Azərbaycan, Bakı, 25 may / Trend , müxbir E.İsmaylov /
Azərbaycan qazının Türkiyə vasitəsi ilə nəql edilməsi və "Şah Dəniz" yatağının işlənilməsinin ikinci mərhələsi çərçvəsində Türkiyəyə satılacaq qazın şərtləri barədə Azərbaycan-Türkiyə danışıqlarında böyük irəliləyiş var. Bu barədə SOCAR-ın yüksək vəzifəli nümayəndəsi bildirib.
"Tranzit məsələləri və "Şah Dəhniz" yatağının işlənilməsinin ikinci mərhələsi çərçvəsində Türkiyəyə satılacaq qazla bağlı aparılan danışıqlarda böyük irəliləyiş var", - mənbə qeyd edib.
Onun sözlərinə əsasən, "Şah Dəniz" yatağının işlənilməsinin ikinci məhələsi ilə bağlı danışıqlarda tərəflərin mövqei yaxınlaşır. Türkiyə Azərbaycana dost və qardaş ölkə olduğundan qazın Türkiyəyə təchiz edilməsi özlüyündə dostluqdan irəli gəlir, deyə mənbə vurğulayıb.
"Qaz kommersiya məhsuludur və siyasi məqsədlərdə alət olmadığından bacardığımız qədər yüksək qiymətə satmağa çalışacağıq", - mənbə deyib.
Onun sözlərinə əsasən, Azərbaycan və Tükiyə arasında "Şah Dəniz" yatağının işlənməsinin birinci mərhələsndə qazın qiyməti ilə bağlı fikir ayrılıqları var. "Birinci mərhələ çərçivəsində qiymətlə bağlı ciddi fikir ayrılıqları var. Biz Türkiyə tərəfini başa düşsək də, bazar qaydaları hamı üçün eynidir", - SOCAR-ın nümayəndəsi qeyd edib.
Azərbaycan qazı keyfiyyət baxımından İran və Rusiya qazından geri qalmır. "Qazımızın Türkiyə üçün ucuz olmasına səbəb görmürük. Rusiya qazı bazara oturduğundan əlbəttə, Azərbaycan qazı bir qədər ucuz olacaq. Bazarda möhkəmlənmək üçün qazı bir qədər ucuz satmalıyıq, amma bu qədər də yox", - mənbə deyib.
Bir müddət öncə SOCAR-ın digər nümayəndəsinin dediyinə əsasən, məsələ ilə bağlı 7 raund danışıqlar keçirilib. Qiymətin razılaşdırılması istiqamətində müəyyən irəliləyşlər var və məsələ həll olunmaq ərəfəsindədir.
Bu gün Azərbaycan qazının 1000 kubmetri Türkiyəyə 120 dollara satılır. Bununla yanaşı, Türkiyənin daxili bazarında istehlakçılar üçün qazın 1000 kubmetrinin dəyəri təqribən 380 dollar təşkil edir. Türkiyə ilə bağlanan müqavilədə göstərildiyi kimi, "Şah Dəniz"dən çıxarılan qazın qiyməti tədarükə başlandıqdan bir il sonra yenidən nəzərdən keçirilə bilər, yəni yeni qiymətlər 2008-ci il 15 aprel tarixindən hesablanaraq tətbiq ediləcək.
Müqaviləyə əsasən, Türkiyə "Şah Dəniz" layihəsinin işlənməsi üzrə birinci mərhələ çərçivəsində bu yataqdan 6,6 mlrd. kubmetr qaz əldə etməlidir. Layihə üzrə tərəfdaşlar artıq bu il bu tədarük həcminə nail olacaqlar.
"Şah Dəniz" yatağının işlənməsinə dair müqavilə 1996-cı il iyunun 4-də imzlanıb. Layihə iştirakçıları bunlardır: BP (operator) -25,5 faiz, Statoil Hydro - 25,5 faiz, NICO - 10 faiz, Total - 10 faiz, LukAgip - 10 faiz, TPAO- 9 faiz, SOCAR - 10 faiz. Bu yataqda ümumi qaz ehtiyatı 1,2 trln. kubmetr həcmində qiymətləndirilir.
Məqalə müəllifi ilə əlaqə ünvanı:[email protected]