Azərbaycan, Bakı, 23 fevral / Trend , müxbir N.İsmayılova/
Azərbaycan Respublikası Əmlak Məsələləri Dövlət Komitəsinin yanında Daşınmaz Əmlakın Dövlət Reyestri Xidmətinin ərazi idarələrində müasir tələblərə cavab verən daşınmaz əmlaklara dair arxivlər yaradılıb. Bu barədə Dövlət Komitəsinin çərşənbə axşamı yayılan məlumatında deyilir.
Yerli arxivlərdə hər bir daşınmaz əmlak növü üzərində mülkiyyət və digər əşya hüquqlarının yaranması, ləğv edilməsi, yüklənməsi, yüklülükdən azad edilməsi ilə bağlı hüquqmüəyyənedici və texniki sənədlər saxlanılır.
Arxivlərdə saxlanılan hər bir saxlama vahidi daşınmaz əmlakın mövcud olduğu bütün dövrlərdə daimi saxlanılır. Daşınmaz əmlak obyekti fiziki cəhətdən məhv olduqda bu əmlaka dair əsas lazımi məlumatlar xüsusi jurnallarda qeyd edilərək daimi saxlanılır və bu əmlaka dair lazımi sənədlər idarədə üç il saxlanıldıqdan sonra müvafiq qaydada xüsusi komissiyanın qərarı ilə məhv edilir. Daşınmaz əmlak mədəni və ya tarixi baxımdan xüsusi əhəmiyyət kəsb edərsə, onlar yerli mədəniyyət və ya arxiv idarələrinə təhvil verilir.
Daimi saxlanılan sənədlər sırasına şəhərlərin, qəsəbələrin, iri yaşayış məntəqələrinin sxematik planları, inventar işləri, daşınmaz əmlak üzərində mülkiyyət hüququnu müəyyən edən sənədlər, reyestr kitabları, texniki pasportlar, mühəndis xətlərinə, qurğulara, şəhər abadlığı iunfrastrukturuna daxil olan texniki uçot materialları və s. daxildir.
Arxivlərdə saxlanılan və mütəmadi yenilənən məlumatlar dövlət orqanları və vətəndaşlar tərəfindən daşınmaz əmlak sahiblərinin müəyyən edilməsində, yaşayış və qeyri-yaşayış fondunun qeydiyyatının aparılmasında, özbaşına tikililərin müəyyən edilməsində, daşınmaz əmlakın fiziki köhnəlməsinin müəyyən edilməsində, daşınmaz əmlakın qiymətinin müəyyən edilməsində, aparılan əməliyyatlardan rüsumların yığılmasında, özəlləşdirmə üçün sənədlərin hazırlanmasında, istifadə olunan torpaq sahələrinin sərhədlərinin müəyyən edilməsində və digər hallarda xüsusi məqsədlər üçün geniş istifadə olunur. Arxiv sənədlərinin uzunömürlülüyünü təmin etmək məqsədi ilə ərazi idarələrində müasir tələbələrə cavab verən sənəd saxlanc yerləri yaradılıb. Göstərilən saxlanclarda sənədlərin rütubətdən, tozdan, günəş şüasından və digər faktorlardan qorunmasına, müvafiq sanitar-gigiyenik və temperatur normalarına riayət olunmasına daim nəzarət edilir.
Dünya praktikasında arxivlərin daha da effektiv idarə edilməsi və qorunub saxlanılması üçün tətbiq olunan müasir informasiya texnologiyalarından Əmlak Məsələləri Dövlət Komitəsi yanında Daşınmaz Əmlakın Dövlət Reyestri Xidmətinin ərazi idarələrində də istifadəsinə başlanılıb. İlkin olaraq artıq Abşeron və Sumqayıt ərazi idarələrində əvvəllər yaranmış hüquqlara dair arxiv sənədlərinin elektron formasının yaradılması və bu formaların təhlükəsizliyinin təmin edilməsi üçün müvafiq tədbirlər həyata keçirilib.
Əmlak Məsələləri Dövlət Komitəsinin bütün ərazi idarələrinin arxivlərində bir əmlak - bir qovluq sistemi, yəni bir əmlaka dair bütün sənədlərin bir qovluqda (xüsusi ardıcıllıqla) yığılması sistemi tətbiq edilir ki, bu da axtarış sistemini xeyli yüngülləşdirir, vaxta qənaət edir. Onu da qeyd etmək lazımdır ki, 1 fevral 2010-cu il tarixə mövcud olan 1 025 738 ədəd saxlanma vahidindən 639 176 ədədi müvafiq qaydalara və müasir tələblərə uyğun olaraq yeni sistem üzrə yığılıb. Bunlardan 139 196 ədədi skanlaşdırılıb və elektron bazaya daxil edilib.
Əmlak Məsələləri Dövlət Komitəsi tərəfindən ölkə üzrə tam elektron arxiv sisteminin qurulması istiqamətində aparılan işlər nəticəsində bütün ərazi idarələrinin arxivləri tam elektronlaşaraq müasir dövrün tələblərinə cavab verən elektron axtarış sistemi yaradılacaq.