Azərbaycan, Bakı, 20 noyabr /Trend/
Ellada Xankişiyeva, Trend analitik mərkəzinin direktoru
Rəsmi statistikaya görə, oktyabrda Azərbaycanda orta aylıq əmək haqqı 320 manat və ya 400 dollar təşkil edib ki, bu da 2009-cu ilin oktyabrında və bundan əvvəlki ayla müqayisədə 0,3 faiz çoxdur. Bu orta statistik göstərici ölkə əhalisinin işləyən hissəsinin rifahının səviyyəsini kifayət qədər dəqiq xarakterizə edir.
Lakin son vaxtlar iqtisadiyyatın əsas sahələrində orta aylıq əmək haqqınını kifayət qədər yüksək artım templəri müşahidə olunarkən əmək haqqının sahələr, ayrı-ayrı müəssisələr, işçi kateqoriyaları arasında dərəcələrə ayrılması qeyd olunur. Azərbaycanda ən yüksək əmək haqqı hasilat sənayesində, inşaatda, maliyyə fəaliyyəti və telekommunikasiya sahələrində müşahidə olunur.
Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatına görə, sənaye işçilərinin orta aylıq əmək haqqı 7,5 faiz artımla 454 manat (567 dollar) təşkil edir. Bununla yanaşı işçilər özəl sektorda 583 manat (729 dollar) məbləğində əmək haqqı alırlar ki, bu da dövlət sektorunda çalışanların maaşından 1,6 dəfə (366 manat və ya 457 dollar) çoxdur.
Mədən sənayesində əmək haqqı 5,4 faiz artımla 1 051 manat (1 314 dollar) təşkil edir. Sənayenin digər sahələri ilə müqayisədə əmək haqqında ən yüksək artım emal sanayesində müşahidə olunur. Belə ki, emal sənayesində orta aylıq əmək haqqı 305,3 manat təşkil edir ki, bu da ötən ilin analoji dövründəkindən 12 faiz çoxdur. Emal sənayesində ən yüksək əmək haqqını neft emalı sahəsində çalışan işçilər alırlar - 510 manat (637,5 dollar), ən aşağı əmək haqqı isə 182 manat (227,5 dollar) olmaqla mebel istehsalındadır.
Elektrik və qaz təchizatı və onların paylanması sahəsində orta aylıq əmək haqqı 342 manat təşkil edir ki, bu da ötən ilin analoji dövrü ilə müqayisədə yeddi faiz çoxdur. Əksinə, su təchizatında əmək haqqı 183 manat təşkil edərək ötən illə müqayisədə beş faiz azalıb.
Azərbaycanda inşaat sektorunda orta aylıq əmək haqqı 502,4 manata (628 dollar) çatıb ki, bu da ötən ilin analoji dövrü ilə müqayisədə 11,7 faiz çoxdur. Ölkənin iri və orta tikinti şirkətlərində əmək haqqı 527 manat (659 dollar) təşkil edir. Qeyd etmək lazımdır ki, tikinti işlərinin sürətli inkişafı səbəbindən bu sektorda orta aylıq əmək haqqı sənayedəki analoji göstəriciləri 11 faiz üstələyir.
Nəqliyyat işçilərinin orta aylıq əmək haqqı 360 manat* (450 dollar) təşkil edir. Bu göstərici hava nəqliyyatında 850 dollar, dəniz nqəliyyatında 660 dollar, avtomobil nəqliyyatında - 470 dollar, dəmir yolu nəqliyyatında 180 dollar təşkil edir ki, bu da bir sahənin daxilində əmək haqqının fərqlənməsilə bağlı vəziyyəti aydın şəkildə göstərir.
Rabitəçilərin orta aylıq əmək haqqı 535 manat* (440 dollar) təşkil edir. Bununla yanaşı, bu göstərici Rabitə və İnformasiya Texnologiyaları Nazirlyinin müəssisə və idarələrində 265 manat (331 dollar) təşkil edir ki, bu sahədə yüksək əmək haqqının özəl şirkətlərin hesabına təmin olduğunu göstərir.
Ölkədə ən aşağı əmək haqqı kənd təsərrüfatı işçilərində müşahidə olunur - 151 manat (189 dollar).Və bununla belə, kənd təsərrüfatı bütün dövrlərdə Azərbaycan iqtisadiyyatının əsas sahələrindən biridir, ölkənin inkişafında mühüm rol oynayır və əhalini zəruri istehlak malları ilə təmin edir.