifov bildirib.

Hesablama Palatasının sədri Heydər Əsədov bildirib ki, Azərbaycanın 2009-cu ilin dövlət büdcəsi dünya bazarlarında neftin qiymətinin dəyişməsindən müdafiə olunub.

"2009-cu ilin büdcəsi neftin qiyməti bir barelə görə 70 dollar üzrə hesablanıb. Lakin bizim hesablamalarımıza görə, dünya bazarlarında qiymətin bir barelə görə 50 dollaradək düşməsi gələn il üzrə büdcənin icrasında problemlər yaratmayacaq", - Əsədov bildirib.

Azərbaycan Milli Bankı İdarə Heyətinin sədri Elman Rüstəmov qeyd edib ki, AMB və Maliyyə Nazirliyinin hesablamalarına görə, dövlət büdcəsi gəlirlərinin 75 faizi neftin qiymətlərinin dəyişməsindən tam müdafiə olunub, qalan 25 faiz üzrə isə kəskin qiymət dəyişmələrindən asılılığı zəiflətmək üçün kifayət qədər ehtiyat var.

BVF 2008-ci ildə Azərbaycanda neft ÜDM artımının 18,8 faizi ötməyəcəyini gözləyir. 2007-ci ildə bu rəqəm 37,3 faizə bərabər olub. Lakin artıq 2009-cu ildə bu göstərici 23,9 faiz təşkil edəcək. Azərbaycanda neft ÜDM-nin artımında rekord (65,4 faiz) 2005-ci ildə müşahidə edilib və 2006-cı ildə bir qədər azalıb (62 faiz).

Valyuta Fondu hökumətlə daimi əsasda makroiqtisadi vəziyyətə nəzarət kontekstində məsləhətləşmələr aparır. BVF-in ekspertləri hesab edirlər ki, dövlət xərcləri həyati baxımdan vacib standartları və sosial xidmətləri təkmilləşdirməli, həmçinin ölkədə infrastrukturu yaxşılaşdırmalı və genişləndirməlidir. Bununla yanaşı, fiskal olaraq stimulyasiya edilmiş istehlak təzyiqi inflyasiyanın sürətlənməsinin başlanğıcını qoyub. 2007-ci ilin əvvəlində enerji daşıyıcıları üzrə qiymət artımı və məhsul və malların dünya qiymətlərinin yüksək olmasının təsiri altında inflyasiya, 2006-cı ilin sonundakı 11,5 faizdən ötən ilin dekabrında 19,5 faizədək artıb. Bu barədə Fondun "BVF haqqında" Sazişin IV bəndi çərçivəsində fevral məsləhətləşmələrinin yekunları üzrə şərhlərində bildirilir.

Ötən illərdən fərqli olaraq, 2009-cu il üçün büdcə göstəricilərinin artım templəri azalıb. Proqnozlara əsasən, dövlət büdcəsinin gəlirləri 16,1 faiz artaraq 12 177 mln. manat təşkil edəcək. Lakin ÜDM-də büdcə gəlirlərinin xüsusi çəkisi 27,9 faizə bərabərdir ki, bu da 2008-ci il üzrə proqnozdan 2,4 faiz çoxdur. Gələn il üçün ÜDM 18,9 faiz artımla 43,6 mlrd. manat həcmində proqnozlaşdırılıb.

Büdcə xərclərinin xüsusi çəkisi 28,3 faiz səviyyəsində proqnozlaşdırılır (2008-ci ildən 1,4 faiz çox). Dövlət büdcəsinin xərcləri 12 355 mln. manat həcmində müəyyən edilib ki, bu da 2008-ci ilin proqnozlarını 1 294,4 mln. manat və ya 11,7 faiz qabaqlayır. Bununla yanaşı, ümumi büdcə xərclərinin 33 faizi sosial yönümlü xərclər üçün nəzərdə tutulub. Cari illə müqayisədə sosial yönümlü xərclər 790 mln. manat və ya 24,4 faiz artacaq.

Azərbaycan BVF-ə 1992-ci il sentyabrın 18-də qoşulub. Ölkənin fonddakı kvotası 160,9 mln. SDR-ə (248 mln. dollar) bərabərdir. 2008-ci il yanvarın 1-nə olan vəziyyətə görə Azərbaycanın fond qarşısında borcu 100,6 mln. dollara bərabərdir. Azərbaycan əvvəllər aldığı kreditlərin ödənilməsi çərçivəsində 2008-2012-ci illərdə fonda 55,96 SDR (88,9 mln. dollar) ödəyəcək.

Dekabrın 10-na olan cari mübadilə məzənnəsi -- 0,8072 AZN/USD

Müəlliflə əlaqə saxlamaq üçün elektron ünvan: [email protected]

Xəbər lenti

Xəbər lenti