...

Xarici qoşunlar olmasa, Əfqanıstan hökuməti devriləcək – Avropa Komissiyasından  nümayəndə heyətinin keçmiş rəhbəri

Siyasət Materials 3 Dekabr 2008 17:48 (UTC +04:00)

2002 - 2006 - cı illərdə Avropa Komissiyasından Əfqanıstandakı nümayəndə heyətinin keçmiş rəhbəri Karl Harbo, xüsusi olaraq Trend üçün

Buşun Əfanıstana bazar ertəsi etdiyi səfər vida səfəri olub. Adətən, belə tədbirlərdə olduğu kimi, iltifat mübadiləsi olub və mətləbə dair heç bir müzakirə aparılmayıb. Lakin qeyd etmək ədalətli olardı ki, son yeddi ildə Əfqanıstanda xeyli müsbət dəyişiklik baş verib. Biz daha çox hərbi toqquşmalar, partlayışlar və bədbəxt hallarla bağlı gündəlik hesabatları müzakirə etməyə meylliyik. Lakin digər tərəfdən, bütün ölkə üzrə heyrətamiz iqtisadi fəallıq müşahidə olunur. Milyonlarla şagirdin təhsil aldığı məktəblər, poliklinikalar işləyir, infrastruktur təmir olunub və s.  Bütün bu üstünlüklər fiziki şəxslərə çatanadək çox vaxt keçir. Məsələn, quraqlıq və unun qiymətinin artması dünyanın hər yerində  yoxsullara çətinliklər yaradıb. Digər tərəfdən, xaricdən bir neçə milyon qaçqın qayıdıb.

Xarici qoşunlar - həm Amerika, həm də 40 ölkədən digər qoşunlar olmazsa, hökumət devriləcək və ölkədə yenidən "Taliban" hərəkatı ağalıq edəcək. Əfqanların böyük əksəriyyəti bunu istəmir. Qonşu ölkələrə də Əfqanıstandan milyonlarla qaçqın lazım deyil. Ən mübahisəli bənd, hərbi-hava qüvvələrindən intensiv istifadə və buna bərabər zərər, yəni, dinc sakinlərin həlak olması və şəxsi mülkiyyətə ziyan olub. Yeni prezidentin hava hücumlarndan istifadəni məhdudlaşdırıb-məhdudlaşdırmayacağı aydın olmalıdır. Bu, daha böyük hərbi qurbanlara gətirə bilər.

Amerikanın hərbi qüvvələrinin15-20 min nəfər artırılması öz-özünə atışma dalğasını dayandırmayacaq. Bu, ölkəyə Pakistandan terrorçu elementlərin daxil olmasının azaldılması üzrə bir müddət əvvəlki kampaniya kimi digər tədbirlərlə uzlaşmalıdır. Yeni bölmələr Kabil yaxınlığında, Vardak və Loqarda yerləşdiriləcək. Buraya nəzarəti təcili surətdə geri qaytarmaq lazımdır; cənuba əsas yol buradan keçir. Bu, əsas möhkəmlənmə olacaq və şübhəsiz ki, hərbi baxımdan müsbət təsir göstərəcək, lakin bütün problemləri həll etməyəcək.

Ştatlarda yeni administrasiyanın hakimiyyətə gəlməsinin nəticəsi kimi həyata keçiriləcək yeni strategiya haqqında uzun müddət ərzində danışıqlar aparılırdı. Əsas element, Mərkəzi Asiya ölkələri, Pakistan, Hindistan və ola bilsin, İranın iştirakı ilə  daha geniş regional kontekst olacaq. İlkin görüş ötən istirahət günlərində Parisdə keçirilib. Lakin hələ də qabaqcadan fikir söyləmək tezdir.

Müəlliflə əlaqə saxlamaq üçün elektron ünvan: [email protected]

Xəbər lenti

Xəbər lenti