Rusiya, Moskva, 25 iyun / Trend , müxbir R.Ağayev, E.Tariverdiyeva / Moskva narazı olsa da, Kosovoda Avropa İttifaqı (Aİ) vətəndaş missiyasının yaradılmasına razı olacaq və Aİ ilə kompromisə gedəcək.
"Moskva müqavimət göstərir, lakin yekunda Aİ-nin Kosovoda vətəndaş missiyasının yaradılmasına razı olacaq. Bunun hansı formada baş verəcəyi məlum deyil, lakin Rusiya artıq heç bir şey edə bilməz", -deyə Trend a rusiyalı ekspert Aleksey Malaşenko bildirib.
Kososvo Parlamenti 2008-ci il fevralın 17-də Serbiyadan ayrılaraq, birtərəfli qaydada vilayətin müstəqilliyini elan edib. Avropa ölkələrinin əksəriyyəti, o cümldən ABŞ və digər dövlətlər onun müstəqilliyini tanıyıb. Vilayətin 2008-ci il iyunun 15-də qüvvəyə minmiş yeni Konstitusiyası Aİ-yə, burada qalan serb azlıqlarının müdafiəsi üçün insan haqları sahəsində yekun qərarların qəbul edilməsi səlahiyyəti verir və eyni zamanda BMT missiyası üçün heç bir rol nəzərdə tutmur.
Rusiyanın mövqeyi ona əsaslanıb ki, heç kəs BMT Təhlükəsizlik Şurasının Kosovonun Serbiyanın ayrılmaz hissəsi olduğu bildrilən 1244 saylı Qətnaməsini ləğv etməsin.
Moskvanın Karnegi Mərkəzinin eksperti Malaşenkonun rəyinə görə, Rusiyanın Aİ ilə daim qarşıdurması bir çox səbəblərdən məqsədəuyğun deyil, buna görə Moskva Aİ-nin Kosovodakı vətəndaş missiyasının yaradılması ilə razılaşacaq, "axı, prinsip etibarı ilə, Rusiya əvvəllər hər şeyə razı olmuşdu və indiki hal da istisna edilmir".
O xarıtladıb ki, Moskva İraqa daxil olmağın əksinə idi, sonra isə razılaşdı, Yuqoslaviyaya münasibətdə sonadək mübarizə apardı, lakin son nəticədə,hər şeyi de-fakto tanıdı. "Belə də davam edəcək, çünki piarı və real siyasi rəftarı ayırd etmək lazımdır. Hazırda Moskva heç nə edə bilməyəcək", - deyə ekspert hesab edir.
Aİ üzrə avropalı ekspert Beata Kviatek-Simanska (Beata Kviatek-Simanska) da hesab edir ki, Rusiyanın müxalif olmasına baxmayaraq, Aİ vətəndaş missiyasının(EULEX) Kosovoya daimi axnı var və vilayət ətrafında siyasi vəziyyət dəyişib, Rusiya bu məsələdə güzəştə gedə bilər.
Əvvəllər Rusiya BMT Qətnaməsini məhdudlaşdırmışdı. Bu Qətnamə BMT Missiyası səlahiyyətlərinin EULEX polisi və gömrük qüvvələri tərəfindən dəstəklənən müstəqil Kosovo höukumətinə verilməsini nəzərdə tuturdu.
"Pan Qi Munun Kosovodakı BMT Missiyasının konfiqurasiyasının dəyişdirilməsi və bəzi funksiyaların Aİ-yə verilməsini nəzərdə tutan Planını Serbiya dəstəkləmir. Bununla belə, ümid var ki, Serbiyanın Aİ-ni dəstəkləyən yeni hökuməti Aİ-nin Kosovodakı mövcudluğuna münasibətdədə mövqeyini yumşaldacaq", - deyə Trend a elektron poçt ilə Qroningen Universitetinin (Niderland) beynəlxalq münasibətlər üzrə professoru Kviatek-Simanska bildirib.
Malaşenkonun sözlərinə görə, Moskva sonda Aİ vətəndaş missiyası ilə bağlı razılığını verəcək. Onun bildirdiyinə göər, bu perspektivdə Kosovonun müstəqilliyinin tanınması demək deyil. Çünki Moskva üçün Kosovo Şimali Qafqaz və Gürcüstan problemlərinə sıx bağldır. Buna görə, əgər Rusiya Kosovonun müstəqilliyini tanıyarsa, o zaman bu ölkə Abxaziya ilə əlaqədar, ən azı, nəsə deməlidir.
"Lakin Moskva heç vaxt Abxaziya ilə bağlı "tanıyıram" kimi konkret bir şey deməyəcək. Əgər bu bağlılıq olmasaydı, vəziyyət başqa cür olardı, lakin hazırkı vəziyyətdə hər şey çox kəskindir", - deyə Moskvanın Karnegi Mərkəzinin eksperti Malaşenko bildirib.
BMT Baş katibi Pan Qi Mun Təhlükəsizlik Şurasının Kosovo üzrə müzakirələri zamanı giriş sözündə vilayətdəki vəziyyətin əhəmiyyətli dərəcədə dəyişdiyini bildirib və əvvəllər Təhlükəsizlik Şurasına verilən hesabatdakı məlumatları təsdiq edib: Avropa İttifaqı Təhlükəsizlik Şurasının 1999 - cu il 1244 saylı Qətnaməsində nəzərdə tutulan mandat çərçivəsində, Kosovoda operativ məsuliyyəti genişləndirəcək. "Yarana biləcək vəziyyətlərdə Moskva daha real mövqe tutmağa və Kosovo məsələsi üzrə Aİ-yə güzəştə getməyə hazırdır", - deyə Kviatek-Simanska yekunlaşdrıb.