Bakı. Trend:
COP29 çərçivəsində "Su, enerji, qida və ekosistemlər üzrə regional əməkdaşlıq vasitəsilə iqlim fəaliyyətinin sürətləndirilməsi" mövzusunda panel müzakirəsi keçirilir.
Trend xəbər verir ki, FAO-nun Avropa və Mərkəzi Asiya üzrə regional nümayəndəsi Viorel Qutu deyib ki, ərzaq istehsalını hazırkı səviyyə ilə müqayisədə 50 faiz artırmaq lazımdır.
"Biz bu çağırışların mərkəzində ərzaq və kənd təsərrüfatı olmaqla, indidən 2050-ci ilə qədər qarşılaşa biləcəyimiz beş təcili və bir-biri ilə əlaqəli böhranla üzləşirik.
Birincisi, ərzaq təhlükəsizliyi böhranı var. Hazırda 730 milyona yaxın insan aclıqdan əziyyət çəkir. 2050-ci ilə qədər dünya əhalisinin, demək olar ki, 10 milyarda çatacağı gözlənilir və biz hələ də ikinci Dayanıqlı İnkişaf Məqsədinə (DİM) nail olmaqdan uzağıq. Hər kəsi qidalandırmaq üçün ərzaq istehsalını indiki səviyyədən 50 faiz artırmaq lazımdır", - o bildirib.
Onun sözlərinə görə, ikincisi, iqlim böhranıdır. Kənd təsərrüfatı sistemləri iqlim dəyişikliyinə çox həssasdır, lakin onlar qlobal istixana qazı emissiyalarının təxminən 30 faizinə cavabdehdirlər.
"Üçüncüsü, su böhranı. Dünyada şirin suyun təxminən 70 faizi kənd təsərrüfatı ilə bağlı götürülür. Suvarma üçün su istehlakının 10 faiz artacağı, gələcəkdə isə bu göstəricinin 30 faizə qədər yüksələ biləcəyi gözlənilir ki, bu da əhəmiyyətli enerji xərcləri tələb edir.
Dördüncü böhran enerjidir. Kənd təsərrüfatı sistemləri istifadə olunan bütün enerjinin təxminən 30 faizini istehlak edir və qlobal enerji istehlakının 50 faizə qədər artacağı proqnozlaşdırılır. Və nəhayət, beşinci böhran təbiət böhranıdır. Kənd təsərrüfatı biomüxtəlifliyin itirilməsinin və torpaqların deqradasiyasının əhəmiyyətli faktorudur, baxmayaraq ki, onun davamlılığı sağlam ekosistemlərdən və münbit torpaqdan asılıdır", - o əlavə edib.
Azərbaycanın ekologiya və təbii sərvətlər nazirinin müavini Umayra Tağıyeva qeyd edib ki, su qıtlığı iqlim dəyişikliyi ilə daha da ağırlaşan dövrümüzün ciddi problemidir.
"İqlim dəyişikliyi dünyaya getdikcə daha çox təsir edir, su ehtiyatlarına, qidaya, enerjiyə və ekosistemlərə təsir edir. Bu sahələr bir-biri ilə sıx bağlıdır və problemin həllinə kompleks yanaşma tələb edir", - o bildirib.
O, suyun kənd təsərrüfatı və ərzaq təhlükəsizliyi üçün vacib olduğunu vurğulayıb. "Bu, enerji istehsalı üçün də vacibdir ki, bu da emissiyaları azaltmağa və qlobal istiləşməni 1,5°C-də saxlamaq məqsədinə nail olmağa çalışdığımız üçün xüsusilə aktualdır. Ekosistemləri qorumaq üçün su da lazımdır", - o bildirib.
Onun sözlərinə görə, bu miqyasda problemlər bir-biri ilə bağlıdır və heç bir ölkə onların öhdəsindən təkbaşına gələ bilməz. "Resursları bölüşmək və iqlim dəyişikliyinə davamlılıq yaratmaq üçün regional əməkdaşlıq lazımdır. İnteqrativ yanaşma ilə biz həm təbiətə, həm də cəmiyyətə fayda verən sinerji əldə edə bilərik", - o bildirib.
Qeyd edək ki, noyabrın 11-də BMT-nin İqlim Dəyişikliyi üzrə Çərçivə Konvensiyasının (COP29) Tərəflər Konfransının 29-cu sessiyasının açılışı olub.
COP29 çərçivəsində ən yüksək səviyyəli tədbir – Dünya Liderlərinin İqlim Fəaliyyəti Sammiti noyabrın 12-13-də təşkil olunub.
Noyabrın 22-dək Bakı Stadionunda keçiriləcək COP29 Azərbaycanın bu günədək təşkil etdiyi ən nəhəng tədbirdir və regionda ilk dəfə Azərbaycanda baş tutur.
COP29-dan əsas gözlənti iqlim maliyyəsi ilə bağlı ədalətli və ambisiyalı Yeni Kollektiv Kəmiyyət Hədəfinin (NCQG) razılaşdırılmasından ibarətdir.
COP29 Sədrliyi tərəfindən iqlim fəaliyyəti ilə dayanıqlı inkişaf məqsədləri arasında əlaqəni ehtiva edən, yaşıl enerji dəhlizləri, yaşıl enerji saxlancları, iqlim dayanıqlılığı üçün harmoniya, təmiz hidrogen, orqanik tullantılarda metanın azaldılması, yaşıl rəqəmsal fəaliyyət və digər mövzuları əhatə edən 14 təşəbbüs irəli sürülüb.
İqlim maliyyəsinin yaradılması fəaliyyət üçün şərait yaradan əsas prioritet olmaqla yanaşı, hamını bir araya gətirməklə 1,5°C öhdəliyinin yerinə yetirilməsinə töhfə verəcək.