Azərbaycan, Bakı, 19 noyabr/ Trend , müxbir A.Bədəlova/ Dünyanın iri ticarət birjalarında bu həftə neftin qyimətləri son 21 ayda ən aşağı səviyyəyə düşüb. Çərşənbə axşamı keçirilən hərracların yekunlarına görə, dekabrda Nyu-York ticarət birjasında WTI markasından olan neftin fyuçer müqaviləsinin qiyməti bir barrel üçün 0,56 dollar - 54,39 dollaradək ucuzlaşıb. Son dörd ayda Nyu-York neft birjasında bir barel neft 60 faizdən çox ucuzlaşıb. London neft birjasında Brent markalı neftin yanvar müqaviləsinin qiyməti barel üçün 0,47 dollar - 51,84 dollaradək aşağı düşüb.
Amerikanın həcminə görə dünyada üçüncü olan JPMorgan bankı 2009-cu ildə WTI markasından olan neftin qiymətinin barel üçün 69 dollar səviyyəsində qalacağını proqnozlaşdırır. JPMorgan-dan Trend -a bildiriblər ki, gələn il maksimal qiymət dördüncü rübdə müşahidə olunacaq - barel üçün 75 dollar. 2009-cu ilin birinci və ikinci rübündə neftin barelinin qiyməti 65, üçüncü rübdə 70 dollar olacaq. Amerikanın WTI növündən olan yüngül neftinin barelinin orta qiyməti, JPMorgan-ın proqnozlarına görə, 2008-ci ildə 102 dollar təşkil edəcək.
ABŞ-ın Energetika İnformasiyası Dövlət İdarəsi (EIA) 2009-cu ildə WTI-ın barelinin orta qymətinin 63,5 dollar səviyyəsində qalacağını proqnozlaşdırır. Əvvəllər EIA-dan Trend -a deyiblər ki, idarə 2009-cu ildə neftin barelinin orta qiymətinin 112 dollar olacağını proqnozlaşdırıb. EIA ekspertlərinin fikrincə, dünyadakı iqtisadi şərait neftin qiymətinə təsir edən əsas amil olaraq qalmaqdadır. Neftin qiymətləri iqtisadi enmənin həcmindən və davamlılığından, o cümlədən, OPEK-in atacağı addımlardan, eyni zamanda kartelə daxil olmayan ölkələrdən asılı olacaq.
EIA-nın proqnozlarına görə, 2008-ci ildə WTI markalı neftin barelinin orta qiyməti 101 dollar olacaq.
Britaniyanın iqtisadi araşdırmalarla bağlı konsaltinq şirkəti Capital Economics 2009-cu ildə neftin barelinin qiymətinin 50 dollaradək ucuzlşacağını proqnozlaşdırıb.
Capital Economics-dən Trend -a bildiriblər ki, Brent markalı neftin barelinin qiyməti 2008-ci ilin dördüncü rübündə 60 dollar olacaq. 2009-cu ildə bu markadan olan neftin barelinin orta qiyməti əvvəllər proqnozlaşdırıldığı kimi, 70 deyil, 50 dollar olacaq. 2010-cu il üçün neft proqnozları da barel üçün 70 dollardan 50 dollaradək aşağı düşüb.
Ümumdünya Bankı 2008-cu ildə neftin bareli üçün dünyada ortaillik qiymətlərin 74,5 dollar, 2009-cu il üçün 75,8 dollar olacağını proqnozlaşdırır.
OPEK ölkələrindən nəqlin həcminin azalmasını məhdudlaşdırmaq olar, amma qiymətlərin ucuzlaşmasının qarşısını almaq mümkün ideyil.
Müəlliflə əlaqə ünvanı: [email protected]