Azərbaycan, Bakı, 4 may /Trend, müxbir Ü. İsmayılova/
Azərbaycanda öz işçilərini bədbəxt hadisələrdən məcburi şəkildə sığorta etməkdən boyun qaçıran işəgötürənlər üç min manatdan beş min manata qədər cərimə olunacaqlar. Bu sözləri "Əmlak Bazarı İştirakçıları" İctimai Birliyinin jurnalına müsahibəsində Azərbaycan Parlamentinin sosial siyasət komitəsi sədrinin müavini Musa Quliyev deyib. Hazırda "İstehsalatda bədbəxt hadisələri və peşə xəstəlikləri nəticəsində işləmə qabiliyyətinin itirilməsinin məcburi şəkildə sığorta olunması haqqında" qanun layihəsi ölkə parlamentində üçüncü oxunuşdadır.
"Qanunu pozanlara qarşı cərimə sanksiyalarının tətbiq olunması işəgötürənlər arasında öz işçilərini məcburi şəkildə sığortalamağa qarşı maraq yaradacaq. Çünki belə pozuntulara görə hətta müəssisənin işinin dayandırılması mümkündür", - Quliyev deyib.
Onun sözlərinə görə, sığortanın bu növünün Azərbaycanda məcburi xarakter daşıyacağına görə, qanunun tələblərinin yerinə yetirilməsinə riayət olunması üçün müvafiq orqanlar müntəzəm surətdə monitorinqlər keçirməlidirlər.
O, həmçinin istehsalatda xəsarət alan şəxslərin sosial təminatı məsələsinin gücləndirilməsinin vacibliyini qeyd edib.
"Bütün bu tədbirlər qanun layihəsində nəzərə alınıb. Bundan sonra həm işəgötürənlər, həm də işçilər istehsalatda bədbəxt hadisələrin sayının azalmasında maraqlı olacaqlar və bunun sayəsində tikinti şirkətlərinin məsuliyyəti artacaq", - Quliyev deyib.
Millət vəkilinin fikrincə, Azərbaycanda sığortanın belə məcburi növünün tətbiq edilməsi işəgötürənlərin öz işçiləri ilə əmək müqaviləsi bağlamaqdan boyun qaçırması hallarının artması ilə əlaqədar vacibdir.
Azərbaycanın Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi yanında Əmək Müfəttişliyinin məlumatına görə, 2009-cu il ərzində müfəttişlik əməkdaşları işçilərin hüquqlarının pozulmasına dair 9124 fakt aşkarlayıb: əmək müqaviləsinin bağlanmamasına və maddələrinin pozulmasına görə 22%, maaşın verilməsi və hesablanmasında olan pozuntulara görə 13,3%, texniki təhlükəsizlik qaydalarının pozulmasına görə 12,3%, əmək mühafizəsi qaydalarının pozulmasına görə 9,3%, sosial müavinətlərin hesablanması və verilməsində olan pozuntulara görə 6 %.
"İstehsalatda bədbəxt hadisələr və peşə xəstəlikləri nəticəsində işləmə qabiliyyətinin itirilməsinin məcburi şəkildə sığorta olunması haqqında" qanun layihəsinə əsasən, sığortaçının həyatın sığorta olunması üzrə xidmətlər, həmçinin, istehsalatda peşə xəstəlikləri və bədbəxt hadisələr nəticəsində işləmə qabiliyyətinin itirilməsi hallarında sığorta xidmətləri təqdim etmək üçün lisenziyası olmalıdır.
Qanun, o cümlədən işə cəlb olunan məhbuslara, istehsalat təcrübəsi keçən tələbə və məktəblilərə, müəssisələrdə işə cəlb olunan hərbi qulluqçulara, fərdi sahibkarlıq və əmək fəaliyyəti ilə məşğul olan fiziki şəxslərə, həmçinin fövqəladə vəziyyət rejimində işə cəlb olunan hərbçilərə və fiziki şəxslərə şamil olunacaq. Sənəd əcnəbilərə və Azərbaycan vətəndaşlığına malik olmayan şəxslərə də aid ediləcək.
Sığorta halları qanunvericilik və ya məhkəmənin qərarı əsasında, istehsalatda baş verən bədbəxt hadisələrə dair işlənib hazırlanmış akta uyğun olaraq təyin olunacaq.
Sığortalanan şəxs sığortaçı seçmək hüququna malikdir. Lakin o, qanunvericilikdə göstərilən hallar istisna olmaqla, məcburi sığorta haqqında müqavilədən imtina edə bilməz. Bədbəxt hadisələrdən məcburi sığorta haqqında müqavilə müddətsiz bağlanır.
Maksimum sığorta tarifi əməkhaqqı fondunun iki faizinə qədər ölçüdə təyin olunub. Müxtəlif sektorlar üzrə tariflərin differensiasiyası keçiriləcək. Çox güman ki, iqtisadi fəaliyyətin bütün sahələri risk səviyyəsindən asılı olaraq, üç-dörd qrupa ayrılacaq. Layihəyə əsasən, ayrı-ayrı sektorlar üçün təyin olunmuş sığorta tarifi icraedici hakimiyyətin müvafiq orqanı tərəfindən hər il müzakirə oluna bilər. Bununla belə, növbəti il üçün təyin olunmuş tariflər cari ilin dekabr ayının 1-dək təsdiqlənməlidir.
Azərbaycanda 27 sığorta və bir təkrar sığorta şirkəti fəaliyyət göstərir.
Mayın 4-nə olan rəsmi məzənnə 0,8034 AZN/USD təşkil edir.