Azərbaycan, Bakı, 21 avqust / Trend , müxbir İ.Xəlilova /
2009-cu ilin birinci yarısında Azərbaycan Beynəlxalq Əməliyyat Şirkətindən (ABƏŞ) dövlət büdcəsinə gəlir vergisi üzrə 211 milyon manat vəsait daxil olub. Bu barədə cümə günü ölkə hökumətindən deyilib.
ABƏŞ Azəri Light neftinin çıxarıldığı "Azəri-Çıraq-Günəşli" yatağının iri blkounun işlənməsi üzrə operatordur.
Daxil olan vəsaitin ümumi həcmindən 105 milyon manat birinci, 106 milyon manat isə ikinci rübün payına düşür.
"Neftin dünya qiymətlərinin, eləcə də AÇG yatağından hasilatın səviyyəsinin azalması büdcəyə ayrılan vəsaitin həcminə təsir edib. Ümumilikdə 2009-cu il ərzində həcmin dörd dəfə azalması gözlənilir", - hökumətdən deyilib.
Ötən ilin birinci yarısında ABƏŞ-dən xəzinəyə ayrılan vəsait 1 041,9 milyon manat olub (birinci rübdə 555 milyon manat, ikinci rübdə 486,9 milyon manat).
Ayrılan tranş neftin bir bareli üçün 70 dollardan hesablanıb. Halbuki, ikinci rübdə orta qiymət 58 dollar olub.
2008-ci ildə dövlət büdcəsinə gəlir vergisi üzrə 2240,4 milyon manat daxil olub. 2007-ci ildə bu rəqəm 2,5 milyard manatdan çox olub. Bu xətt üzrə 2009-cu ildə dövlət büdcəsinə daxil olan vəsait 1,23 milyard manat səviyyəsində gözlənilir.
Neftin bütün növlərinin orta dəyəri 2007-ci ildə bir barel üçün 82-85 dollar arasında dəyişib. 2008-ci ildə isə bir barelin qiyməti 147 dollar olub. Bu il neftin qiymətində müəyyən azalmalardan sonra (bəzən 40 dollar/barelə düşüb) qiymətlər yenidən qalxıb və bu gün Azeri Light-ın qiyməti artıq 70 dollara çatır.
Neftin qiymətinin beynəlxalq konyunkturası neft şirkətlərindən dövlət büdcəsinə tutulmaların artmasına təsir edib. Azeri Light növlü neftin qiymətinin yüksək qiyməti və Azərbaycan hökuməti ilə xarici podratçı şirkətlər arasında neft satışından alınan gəlirin bölünməsinin 2008-ci ildən dəyişikliyi Azərbaycan Dövlət Neft Fondunun gəlirini üçqat artmasına səbəb olub. Ötən ildən Azərbaycan hökuməti ilə xarici podratçı şirkətlər arasında neft satışından gələn gəlirin bölünməsi qaydası 30/70 faizdən 80/20 faizə dəyişdirilib. Lakin ötən ildən sıfır bakans dövrü başlayıb.
Avqustun 22-nə olan rəsmi məzənnə 0,804 AZN/USD təşkil edir.
Məqalə müəllifi ilə əlaqə ünvanı: [email protected]